Все статьи

«…Чегем ауузундан чыкъгъан таулума …»

Интернетде кесиме керекли билдириуню излей, профессионал жолоучу Орус география обществону келечиси, «Ата-бабаланы жери» тарых-этнография паркны башчысы Алексей Слепухинни «Измаил Гемуев. Цивилизация на болотах» деген  лекциясын кёреме.  «Мансилени культурасын, тарыхын тинтиучюлени арасында Гемуланы Исмайылны аты энчиди,-дейди  ол. – Ол, кёп жылланы халкъны энчиликлерин тинтип, «тайганы халкъларыны» керти нёгери болгъанды.  Анга жашырынлыкъларын окъуна билдиргендиле, сыйлы жерлерине кирирге къойгъандыла».

«Не жумушну да заманында тамамларгъа тийишлиди»

Байзуллаланы Джамиля  Быллымда туугъанды, ёсгенди, мектепни да мында алтын майдалгъа тауусханды. Бийик билимни алыргъа Къабарты-Малкъар къырал университетни Химия факультетине киргенди, «химиядан устаз» деген усталыкъны алып чыкъгъанды. Анасыны ызы бла бара, урунуу жолун туугъан элини мектебинде башлагъанды, алай анда кёп ишлемегенди. Элни ол кезиуде башчысы Ёзденланы Масхутну жашы Хасан аны Быллымны Культура юйюню директору болургъа чакъыргъанды. Алай бла ол Быллымны Маданият юйюне башчылыкъ этеди.

Анала

Тынч жашамагъанды Нафисат. Да, аны заманында ким тынч жашагъанды? Алай а неге да тёзерге кюрешгенди. Бусагъатдагъыла былай женгил, тёзюмсюз болгъанларына сейир этеди ол. Айтама десе уа… Кимге айталлыкъды, кесини къызы, биринчи сюймеклигиме тюбегенме деп, эки сабийин да баш иесине атып, хапар билдирмей турса?

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ ПРАВИТЕЛЬСТВОСУНУ БЕГИМИ

КЪАБАРТЫ-МАЛКЪАР РЕСПУБЛИКАНЫ ПРАВИТЕЛЬСТВОСУНУ

Б Е Г И М И 

Элин сюйген халкъын сюер

Мырзаланы Тогъланны жашы Идирис Быллымны намысы жюрюген, огъурлу адамларындан бириди. Кёп болмай иш бла ол элге барыргъа тюшгенде, аны бла шагъырей болдум. Сёлешген сёзю, сагъышлары да алай терен эдиле, алай магъаналы, керти да сейир болуп, аны бла теренирек ушакъ этерге таукеллендим.

Суусапларыгъызгъа энчи эс буругъуз

Июль быйыл болмагъанча къызыуду.  Къаллай  суула ичсек игиди? Аны юсюнден врач гастроэнтеролог Рахайланы Аслижан бла ушакъ бардыргъанбыз. 

 

Уллу Хорламгъа аталгъан чыгъармала жамауатны бирикдиредиле

Онбешинчи апрельден башлап «Кавказ. Уллу Хорламны 80-жыллыгъына»  деген конкурсха жаш суратчыла бла скульпторла ишлерин кёргюзтюрге эркиндиле. Бу эришиуню Россейни суратчыларыны биригиую, Художестволаны россей академиясы

Кюнлю тизгинле

Кёп ахшы адамлары, фахмулары болгъанды, насыпха, малкъар халкъны. Биз да аланы атларын сагъыннганлай, жашау эм чыгъармачылыкъ жолларын эсгергенлей турабыз. Ол дайым керекли, магъаналы да ишди деп да базынып айтырчады.

Кадастр ишлени кезиуюнде чыкъгъан даулашладан къутулурча

Комплекс халда бардырылгъан кадастр ишле Россейде жерлени къагъыт жумушларын тамамлауда эм магъаналыдыла. Келишиулюк комиссияла уа аланы кезиуюнде чыкъгъан даулашланы тындырыу эмда карта-планланы тийишдириу бла кюрешедиле. Быллай комиссияланы борчларыны юсюнден КъМР-ни Жер эмда ырысхы бла байламлы халланы министерствосунда айтхандыла.

НДФЛ-ни женгил тергерча амал

Инсан тюшюрген файдагъа салыннган налогну (НДФЛ) Федерал налог службаны сайтына кирип, бек женгил тергерге боллукъду энди. Ведомствону Къабарты-Малкъарда бёлюмюнден билдиргенлерине кёре, ол умутда аны сайтында «Калькулятор НДФЛ» деген онлайн-сервис ишлеп башлагъанды.

Чекле болсала да, усталыкъны уа кёргюзтюрге керекди

Таза спорт не тюрлю болумдан да азат болургъа тийишлиди, алай жалгъан даула бла къыралыбызны спортчуларына кёп тюрлю чекле салынадыла. Россейни атлетлери къайсы эришиуде да алчыла болмагъанлай хазна къалмайдыла, не уллу, даражалы турнирде да эришиулюкню кючлейдиле. Алай арт жыллада жалгъан чурумла бла алагъа даулашлы чекле салынадыла, ол угъай, тёртжыллыкъны эм магъаналы эришиую – Олимпиадада Россейни байрагъын кётюртюрге, гимнин эшитдирирге эркин этилмейди. Аллай болумлада бу эришиуге къатышыугъа жамауатда къаллай оюм болгъанын билир мурат бла спортчуланы, тренерлени, къараучуланы араларында соруу бардыргъанбыз.

