Саулукъ

Хар тиширыуну  да жюрегин бек къыйнагъан къарт болуууду. Ариулукъну сакълар амал бармыды? Ёмюр жашлыкъны жашырынлыгъын табаргъа адам улу хар заманда да итинип келгенди. Кёп ёмюрлени ичинде алхимикле бла врачла дуния бла бир рецептлени айтхандыла: сарымсах, къызыл чагъыр, къанны алышындырыу, мыйыдан гипофизни кетериу дегенча мадарланы. Ол амалланы хар бири да бир кесекге жарагъан кибик этсе да, къартайыуну уа тохтаталмагъанды. Алай эсе да, ол кюрешни ахырында алимле къартайтмазлыкъ дарманны жарашдыралмагъандыла. Биз эстетика медицинаны юсюнден  врач-косметолог Къойчуланы Шамиль бла ушакъ этгенбиз.

Кёп сабийле садха неда школгъа жюрюп башлагъанлай ауруп тебирейдиле, алагъа асламысында кесекле тиедиле, жётел этедиле. Гитчеге быллай кезиуде терк эм тюз медицина болушлукъ этилмесе, ауруу ёпкелеге, бронхалагъа ётеди, бютюн къыйын багъылады. Бизни бюгюннгю ушакъ нёгерибиз Мурзаланы Суфиянны къызы Зулихады. Ол, Къабарты-Малкъар къырал университетни медицина факультетин бошап, Москвада И.М.

Бусагъатда сырт сюеклери къыйнагъанла жаланда таматаланы араларында угъай, сабийледе да  тюбейдиле.  Бу проблеманы юсюнден  «Ваш доктор» медицина араны терапевти Хуламханланы Халимат бла ушакъ этгенбиз. 

Бизде да, къудуретни ахшылыгъындан, медицинаны эм къыйын бёлюмюнде ишлеген, билимлиликлери, саусузлагъа  жандауурлулукълары, бютюнда бег а профессионал ышанлары бла таныулу врачларыбыз бардыла. Аладан бириди Наршауланы Рамазан да. Ол бюгюнлюкде Нальчикде Перинатал арада эмда Къан тамырлагъа бакъгъан  республикалы  арада анестезиолог-реаниматологду. Алыкъа жаш специалист эсе  да, тутхан ишинде ангылауу, анга кёлю бла берилгени бла да айырмалыды.

Бусагъатда  хар юйде  хант столда конфетле бардыла. Ол игимиди? Саулукъну бузамыдыла ала? Акъылбалыкъ болмагъанланы араларында семизле кёпден кёп болуп нек барадыла? Бу соруулагъа  жууапла излей, диетолог  Кючмезланы Фаризат бла ушакъ этгенбиз.

Жюрек аурууланы саны битеу дунияда да ёсе барады, аладан ёлгенлени саны 30 процентден атлайды. Алай аладан сакъланыргъа, болмаса да, къозгъалыуларын азайтыргъа уа амалла бардыла.

Жууукъ заманда Россейде жалгъан промышленный, аш-азыкъ продукцияны чыгъаргъанланы уголовный жууапха тартып тебирерикдиле. Аланы адамны саулугъуна заранлары болмаса да, производительлени неда тутмакъгъа олтуртурукъдула неда уллу тазир тёлетирикдиле. Кодексге бу тюзетиулени Роспотребнадзор МВД бла бирге жарашдыра турады, ызы бла ала Къырал Думаны къараууна ийилликдиле, деп билдиреди «Московский комсомолец-Кавказ» газет.

Эфендиланы Василийни къызы Лейля Санкт-Петербургда Киров атлы аскер-медицина академияны офтальмологиядан бёлюмюнде ординатураны ётеди. Кёз врачланы хазырлауда бу учреждение Росейде биринчи, битеу дунияда уа экинчи жерни алады. Ары дери жаш специалист Къабарты-Малкъар къырал университетни Медицина факультутетин, аны ызындан а Ставрополь шахарда интернатураны жетишимли бошагъанды. Бюгюн ол бизни ушакъ нёгерибизди.

Рак жер башында бек жайылгъан аурууладан бириди. Жанна Фриске, Анна Самохина, Валентина Толкунова эм башха белгили артистле да андан ёлюп кетгендиле. Бу осал аурууну къалай тыяргъа боллукъду, андан сакъланыр амал бармыды деген соруула кёплени жарсытадыла. Аны юсюнден  «Онкодиспансерни» онкологу  Сакима Назранова  бла ушакъ этгенбиз. 

Сабийлигибизде биз бахчалагъа барып, тюзюнлей терекледен алмала, кертмеле юзюп, жуугъан – тазалагъан болмай ашаучу эдик. Алай ауруумаучубуз, хазна дарман хайырланмаучубуз эсимдеди. Бусагъатда уа  къолланы, кёгетлени жуууп тургъанлыкъгъа, саусузланы саны ёсюп барады. Ол нек болады алай?Сора гигиенаны ёмюрюнде сабийлени араларында битлери болгъанла къайдан чыгъадыла? Бу соруулагъа  Нальчик шахарны экинчи номерли поликлиникасыны терапевти  Светлана Сундукова бла ушакъ этгенбиз.