Маданият

«Иман» жырчы къауум 90-чы жылланы ахырында къуралгъанды, бюгюнлюкде халкъ сюйген кёп жырчыла аны санында сахнагъа чыкъгъандыла. Аланы араларында жаш жырчы Жаболаны Арсен да болгъанды.

СССР-ни Жазыучуларыны союзуну келечиси,  белгили прозаик, журналист  Гадийланы Ибрагимни «Бекболатны хапарлары», «Дыфчы киеу», «Айтылмай къалгъан хапар», «Ёч» атлы чыгъармаланы, «Нарт уя» деген магъаналы романны авторунча таныйбыз. Гадий улу бир талай жыл Къабарты  - Малкъар къырал телевиденияны художестволу бёлюмюню баш редактору,  ызы бла уа «Эльбрус» китап басманы таматасы болуп тургъанды.

Сабийлигими дуниясында айланама. Кюн да анда жумушакъ, жылы эди, жауунла да кюн татыулу, гюл ийисли, ай да – жарыкъ. Жулдузла уа, узалсанг, къолунга алаллыкъча, жууукъда. Алай аланы алып, жастыкъ тюплеринде тутаргъа сюйгенле болмагъандыла бизде – ариулукъну бузгъан эсибизге да келмегенди. Ол бир жангыз адамгъа угъай, барыбызгъа да берилгенин ангылапмы? Билмейме. Унутханма.

Узакъ жолоучулукъ нёгер этгенле бир бирге жюрек къайгъыларын айтыргъа ёч болуучудула. Алай болуп, бир жашауу келген адамгъа болжаллы къоншугъа тюшдюм. Былай къарасанг, оруслу болгъаны танылады, болсада бетинде бир тау халкъланы тиширыуларында тюбеучю жумушакълыгъ а барды. «Баям, Кавказда ёсгенледенди», – деп келди кёлюме, уллу шахарда бетлери бирча сезимсиз, бирге ушагъан адамланы кёргенимден сора.

Бюгюн биз сизни миллетибизде кенг жюрюп тургъан эки оюн бла шагъырей этерге сюебиз. Алагъа акъылбалыкъ болгъан кезиуден башлап ойнагъандыла. Биринчи оюн  «Токъмакълашыуду».

Къабарты-Малкъар «Великое кино великой страны» деген Битеуроссей акциягъа къошулгъанды. Проект Экинчи дуния урушну бошалгъанына жораланнган жумуш эди.  КъМР-ни Маданият министерствосу республиканы районларыны бла шахарларыны 14 майданында кино кёргюзтюуле къурагъанды.

Тиширыуну – ананы, эгечни, къызны юсюнден да жазмагъан поэт болмаз. Аны юсюнден жырламагъан жырчы, аны сыфаты къанатландырмагъан суратчы да, анга деп ишленмеген юй да, анга аталмагъан умут да. Уллу поэтни, Къайсынны, чыгъармачылыкъ ишинде да бек бийик намысха, бек уллу насыпха, бек ариу сёзге тийишли тиширыуну сыфатыды. Анга аталгъан назмула кёпдюле.

Газетибизни бетлеринде атлары айтылгъан поэтлерибизни, жазыучуларыбызны, суратчыларыбызны, музыкачыларыбызны эм бирси атлары айтылгъан адамларыбызны эсгере-эсгере турабыз. Ол бизни барыбызны да тарыхыбызгъа, тилибизге, маданиятыбызгъа, адабиятыбызгъа къыйын салгъан инсанлагъа хурметибизни белгисиди.

Быйыл белгили орус поэт, жазыучу, кёчюрмечи Борис Леонидович Пастернак туугъанлы 130 жыл толгъанды.  Ол Нобель саугъагъа тийишли сёз усталадан бири болгъанды, аллай даража, белгилисича, алай кёп адабиятчыгъа берилмегенди. 

Шахмырзаланы Османны жашы Саид Малкъарны бек ариу жери Эл-Тюбюнде туугъанды. Андан бери кёп жыл озгъан эсе да, Шахмырзаны аты бир тёлюден бирине ёте келеди. Ол шарт а Саидге халкъы  къалай ыразы болгъанын кёргюзтеди. Дуния тюрлене башлагъанда жаратылып, ол заманны толкъунунда Саид кеси жолун сайлагъанды. Аны къадары энчи эди. Асламында малчылыкъ, жерчилик бла жашагъан эллилени арасында ёсюп, Саид жашауун билим, илму излемле, адабият бла байламлы этгени аны энчилиги эди.