Ахшыларыбызны ахшы жашау жоллары

Былтыр эки аламат инсан, асламланы жарсытып, дунияларын алышхан эдиле – Сотталаны Къасымны жашы Шарапий эм Малкъарукъланы Исмайылны жашы Махти. Ала экиси да Элбрус районну билим бериу системасында ишлегендиле, бир жумушну тамамлагъандыла: сабийлени спорт  жаны бла айнытыу эм патриот ниетледе юйретиу. 

Къыралны тийишли инсанларын юйретиуге юлюшюн къошханды

Сотталаны Шарапий школдан сора аскерде къуллукъ этгенди. Артда Тырныауузну производстволарында ишлегенди, спорт бла тири кюрешгенди, женгил атлетика жаны бла спортну мастери болгъанды. Волгоградны физический культура къырал институтун заочно халда тауусханды.  ВЛКСМ-ни горкомуну биринчи секретары, сабий-жаш тёлю спорт школда тренер да болгъанды, артда билим бериуге келгенди. 

Тырныауузну 3-чю номерли орта школунда Сотта улу тамата классланы физкультурадан юйретгенди эмда аскер хазырлылыкъ жаны бла юйретиуню таматасы болгъанды. Артда «Основы безопасности жизнедеятельности» дерсден окъутханды.

Спорт билими болгъан, аскер къуллугъун толтургъанда Германияда Совет аскерлени къауумуну окъутуу арасында ахшы сынам алгъан Къасымны жашы Шарапий билим бериу ишге жюреги бла берилгенди. Ишин билгенден сора да, аны аскер хазырлылыкъ ызда эм сабийлени аскер-патриот ниетледе юйретиуде энчи тирилиги болгъанды. Анга билим бериу махкемени оноучулары да болушлукъ этерге угъай демегендиле. 

Школда тийишли аскер кереклени юлгюлери, къоруулау керекле, къараргъа онг болгъан материалла, ахшы окъутуу-материал мурдор жыйылгъанды. Алай бла жетишимли иш башланнганды. Ючюнчю мектепни окъуучулары спортну тюрлю-тюрлюсюнден спартакиадалада кеслерин кёргюзтгендиле, турист слётлагъа, аскер эм урунуу махтаулукъну жерлерине жолоучулукълагъа, «Зарница», «Орлёнок» аскер-спорт оюнлагъа къошулгъандыла. Сотта улуну башламчылыгъы бла школда «Поиск» клуб къуралгъанды. 

Шарапийни ДОСААФ-ны первичный организациясыны председателине да сайлагъандыла. Жууукъ заманда ол алгъа Тырныауузда, артда уа Элбрус районда да аскер-патриот юйретиуден эм игиледен бири болгъанды. Ол юйретген жашланы бирлери аскер окъуу юйлеге кирип, офицер чынла алып, учуу, тенгиз, танк, чек аскерледе къуллукъларын бардырадыла, къыралны къорууланыу кючюн кётюре. Аланы араларында юристле, инженер аскерлени специалистлери, МЧС-ны эм ич ишлени келечилери болуп ишлегенле да бардыла.

Сотталаны Шарапий кесини жашау ызын сайлап, къыралны тийишли инсанларын ёсдюрюуге юлюшюн къошханды. Анга «РФ-ни билим бериуюню отличниги» ат берилгенди, ол бир ненча даражалы майдал бла да саугъаланнганды. 

Жашаууну баш магъанасы - сабийле

Малкъарукъланы Махтини, Тырныауузну 6-чы номерли орта школуну ОБЖ-дан устазыны, юсюнден Элбрус районну тышында да эшитмеген хазна болмаз. Ол юнармеецлени отрядын къурап, район аскер-патриот оюнлада эм аскер-патриот клубланы республикалы слётларында окъуучулары бла аслам жетишимлеге жеталгъанды. 

Алай болгъанлыкъгъа, Исмайылны жашы Махтини алгъын устаз боллукъма деп эсине да келмегенди. Аскерде къуллукъ этгенден сора ол бир къауум заманны производствода ишлегенди, спорт бла кюрешгенди.  Ызы бла 6-чы номерли орта школну алгъыннгы директору Моллаланы Сулейманны айтханы бла байламлы ары физкультурадан устаз болуп келгенди.  Ол кезиуде бу битеулю билим берген махкеме энди ачылып, ары ишчиле алыннган чакъла эдиле. 
Жууукъ заманда Махти юнармеецлени отрядын къурагъанды. Жаш патриотланы къымылдаууна артда «Победа» деп аталгъанды, ол школ администрацияны жанындан болушлукъ тапханлай да тургъанды.

Малкъарукъ улуну сохталары жылдан-жылгъа «Хорлам» деген аскер-спорт оюнну муниципал кезиуюнде алчыла болгъанлай тургъандыла, республикада Элбрус районну даражасын къоруулагъандыла. Энчи белгилеб а 2001 жылда КъМР-ни патриот организациялары къурагъан саугъаланы асламысын къытханларын айтыргъа боллукъду. 

Жаш адамланы сейирлерин ала керти сынам алгъанлары къозгъагъанды, тюрлю-тюрлю эришиулеге къатышыргъа онг болгъаны уа аланы бютюн кёллендиргенди. Жашла угъай, къызла окъуна аскерчиликни мурдорларына сюйюп тюшюннгендиле. Алтынчы школну юнармеецлери спортну аскер тюрлюлеринден бардырылгъан эришиуледе район эм республикалы даражалы кёп саугъалагъа тийишли болгъандыла.

Малкъарукъ улуну школасын ётюп, кёп выпускникле аскер окъуу юйлеге киргендиле. Жаш тёлю бла ишлеу аны жашаууну баш магъанасы эди, ол узакъгъа созулгъан солуу кюнлени сюймегенди, нек дегенде, тохтамай школгъа, сабийлеге тансыкъ болгъанлай тургъанды.

 

Темирланы Анатолий.
Поделиться: