Тарых

Уллу Хорламны  75-жыллыгъына

Ючгюл письмола. Фронтдан учуп келген къанатлылагъа ушайдыла ала. Къалай ашыгъып, тынгысыз болуп сакълагъандыла аланы хар юйде, хар юйюрде.

 Огъары Малкъарны Сауту элинде Уллу Ата Журт уруш аллы жыллада  Къарчаланы Абдулланы эм аны  юйюрюн танымагъан адам болмаз эди. Аны къадары толусунлай къыралда болгъан игиликле эм къыйынлыкъла бла байламлыды.

Уллу хорламны 75- жыллыгъына

84-чю гвардий мараучу аскер бёлюмню командирини строевой жаны бла орунбасары гвардий лейтенант Таппасханланы Османны жашы Мырта (бир-бир документледе аны аты Мурта деп жазылыпды) Уллу Хорламны кюнюне дери эки ай къалгъанда ауушханды. 

Бизни тау элибиз Къашхатау къуралгъаныны юсюнден кёп тюрлю шартла келтириледиле. Аны юсюнден кесини оюмун Зокаланы Зейтун да жазгъан эди, белгили тарыхчыланы бла халкъ таныгъан алимлени жазгъанларына таянып.

Малкъар халкъ ёмюрлени теренинден келген тюрк халкъ болгъаны баямды. Малкъарлыла бла къарачайлыла бир халкъгъа саналадыла. Бурун заманлада бизни миллетге  ас-алан  дегендиле.  Малкъарда малны союу,  санлау эм сыйлау адетлени къалай сакъланнганыны юсюнден хапарланы Тетууланы Хадис жыйып жазгъанды. 

Уллу Хорламны 75-жыллыгъына 
 

Адамны юсюнден биринчи кере кёргенлей этген оюмунгда кёбюсюнде жангылыргъа боллукъса. Ол ушакъ нёгер болургъа артыкъ бек сюймей эсе, сёзге къызгъанч эсе уа, аны бла къазанлашхан къыйынды. Къулбайланы Ахматны жашы Алексейни да (жаннетли болсун, дуниядан кетгенди) аллай адамланы санына къошаргъа боллукъ эди. Аны ёшюнюнде бир заманда да, тап тогъузунчу майда да, мен аскер саугъала кёрмегенме. Уллу Ата журт урушха къатышханын а биле эдим.

Нальчикни кёп жеринден къарасанг, бютюнда Ленин атлы орамдан а, бу таула бир да аламат ариу кёрюнедиле. Аладан кёзюнгю алмай къарап турлугъунг келеди. Къурч къалаларыча сюеледиле къалыубаланы шагъатлары, таймай жерлеринде сын къатып.

Озгъан ёмюрледе малкъарлыланы жашау халларына, кёлден чыгъармачылыкъларына эс бургъанланы санлары аз тюйюлдю. Аланы араларында белгилиле, мюлк, жыр хазнабызны юслеринден жазгъанла да аз тюйюлдюле. Композитор  Сергей Иванович Танеев, орус  алимле Максим Максимович  Ковалевский бла Иван Иванович Иванюков  1885 жылда, орус композитор, пианист, дирижёр, педагог, «Могучая кучка» атлы къауумну таматасы Милий Александрович Балакирев  а 1863–1868 жыллада бизге (юч кере) келгендиле. 

Ёзен-Бау 

Ёгюз-Орун 
Ёрлеш-Аууш 
Ёрлеш-Тау 
Ёрлеш-Суу 
Ётмюш-Къол 
Ётмюш-Дорбун 
Ётмюш-Аууш 
Ётмюш-Жол 
Ёрюзме 
Ёртен-Жагъа

Кеси кесибизге къалай болсакъ да, тышындан келген адамгъа хар заманда да иги болургъа кюрешгенбиз. Аны кёлюн алайыкъ ансы, бизден къорагъан окъуна этсин. Артдан-артха уа ол къалай эсе да тёреге айланып барады. Алай хар затны бир чеги болургъа керекди.