Саулукъ

Жарсыугъа, къадары, жашауу аны тамбла неге келтирлигин, анга къаллай сынауладан ётерге, огъесе сунмай тургъанлай насып иеси болупму къаллыгъын бир инсан да билмейди.

Не заманда да жаш тёлю кесине энчи жол излейди. Алай ол излемле бирде терсине буруп къоядыла: тютюн ичиу, наркомания, игромания, ичгичилик…Ала  жаш тёлюню къыйынлыкъларыдыла.

Жашлыкъны,ариулукъну сакълар амал бармыды? Ёмюрлюк  жашлыкъны жашырынлыгъын табаргъа адам улу хар заманда да итинип келгенди. Кёп ёмюрлени ичинде алхимикле бла врачла дуния бла бир рецептлени айтхандыла: сарымсах, къызыл чагъыр, къанны алышындырыу, мыйыдан гипофизни кетериу дегенча мадарланы.

Коронавирус жукъгъанланы саны тюше башлагъанына ушайды. Сёзге, 15 февральда ол 515 адамда ачыкъланнган эди – ол а арт айлада эм уллу кёрюмдюдю. 21 февральда уа ауругъанла азайып, бир кюннге вирус 493 инсанда табылгъанды.  Ауруудан сау болуп,   юйлерине 257 адам ашырылгъанды.

  Хирург Кючменланы Мустафа Нальчикде 1-чи номерли шахар клиника больницада ишлейди. Ол оюм этгеннге кёре, план бла этилген операцияла, сёзсюз, тынчдыла, къыйын ауруп келтирилген саусузлагъа операция этерден алгъа уа, битеу кючюнгю, акъылынгы, къарыуунгу да анга берип, не къадар эс бурууну излейдиле.

Быйыл бузну кесип, суугъа бир кирип чыгъайым дегенлей, бир тиширыу бла эр киши ёлгендиле. Аланы буз тюбюнде терк баргъан черек элтип кетгенди.Сора биягъы битеу Россейде башландыла даулашла: сууукъ сууда жуууннган хайырлымыды, хаталымыды? Халкъда «моржла» деген адамла не хыйсапдан сайлайдыла къыш череклени? Аны юсюнден биз энчи иели «Ваш доктор» деген медицина араны врач-терапевти Холамханланы Халимат бла ушакъ этгенбиз.

Бармыды шёндю аш оруну тап ишлеген, чегилери къыйнамагъан? Бек аз. Сылтау а бирди – биз ашыбызны – сууубузну тап къурай билмейбиз. Бу жарсыуну юсюнден Нальчик шахарны биринчи поликлиникасыны врачы Гыжгыланы Разият бла ушакъ этгенбиз.

 Иги кесек замандан бери тишим,  аурургъа хазырлана, сууукъ, исси тийсе да, белги бере башлады.  Алай эте да, сынтыл бола, мен да  ауругъаны тохтаса, тынчайып къалып, врачха бармай иги кесек заманны  мычыдым

Бизни къыралда  эм биринчи болуп анестезиологиядан Петрозаводск шахардагъы университетде кафедра ачылгъанды. Аны ачылыууна уа 1966 жылда 16 октябрьде медицина илмуланы доктору, профессор Анатолий Зильбер къыйын салгъанды.

 Бусагъатда битеу жамауатха да сынау кезиудю. Жашаудан тюнгюлюуге медицинада «депрессия» дейдиле, бу халдан шёндю кёпле чыгъалмайдыла.