Кючюню нюрюн кенгнге жая

Жыл сайын 3 майда къарачай халкъ Жангырыууну кюнюн белгилейди. Ол байрам КъЧР-ни Башчысыны Указы бла 1997 жылда тохташдырылгъанды. Ма ол кюн 1957 жылда биринчи къарачай юйюрле  Ата журтларына къайтхандыла. 14 жылны киши жеринде жашап, законсузлукъгъа, азаплыкъгъа да чыдап, къыйынлыкълагъа хорлатмай, халкъ туугъан жерине, миллетлигин, тилин, адет-тёрелерин тас этмей, къайтханды эмда жангырыуну жолу бла алгъа баргъанды. Аны айныууна жигер да, фахмулу да, намыслы да адамлары себеплик этгендиле эмда этедиле. Батчаланы Анзорну жашы Борис аладан бириди. Бюгюн аны юсюнден Лепшокъланы Хусейинни очеркин басмалайбыз.

Батчаланы Анзорну жашы Борис халкъыны, журтуну керти жашыды. Миллетлени арасында къарындаш шуёхлукъну жая, тутхан ишин тийишлисича толтура, тюзлюкню, кертиликни тутуп, жамауатдан ыразылыкъ таба жашайды. 
Ол 1964 жылны алтотур айыны 27-де Жангы Джёгетейде Анзорну урунууну сюйген, адеп-намыс уя салгъан юйюрюнде туугъанды. Анда орта школну жетишимли бошагъанды. 1984 жылда, сыйлы борчун толтура, аскерде къуллукъ этип къайтханды.  

Москвада нефтехимия эмда газ промышленностьну Губкин атлы институтну бошагъандан сора, «Губкинец» биригиуде прораб болуп ауукъ заманны ишлегенди. Къарачай-Черкесге къайтханында уа, «Доммай-Эльбрус» ЗАО-ну директорларыны советине башчылыкъ этгенди. Артда Къыбыла федерал округда миллет къоркъуусузлукъдан Москва академияны толу эркинликли келечиси болгъанды.

Батчаланы Борис халал къуллукъ этгени бла бирге билимин ёсдюрюрге да  уллу эс бёлгенди.  Москваны къырал социал университетини юриспруденция факультетинде окъугъанды.  Нарсана шахарда экономика эм право институтда кандидат диссертациясын жакълап, экономика илмуланы кандидаты болгъанды.  Къарачай-Черкес Республиканы Халкъ Жыйылыууна (Парламентине) депутатха эки кере сайланнганды.

2011 жылда хурметли жерлешибиз КъЧР-ни Правительствосуну Председателини орунбасарыны къуллугъуна, Къарачай-Черкесни Москва шахарда дайым представительствосуну таматасына салынады. Къайсы  къуллукъда болса да, адамлагъа огъартын къарамай, кёплеге болушханлай, аланы инжилиулерине къайгъыргъанлай турады.

Таулу жаш хар тутхан ишине кесин толу берип ишлейди. Экономиканы даражасын къалай кётюрюрге тийишли болгъаныны юсюнден кёп тюрлю магъаналы иш этеди. Миллетлени келечилери бир бири сыйларын кёрюп, къоншулукъда  келишиулю жашар ючюн, къыралыбызны кючюн ёсдюрюр, бегитир ючюн, адабиятны, маданиятны,спортну, башха санагъатланы айныуларына энчи юлюш къошуп, хар халкъгъа да жарарча ахшы ишле этеди.

Ол гитчелигинден да спорт бла кючлю кюрешгенди, тутушууну устасыды.

Атасы Батчаланы Анзор жамауат сый берген фахмулу, ахшы адам болгъанды. Кёп тюрлю ишледе атын махтау бла айтдыргъанды. Къазауатны заманында, жер-жерледе айланып, кёргенин, билгенин, эшитгенин партизанлагъа билдирип тургъанды.

Кёчгюнчюлюкде, андан къайтхандан сора да, не къыйын ишни да сый бла толтуруп, адамладан ыразылыкъ таба жашагъанды.

Халкъны аллай керти адамы  юй бийчеси Зухура бла бирге он сабийни - беш жашны бла беш къызны - миллетибизни ахшы адамлары этип ёсдюргендиле. Ала республикабызны жер-жерлеринде, тюрлю-тюрлю санагъатлада атларын иги бла айтдырып ишлейдиле. Туугъан жерлеринде, битеу къыралыбызда мамыр жашау орун алыр ючюн,  огъурлу кючлерини жарыгъын жая, алгъа къарай жашайдыла.

Халкъыбызны белгили уланы Батчаланы Борис да, атасыны жолу бла бара, адепни, намысны тёрюнде жети аламат сабий ёсдюреди. Жашлары Володя, Умар, Адам, къызлары Диана, Зульфия, Зухура, Медина, жашау жолларында билим ала, ариулукъгъа сюймеклик бла, кеслеринден уллугъа сый бере, ата-ана кёргюзтген жол бла барадыла.

Бёлек заманны Батча улу Къарачай-Черкес Республиканы Агъач мюлкюню  таматасы болуп тургъанды. Табийгъатны сакълай, адамланы жашау турмушларын иги эте, жууаплылыгъын эки къат сезип ишлегенди.  Ол табийгъатны кёз алдагъан ариулугъун бек багъалатады. Тереклени чапыракъларыны юслеринде жылтырагъан кюмюш чыкъгъа ышара, къууанч хапар алып келген тау аязчыкъ бла ушакъ этеди. Таурухлу журтда бийик жулдузлагъа къарай, дуниягъа алгъыш айтады.

Батча улу Агъач фондну жеринде болгъан участкаланы барын да къыралны законуна, жоругъуна кёре тутханды.  Аны башчылыгъы бла чегетчиле, табийгъатны бу сейир хазнасын отдан сакълай, законну тамалында, арымай-талмай кюрешгендиле. Учунуп, пландан тышында ишле да этгендиле.

Белгиленнген жорукъгъа кёре агъачланы сакълау, аланы къоруулау жаны бла   «Къарачай агъач мюлкде» бла «Уруп лесхозда»  иш тынгылы баргъанды. Агъачланы ичлеринде эркин жюрюп ишлерча 22,35-километрлик жол, 60 километр чакълы бирге отну аллын тыйгъан ыз ишленнгендиле. Агъачны сакъларгъа деп этилген эски жолла да тазаланып, жарашдырылып, хайырланыугъа берилгендиле. Алгъадан мадарла этилип, жанарыкъ затла 164 гектарда къурутулгъандыла. 

Россейни МЧС-ини Къарачай-Черкесде бёлюмю бла бирге кёп юйрениу иш да бардыргъандыла. Агъач управленияны къуллукъчулары, адамла бла тюбешип, отдан сакъланыр мардаланы дайым ангылатханлай тургъандыла.

Батчаланы  Борис тутхан ишинде кёргюзтген бийик жетишимлери ючюн Россейни Къырал Думасыны «Парламент России» деген сыйлы белгиси, Къарачай-Черкесни Правительствосуну бла Халкъ Жыйылыууну (Парламентини) Сыйлы грамоталары, башха саугъалары бла да белгиленнгенди.

Борис Батчаланы тукъум таматасыды. Ол инжилгеннге, жунчугъаннга болушур, жаш адамла ариу къылыкълы болуп, халкъыбызны ахшы адетлерини тёрюнде ёсер ючюн кёп иш этеди. Халкъланы араларында шуёхлукъну, къарындашлыкъны бегитиуге энчи юлюш къошады. Кёп болмай  жамауат, жыйылып, Борисни къарачай тукъумланы таматаларына башчыгъа айыргъандыла. Ол бу жаны бла да тийишли ишле бардырады.