ТЕАТР КЪАРАУЧУЛАГЪА ЖАНГЫ САУГЪА

Бу кюнледе Нальчикде Къырал музыка театргъа Санкт-Петербургдан Жаш къараучуланы А.А. Брянцев атлы театрыны артистлери келгендиле. Ала Россейни Маданият министерствосуну Росконцерт атлы федерал культура биригиуюню регионла араларында «Уллу гастрольла» деген проектине кёре тапхандыла бери жол.

Башында айтылгъан проектни чеклеринде петербургчу актёрла Нальчикге тёрт спектакль келтиргендиле: «Тас болгъан заманны юсюнден жомакъ», Петсон бла Финдусну жангы сейир ишлери», «Къыш жомакъ» эмда «Къызылсуу желпекле».

Алагъа аталып, республиканы Къырал музыка театрында пресс-конференция ётгенди. Аны ишине къонакъладан Жаш къараучуланы А.А. Брянцев атлы театрыны директоруну орунбасары Анна Суслова, ол театрны актёрлары Россейни сыйлы артисти Сергей Шелгунов бла Анна Мигицко, бизни жаныбыздан да Къабарты-Малкъарны маданият министрини орунбасары Къарчаланы Аминат, Къырал музыка театрны баш хормейстери Зарета Дзуганова эмда газетледе, радиода, телевиденияда ишлеген журналистле къатышхандыла.

Жыйылыуну ишин Къарчаланы Аминат ачханды. «Россейни Маданият министерствосу, театрлагъа энчи эс бёлюп, бу проектни къурагъанды. Аны хайырындан жюзле бла жер-жерли театрланы актёрларына фахмуларын къыралны къалайында да кёргюзтюр онг чыкъгъанды. Алай бла биз бу кюнледе Нальчикде къыралны бек эрттеги театрларындан бирини оюнларына къараргъа боллукъбуз. Ол республиканы театр къараучуларына уллу саугъады», – дегенди ол.

Ызы бла Аминат Хадисовна жыйылгъанланы къонакъла бла танышдыргъанды, ала келтирген оюнла бла шагъырей этгенди. Аны бла бирге бу кюнледе бизни Къырал музыка театрыбызны актёрларыны Санкт-Петербургда А.А. Брянцев атлы театрда гастрольлары баргъанларын да чертгенди.

Къабарты-Малкъардан баргъан актёрла петербургчулагъа «Аршин мал Алан» атлы музыка комедияны, , «Эдит Пиаф» деген драмалы опереттаны бла «Ачемезни тамаша сыбызгъысы», «Чыгъа келген кюннге жыр» деген балет оюнланы элтгендиле.

Къонакъла жыйылгъанланы сорууларына жууап этгендиле. Ала, оюнланы кёргюзтгюнчю окъуна, спектакльле уа 5-8 октябрьде барлыкъдыла, Нальчикни, аны адамларын жаратханларын, бу театр шахар болгъанын белгилегендиле.

Анна Суслова Жаш къараучуланы А.А. Брянцев атлы театрыны тарыхындан къысха айтханды. «Бизни театрыбыз 1922 жылда ачылгъаны себепли, Россейни бек эрттегили театрларына саналады. Былтыр анга жюз жыл болгъанды. Театр аны ачхан режиссёрну, СССР-ни халкъ артисти А.А.Брянцевни атын жюрютеди. Бизни театрыбыз башхалагъа ушамайды. Аны оюнларына уллула, гитчеле да жюрюйдюле. Бир кере къарап, аны бла тохтап къалмай, къайтып-къайтып да келедиле.

Жыл сайын жангыдан-жангы проектлени кийиребиз жашаугъа. Аладан бири, «Бизни заманны жигити» деген, жыл сайын да барады. Тюрлю-тюрлю халкъла аралы фестивальла да боладыла театрда, – дегенди ол. – Театрда биргеме ишлегенле керти актёрладыла, ишлерине берилгенле. Ол себепден келип-кетип тургъан тёре жокъду бизде. Репертуарыбызны къыйын болгъанына, ишибиз къыстау баргъанына да къарамай, биз хар заманда да биргебиз. Адамны тюрлю-тюрлю кезиую болады, къыйынлыкъда, къууанчда да биз бир бирибизге билеклик этебиз. Труппагъа бир келген кетип къалалмайды».

