Экономика

Юй къанатлыланы багъыуда керекли дарманланы республикада чыгъарыуну юсюнден баргъанды сёз алгъаракъда болгъан тюбешиуде.

КъМР-ни Эл мюлк министерствосундан билдиргенлерича, былтыр республиканы   агропромышленный  комплексине  къыралдан танг кесек болушлукъ этилгенди.  Ол санда  битимчилик бла малчылыкъ бёлюмлени, мелиорацияны, аш-суу,  жарашдырыучу  промышленностьну эм гитче биригиулеге бла эл мюлк  кооперацияла - 2,438 миллиард сом эм  эл мюлк жерлени айнытыргъа да 553,3 миллион сом  бёлюннгенди. 

Сбербанк бизни республикада гитче предприятиялагъа эмда энчи предпринимательлеге былтыр 1,3 минг кредит бергенди. Ахча бла тергегенде, ол 2,5 миллиард сом бола кетеди. Тенглешдирип айтханда уа, буруннгу жылны кёрюмдюсюнден онеки процентге асламды, деп билдиргендиле КъМР-ни Экономиканы айнытыу министерствосундан.

Россей Федерацияны правительствосуну Координация арасында бардырылгъан видеоконференцияда бизни къыралда туризмни эмда аллай инфраструктураны айнытыуну юсюнден сёлешгендиле. Ушакъгъа вице-премьер Дмитрий Чернышенко, экономиканы айнытыу министр Максим Решетников, Правительствону, Къырал Думаны, регионланы келечилери, ол санда КъМР-ни экономиканы айнытыу министри Рахайланы Борис да къатышхандыла.

 РФ-ни Экономиканы айнытыу министерствосунда бардырылгъан видеоконференцияда регионлада инвестициялы Стандартны тамамлауну юсюнден сёлешгендиле. Ушакъгъа КъМР-ни экономиканы айнытыу министри Рахайланы Борис, министерствода къырал программала эмда къырал-иели партнёрлукъ департаментни башчысы Темиркан Баждугов да къатышхан эдиле.

Финанс учрежденияны Къабарты-Малкъарда бёлюмю шёндю башланнган сабан ишлеге къатышханланы кредитле бла жалчытады, деп билдиргендиле аны пресс-службасындан. Ахча азайтылгъан ставка бла бериледи.

Районда эл мюлк предприятияланы бары да быйыл 17,8 минг чакълы гектарда абери салып ёсдюрюрге умутлудула. Сёз ючюн, кюзлюкле кёп къалмай 5,5 минг гектарны аладыла. Ол санда будай – 4028, арпа уа – 1065 гектарда ёседиле. Дагъыда рапс (210 га.) эмда мал ашлагъа жараулу битимле (169 га.) да бардыла, деп билдиргендиле Май районну жер-жерли администрациясындан.

Промышленность бёлюм экономикада не заманда да энчи жерни алады. Ол да сейир тюйюлдю, нек дегенде ол биз хайырланнган затланы кёбюсюн андан предприятияла чыгъарадыла. Къабарты-Малкъарда бу бёлюмню былтыргъы ишини эмда быйылгъа борчларыны юсюнден алгъаракъда ётген коллегияда айтылгъанды. Аны промышленность, энергетика эм сатыу-алыу министр Шамиль Ахубеков бардыргъанды, бу сферада болум бла жыйылгъанланы да ол шагъырейлендиргенди.

Бюгюнлюкде Бахсан  шахар округну  эл мюлкге бёлюннген жерлерини  уллулугъу 12935 гектаргъа жетеди.  Андан ортакъгъа сабанлыкъла бла бахчалыкълагъа  – 9287, биченликлеге – 725, сириуге-71 эм терек бахчалыкълагъа 1386 гектар жетеди.

Терек бахчалары болгъанла, жаз башы келгенлей, алмаланы, кертмелени, башха жемиш тереклени бутакъларын кесерге кереклисин бек иги биледиле. Ол нек этиледи: жылны кезиуюнде къургъакъ болуп, жукъгъа жарамазлыкъ неда сыныкъ бутакъла чыгъадыла, бирлеринде уа абери да ёсмей къалады – аланы да кетерирге керекди. Ишин этмесе, терек ауруулу болургъа боллукъду. Дагъыда аны кючю ол керексиз бутакълагъа да кетерикди. Ахыры уа – осал тирлик.