Урушда жигитлиги, урунууда жигерлиги ючюн сый-намыс тапханды

Кючюкланы Азретни жашы Махмут халкъыбызны махтаулу жашларыбыздан бириди десек, ётюрюк болмаз. Аны аты  «Россейни бек иги адамлары» деген энциклопедияны 2008 жылда чыкъгъан экинчи томуна киргенди. Элли жети жылны устаз болуп ишлегенди, отуз жылны школгъа таматалыкъ этгенди. Анга халкъны жарыкъландырыугъа салгъан къыйыны ючюн СССР-ни бла  РСФСР-ни отличниги деген атла да аталгъандыла. Яникой бла  Каменка эллени жамауаты аны  сыйлы инсанына сайлагъандыла.  Бир талай жылны ичинде Яникойну ветеранларыны биригиуюне башчылыкъ этип тургъанды. Урушда жигитлиги, урунууда жетишимлери ючюн орденле, майдалла бла да саугъаланнганды.

Кючюкланы Махмудну жашау жолу жаш тёлюге Ата журтха кертичиликни, тюз ниетлиликни, адамлыкъны юлгюсюдю. Кюйсюз заманланы ачы желлери аны сынар ючюн къоймагъандыла. Алай ол сынмагъанды, тюнгюлмегенди. Уруш башланырны аллында Буйнакскда педучилищени бошагъанды. 1941 жылны октябрь айында уа аскерге алгъандыла. Тёртайлыкъ хазырлау курсладан сора билимли, тири жашны Баш командованияны ставкасыны резерв аскерлерини Запорожьеде Къызыл Байракълы, Суворов эм Кутузов орденли жетинчи артиллерия дивизияны къауумуна къошхандыла. Бу махтаулу аскер бёлюмге уа жаланда сыналгъан, ышаннгылы, эр жюрекли аскерчилени алгъандыла.

Кючюк улу дивизия бла бирге Юг-Запад, Экинчи, Ючюнчю Украина эм  Карелия фронтланы къауумунда фашистлени ууатханды. Ол гитлерчи аскерлени Сталинградда къауумун, немисли фашистлени кючлю аскер группировкасын къуршоугъа алып ууатхан айтхылыкъ Яссо-Кишинев операциягъа къатышханды.  Карелияны, Югославияны, Румынияны, Венгрияны бла Австрияны азатлау ючюн сермешлеге къатышханды.

Махмуд къуллукъ этген дивизия бизни аскер бёлюмлерибизге жол ачхан кюч болгъанды, душманны къорууланыуун ууатып, алгъа барыуну жалчытханды. Кёбюсюнде фронтну ол неда бу кесегинде бизни аскерлерибизни жетишимлери ма анга кёре болгъанды.

Ата журтну батыр жашыны аскерде этген жигитлигине командование тийишли багъа бергенди. Ол Къызыл Жулдузну, Ата журт урушну орденлери, «За боевые заслуги», «За взятие Будапешта», «За победу над Германией» деген майдалла бла саугъаланнганды.

Хорламдан сора Махмудну юйге ашырып къоймагъандыла, жаш солдатланы хазырлауда аны аскер сынауун, ахшы билимин бла усталыгъын эки жылны хайырланнгандыла. Къыргъызстанны Иссык-Кёл областында кесини адамларын тапхандан,  сора  ол Фрунзеде пединститутну заочно бошагъанды.

Областьны Ананьево элини школунда  математикадан устаз болуп ишлеп башлагъанды. Мында сюйдюмлю фронтчу жигит кесича ариу жаш къыз, орус тилден бла адабиятдан устаз Евдокия Поликарповна бла юйюр къурагъанды. Бу аламат педагог да сабийлени окъутуугъа бла юйретиуге къыркъ эки жылын бергенди.

Халкъыбыз туугъан жерине къайтхандан сора  Кючюкланы Махмудча, педагог ишде ахшы сынаулары, бийик билимлери болгъан устазла алай кёп тюйюл эдиле. Урушха дери да аты махтау бла айтылып келген Яникой элни школуна къалай керек эди аллай адам. Насыплары тутхан эди сабийлени, аланы ата-аналарыны да. Махмуд Азретович элли жетинчи жылдан башлап отуз жылны ичинде школгъа башчылыкъ этгенди. Пенсиягъа чыкъгъынчы, ол бу жууаплы ишни намысына тийишлиликде, уллу бет жарыкълыкъда тамамлагъанлай тургъанды. Яникойну орта школуну, аны устаз коллективини атлары Нальчикни, республиканы районларыны бек игилик бла айтылып келгенди.

Махмуд Азретовични бла Евдокия Поликарповнаны сабийлери да халкъгъа, къыралгъа жарагъан билимли, халал жюрекли адамла болуп ёсгендиле. Бирер усталыкъ алып, бет жарыкълы уруна, атларын иги бла айтдыргъандыла.