Сергей Алексеевич Шелгунов а: «Ма бусагъатлада, мында бола тургъанча, Санкт-Петербургда да«Интерфакс» атлы жангылыкъла агентствода сизни Музыка театрыгъызны актёрлары пресс-конференция бардыра турадыла», – деп белгилегенди. Ызы бла ол ала бери келтирген оюнланы юслеринден айтханды эм аланы спектакльлери нальчикчи къараучуланы ыразы этерле деген оюмун билдиргенди.

Ол, журналистлени сорууларына жууап эте: «Таматаладан эсе сабийлеге ойнагъан къыйынды. Нек дегенде, уллу адамны низам дегенча бир зат тыйса да оюн баргъанда, сабийге уа кёргени сейир болмаса, аны жеринде тутхан, сахнагъа къаратхан да къыйынды. Аны бла бирге сабий бегирек сезеди кертини бла ётюрюкню арасын, ойнап къутулдум дегенча шарт ётмейди ала бла. Мени оюмума кёре, сабийлеге ойнагъан актёр не тюрлю репертуарда да, не тюрлю рольну да ойнаяллыкъды», – дегенди.

Дагъыда ол: «Биз былай «Уллу гастрольла» проектге кёре айланнганлы юч жыл болады. Кертиди, Россейни кёп регионларында болгъанбыз, бери уа биринчи кере келебиз.  Нальчикде угъай, Кавказда окъуна биринчи кере болабыз», – дегенди.

Гитче къараучула ыразылыкъларын сизге не бла кёргюзтедиле деген соруугъа къонакъланы хар бири кесича жууап этгенди: гюлле келтиредиле, хуржунундан конфет чыгъарып сыйлагъанла, къатапа илляуларын бергенле да боладыла.

«Бир жолда оюндан сора бир сабий манга илляучугъун берген эди, – деп эсгергенди Анна Мигицко. – Ол аны оюн баргъанда сау сагъатны къолунда тутуп тургъан болур эди – илляу аны жылыуун сакълап эди. Ол шарт манга илхам бергенин ангылай болурсуз. Бирде сахнада нёгериме бир тёрт-бешжыллыкъ жашчыкъ бешсомлукъ капекни берген эди. Ол уллу багъады сахначылагъа».

Анна Суслова уа: «Бизни театрда мияла тюбюнде сакъланадыла къараучуларыбызны ишлери – оюнланы жигитлерин ала желимден, къагъытдан башлап, кёп тюрлю затдан ишлейдиле. Сора бизге келтиредиле. Андан уллу ыразылыкъ къайда?» – дегенди.

Тамата къараучуланы сагъынып, ол дагъыда: «Хар ким да кеси бир зат излеп келеди театргъа, бизни борчубуз а – къараучуланы сезимлерин уятыуду. «Къызылсуу желпекле» деген спектакльни премьерасына анга музыка жазгъан композитор Максим Дунаевский келген эди. Ол, оюнубузну асыры жаратхандан, экинчи, башха артистле ойнагъан оюннга да къалгъан эди», – деп эсгергенди. «Ол спектакль бизде башха тюрлю салыннганды, – деп къошханды Сергей Шелгунов. – Киносуна ушамайды оюн, алай а анга сюйюп къарайдыла».

Анна Мигицко айтханнга кёре, сабийле къайда да бирчадыла. «Биз уллу, кёп миллетли шахарлада, быллай гитче шахарлада да болабыз. Асламында сабийле кёз къакъмай, солуу алмай къарайдыла оюнлагъа бизде. Сёз ючюн, къытайлы сабийле уа кеси оюмларын олтургъан жерлеринден къычырып айтадыла. Ол жаны бла бизникиле низамлыдыла», – дегенди.

Аны бла бирге къонакъла да, бизни театрланы режиссёрлары, актёрларыча, жаш адамлагъа сейир болурча, иги спектакльле салыр ючюн, иги пьесала сакълагъанларын, излегенлерин билдиргендиле.