Жашау нёгерни магъанасы

Автобус а, тюзледен ётюп, тау ауушха кирди. Аны эки жанындагъы бийик тауланы, къалын агъачланы ариулукъларына да эс бурмай, ол эки тиширыу хапарларын къыздырадан-къыздыра барадыла. Бираздан Фаризатны къатына олтургъан тиширыу да баш иесин эсине тюшюрдю. Алай ол да аны юсюнден ариу сёз айтып къыйналмады. Хапарда айтылгъаннга кёре, ала да бир къауум жылдан бери айырылыпдыла. Эки тиширыуну хапарлары бошалгъандан сора, автобусну шошлукъ бийледи. Аланы айтханларын эшитгенле, баям, хар бири да бирер сагъыш эте болур эдиле. Юйюрню чачаргъа уа жангыз бир сёз да жетеди, деген акъыл мени башыма да келди.

Мирзеу оруу къыстау барады

Зольск районда кюзлюк арпаны оруу башланнганды. Муниципалитетни администрациясындан билдиргенлерине кёре, мирзеуню мылылыгъы азайып, 14 процентге жетгенди, ол себепден аны жыяр заманы келгенди. Псынадаха элде арпаны 25 гектарда оргъандыла, бу ишни битеу да 296 гектарда тамам этерге керекди. Арпаны тирликлилиги 60 центнер чакълы болады.

Билим бериу – тамбланы мурдору

Терс-Къолда билим бериу къалай къуралгъаныны юсюнден элни орта школуну директору Залийханланы Лейля билдиргенди. Ол айтханыча, мектеп энчи программа бла билим берген жангыз учрежденияды, аны юсю бла элни жаш тёлюсю саулай ётеди. Сора, школ юйретиу иш бла кюрешген жангыз жамауат-къырал институтду, ол битеу муниципал къуралыуну социо-культура арасы болуп къалады.

Бу татлы ашарыкъны ким сюймейди?

Мороженоени ким сюймейди?  Къызыу кюнледе, салкъында олтуруп, аны  абаданла, сабийле да  уллу зауукълукъ бла  ашайдыла. Бирле уа  къышды, сууукъду деп да къарамай  окъуна да  хайырланадыла. Биз а бир къауум адамдан  бу татлы да, сууукъ да ашны тарыхыны юсюнден билемидиле, аны сюемидиле, асламында къаллайын сатып аладыла, деп соргъанбыз.

 

Ауур атлетикада биринчи тиширыу

Элжорукъаланы Олеся кеси заманында жангыз бизни республикада угъай, битеу Шимал Кавказда да ауур атлетикада уллу жетишимле бла къууандыргъан биринчи тишырыу болгъанды.   Аны тренер ишин энди башлагъан Маккаланы Махти эслегенди, къызны къарыуу, фахмусу болгъанын ангылап, аны юйретип тебирегенди.

Жашау нёгерни магъанасы

Эрттенликде вокзалгъа келип, автобусха минип, элге кетер заманыбызны сакълайма. Мени ызымдан кирген экеулен, эр киши бла тиширыу, жашаулу адамла, мени аллымда жерлеге олтурдула. Тиширыу жол нёгерин алгъа жиберди да, ол олтургъандан сора, жан-жанына да къарап, аны къатына чёкдю.

Не къоркъуулу болумда да сакълыкъны, сабырлыкъны тас этерге жарамайды

Шёндюгю дунияда тынчлыкъ унутулгъаннга ушайды. Сауутланнган аманлыкъчыла билим бериу учреждениялагъа, солуу жерлеге, дин бла байламлы мекямлагъа окъуна чабыууллукъла этгенлерини юслеринден билдириуле эшитиледиле, ол санда айныгъан къыраллада да.  

Адамны саулугъуна аслам эс

Нальчикде озгъан ыйыкъда «Адамны чархыны 21 ёмюрде саулугъу» Битеуроссей илму-сынам форум бардырылгъанды. «Астра-Сфера» илму-излем – медицина институтда ётген жыйылыугъа КъМР-ни Саулукъ сакълау, Жарыкъландырыу эмда билим бериу министерстволарыны, Росздравнадзорну бизни республикада бёлюмюню келечилери, сора медицина, биотехнология, реабилитация эмда курортология жаны бла специалистле къатышхандыла.

Къайта да къозгъала тургъан кесекле - не амал?!

Жайда да, къышда да сууукъ ауруу тийип къалады. Жауун тюбюне тюшгенлей, сууугъуракъ ингирде паркда айланнганлай.  Ол аурууну вирусла эм бактерияла къозгъайдыла.  Адамны чархы уа бу душманнга къажау кюрешни битеу кючюн салып бардырады. Не амалла бардыла бу кюрешни теркирек бошар ючюн? Аны юсюнден врач  Нёгерланы Джамиля айтханды.

 

Страницы