«Психологга жюрюрге адамларыбыз юйренмегендиле»

Ахыры. Аллы 25 июльда басмаланнганды.  

- Кёп заман алгъанмы эди аны ол сезимден эркин этиу?

- Хау, бир кесек асламыракъ заман керек болгъанды. Жарсыугъа, ата-анала сабийлерин ёсдюрюуде уллу халатла жибередиле. Жарамайды сабийни биреу бла да тенглешдирирге. Ол къаллай эсе да, ма алайлай сюерге керекди. Иги окъугъаны, ариучукъ болгъаны ючюн угъай.

- Биринчи ишчи кюнюнг эсингдемиди?

- Хау, бюгюнча эсимдеди. Пациент келир заман жете келгенде, жюрегим терк-терк ура башлайды. Сагъатха къарап, такъыйкъаланы санай эдим. Болсада билимим жетеригине уа аз да ишекли тюйюл эдим. Ол тиширыу бла бир бирибизге къарап олтурабыз. Сора жорукъла бла тийишлиликде ушакъны башлайма. Мында айтылгъан хапар жаланда экибизни арабызда къаллыгъын да ангылатама. Жарсыугъа, ма ол кезиу закон бла тохташдырылырын бек сюеме мен. Башда да чертген эдим ол бек уллу чурумладан бири болгъанын бизни ишибизде. Москвада преподавательлеримден бири бу вопрос бла къаты кюрешеди. Андан сора да, хар психолог терапияны ётерге борчлуду. Мен кесим да ётгенме. Эки-юч айдан бир кере бир бирибизни тинтиу тёреге айланып. Ол бек керекди. Психология айный барады. Биз да аны бла бир атламда болургъа керекбиз.

- Кёп болмай сен «Тиширыуланы клубун» да ачханса. Аны юсюнден айтсанг эди.

- Клуб н уачханлы бир ненча ай болады. Аны къурагъанымы баш мураты тиширыуларыбызгъа болушууду. Ары аланы хар бири да къайгъы этдирген соруулары бла келедиле. Тюбешиулерибиз Нальчикни тюрлю-тюрлю кафелеринде ётедиле. Ол жыйылыугъа къатышыргъа сюйген алгъадан жазылыргъа керекди. Нек дегенде жерлери алай кёп болмайдыла. Сора чай да иче, бир бирлери бла да таныша, ала юйюрлеринде терк-терк тюбеген жарсыуланы юслеринден, сабийлери бла араларында болгъан къаугъаланы, къайын аналары бла байламлы кезиулени да тинтип, сорууларына жууапла аладыла. Башхала эшитирлерин сюймеген жарсыулары болгъанла уа, консультациягъа жазылып, офисге келедиле.

Сен ариу, омакъ да болгъанлыкъгъа, жюрек тынчлыгъынг болмаса, чакъмайса, айнымайса, сени  бир зат да къууандырмайды. Аны себепли, ич дуниянгы халин игилендирсенг, ол къадар бир кесинге игиди.

- Жаннет, бюгюнлюкде кёплени жарсытхан затладан бири интернет бла байламлыды. Былайда эки жарсыуну белгилерге сюеме. Биринчиси, сабийле анда кёп заман ётдрюгенлери бла байламлыды. Экинчиси уа, кюн сайын эшитген, кёрген информациябыз кёплени психикаларын бузады. Бу затланы юслеринден не зат айтыргъа боллукъса?

- Бюгюнлюкде мени окъутхан белгили алимле окъуна ма бу сен белгилеген темала бла байламлы бек апчыйдыла. Нек дегенде жашау тюрлене баргъаны бла байламлы, сен сабийни шёндюгюлю технологияладан толусунлай кери этип къоялмайса. Этсенг да, терс боллукъса. Былайда , мен ангылагъандан, жаланда сагъат марданы тохташдырыу керекди. Дагъыда сабий бла сёлеширге, ангылатыргъа борчлудула ата -анала.

Абаданланы юслеринден айтханда уа, ала жаланда осал информацияладан угъай да, ариу суратладан, видеоладан да депрессиягъа кетерге боладыла. Нек? Аллай хални баш сылтауу адам улу бир кезиуде айныргъа, ёсерге сюймей тохтаудады. Сора интернетге кирип, биреуню кесинден иги жашагъанын кёрсе, тыш къыралда солугъанын кёрсе, жашаудан тюгюлюп къалады. Ауруу да андан чыгъады. Сёз ючюн, шёндю манга бир тиширыу жюрюйдю. Сау кюнюн интернетде ётдюреди ариу, бай жашау бла байламлы суратлагъа бла роликлеге къарап. «Мен кесими мутхуз жашауума къайтыргъа сюймейме. Нальчикни орамларына чыкъсам, кёлюм аман этеди», - дейди ол. Айтылгъан зат бош сёзле тюйюлдюле, аны хали кертиси бла да алайды шёндю. Алай Нальчикден тышына кетип, ариу жашаугъа батар ючюн а сен не этгенсе деп соргъанымда, ол: «Не этерге керекме мен а?» -деп жууаплайды.

Ушагъыбызны кезиуюнде ачыкъланнганнга кёре, ол суратланы салгъан адамны мени клиентим ёлтюрюрге сюйгенин букъдурмай айтады. Болсада, таныгъан а этмейди... Аны айтханым, шёндю интернет кёпледе тюрлю-тюрлю аурууланы къозгъайды. Аланы барысынада жууапла тапхан тынч тюйюлдю. Алай психолог усталыкъны сайлагъан эсенг, ол сени борчунг болгъанын унутма.