Бёрю

(Даниялы жомакъ)

Эр бла къатын жашап болгъандыла да, битеу байлыкълары жети къой, чубур къуйрукъ тайчыкъ, сора ит бла киштик эдиле. Ала къойланы кютерге бир жашчыкъны алгъандыла. Бир жол тюш азыгъын да алып, ол къойланы кютюуге чыгъаргъанды. Сора сунмай тургъанлай, бир уллу бёрю чыгъып къалгъанды.

-Бу семиз къойчукъла сеникилемидиле?-деп соргъанды бёрю.

-Меникиледиле,-дегенди  жашчыкъ.

-Тюш азыгъынгы манга бермесенг, къойларынгдан бирин ашарыкъма,-деп тохтагъанды бёрю.

-Бермейме,-дегенди жашчыкъ.

Бёрю къойладан бирин тутуп ашагъанды.

Экинчи кюн сюрюучю жашчыкъ тюш азыгъын да алып, алты къойну кютюуге чыгъаргъанды. Олсагъат биягъы бёрю жетип, тюш азыгъынгы манга бермесенг, къойларынгы бирин ашарыкъма дегенинде, сюрюучю жашчыкъ тюш азыгъын берирге унамагъандан сора дагъыда бир къоюн ашагъанды.

Алай бла кюнден бирин ашай, бёрю жашчыкъны къойларын тауусханды.

Къойланы иеси жашчыкъгъа урушуп бошагъандан сора  чубуркъуйрукъ тайчыкъны кютерге буюргъанды. Тайчыкъны кютюуге чыгъаргъанлай, биягъы бёрю келип къалгъанды.

-Жашчыкъ, тюш азыгъынгы манга бермесенг, тайчыгъынгы ашарыкъма,-дегенди да тохтагъанды бёрю.

Берирге унамагъанды сюрюучю жашчыкъ тюш азыгъын, Бёрю чубуркъуйрукъ тайчыкъны ашагъанды да къойгъанды.

Къайтып келгенди жашчыкъ юйге, ишни болушун айтханды. Тайчыкъны иеси уа аямай урушуп, жети къоюму да, чубур къуйрукъ тайчыгъымы да аллыма сюрюп келгинчи, кёзюме кёрюнме деп, юйден къыстап ийгенди.

Не этерик эди, энди къойланы,тайчыкъны да тапмазлыгъын билсе да, жашчыкъ жолгъа атланнганды. Бара-бара кетгенди да, бир жерлеге келгенди. Ач болуп, жол азыгъын ашаргъа олтургъанлай, биягъы бёрю чыгъып къалмаймыды.

-Жашчыкъ, жол азыгъынгы манга бермесенг, сени кесинги ашарыкъма,-дегенди бёрю.

Берирге унамагъанды сюрюучю жашчыкъ жол азыгъын. Бёрю аны кесин да ашагъанды.

Сакълап тургъанды къойланы иеси жашчыкъны къайтырын. Тюнгюлгенден сора аны излей кесини жалчысын жибергенди. Жолда бара тургъанлай, ол да бёрюге тюбеп къалгъанды. Сюрюучю жашчыкъны,жети къойну, сора чубуркъуйрукъ тайчыкъны да кёргенинг иш болгъан эсе,деп соргъанды.

-Быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп, бёрю жалчыны да жутады.

Иеси жалчысын кёп сакълагъанды, сора тюнгюлюп, аны излей шапа къызны ийгенди. Анга да тюбеп къалгъанды бёрю. Сюрюучю жашчыкъны, жети къойну, чубуркъуйрукъ тайчыкъны, сора иебизни жалчысын кёрген иш болурмуса деп соргъанды шапа къыз.

-Быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп, бёрю шапа къызны да жутханды.

Шапа къыз къачан къайтады деп,иеси кёп сакълагъанды. Сора тюнгюлюп, аланы излей кеси атлданнганды. Ол да тюбегенди бёрюге, сюрюучю жашчыкъны, жети къойну, чубуркъуйрукъ тайчыкъны, сора иебизни жалчысын, дагъыда шапа къызны кёрген иш болурмуса деп соргъанды.

-Быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп, бёрю аны да жутханды

Кёп сакълагъанды къатыны баш ием къачан къайтады деп. Ол а къайтмайды. Сора къатын кеси чыгъады излей. Жолда бара тургъанлай бёрюге тюбеп къалады. Бёрю, сен сюрюучю жашчыкъны, жети къойну, чубуркъуйрукъ тайчыкъны, жалчыбызны, шапа къызны, мени баш иеми кёргенмисе, деп соргъанды.

-Кёрмей а,быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп,  бёрю къатынны да ашагъанды.

Кеси жангыз тургъандан эригип, ити да иесин излей чыкъгъанды. Жолда ол да бёрюге тюбеп къалгъанды. Сора сюрюучю жашчыкъны, жети къойну, чубуркъуйрукъ тайчыкъны, жалчыны, шапа къызны, иесин, аны юй бийчесин  кёргенмисе деп соргъанды.

-Быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп  бёрю итни  да жутханды.

Энди юйде жангыз киштик къалгъанды. Ол да эрикгенди жангыз тургъандан, сора излей чыкъгъанды нёгерлерин. Бир жерлеге келе-келгенлей, бёрюге тюбеп къалгъанды да, сюрюучю жашчыкъны, жети къойну, чубуркъуйрукъ тайчыкъны, жалчыны, шапа къызны, иесин, аны юй бийчесин, аланы парийлерин  кёрген эсенг деп соргъанды.

-Кёрмей а, быдырымы гъурулдагъанын эшитесе да, ала ма андадыла, санга да табыллыкъды анда жер,-деп  бёрю киштикни  да ашагъанды.

Жут бёрю алай айтханлыкъгъа, барысына да жокъ эди жер. Ол къадар жаннга ол тартыкъ эте эди. Аны себепли ит бла киштик бир бирлери бла жарашмай, тырнакълары бла бёрюню быдырын жыртадыла. Сора андан сюрюучю  жашчыкъ, жети къой, чубуркъуйрукъ тайчыкъ, жалчы киши, шапа къыз, аланы иелери, аны юй бийчеси, парийлери, киштиклери да сапа - саулай чыкъгъандыла. Чыгъа келгенлей, барысы да бир болуп, бёрюню солууу тохтагъынчы тюйгендиле, кеслери уа юйге ойнай-кюле къайтхандыла.