Тарых

Къыркъынчы жылланы башында Темирбекланы Алийни бла аны юй бийчеси Кемилятны юйюрю мамыр жашауну монглугъуна къууана жашай эди.
Алай тауусулмагъан насып хазна бола болмаз. Бу юйюрге да ол къысха болжал бла берилген кёре эдим. Уллу Ата журт уруш, битеу совет халкъныча, Алийни бла Кемилятны толу юйюрлерини тынчлыгъын да алды. Эки жашы, юч киеую да бир бири ызларындан урушха кетдиле, къызла, къарындашларыны орунларына къалып, колхозда бичен чалдыла, мал кютдюле. Атаны бла ананы алгъыннгы мол жюреклери къайгъыдан толду. Ала, почтачы арбазларына айланса, къачып, бугъа башладыла. Нек десегиз, ол кюнледе кьара къайгьы кёплени эшиклерин къагъа эди.

Заман  саргъалтхан  тёрт  бюкленнген къагъыт   Хачаланы Лизагъа ол неден да багъалы болгъанды. «Ол манга юйюрюмю къайтаргъанча кёрюнеди»,  – дейди, аны кесине къыса.  

Уяналаны  Цофанны къызы Шамкъыз,  12 жылында  сюргюнде Къазахстанны Мерке элине тюшюп, анда  «Новый путь» колхозда  ишлегенди, сабанчы бригаданы суу бла жалчытып тургъанды. Къызчыкъны эринмей, неге да тири узалгъанын кёрген таматала экинчи жыл чюгюндюр бригадагъа аладыла. Бир кесекден а ишчи кёрюмдюлери бийикден тигиу этген машина бла да саугъалайдыла. 

  Уллу Хорламны 74- жыллыгъына

Украинада  бла  Белоруссияда  партизан  уруш  неден  башланнганыны юсюнден  манга  Ахкёбекланы  Исхакъ  хапар  айтханды. Ол  1942  жыл  Гомель  шахарда  гитлерчилеге  къажау  жашырын  ишле  бардыргъанды.

Кертисин айтханда, бу тизгинлени жазып башларгъа излеп, алай арабыздан кетген инсанны атын озгъан заманда айтыргъа кёлюм бармай тургъанма. Алим, кесаматчы, энчи кёз къарамлы жазыучу, КъМР-ни Къырал саугъасыны лауреаты, филология илмуланы доктору, профессор Толгъурланы Зейтунну билмей тургъанлай жашаудан кетгени Къабарты-Малкъарны жамауатын  айтып-айтмазча жарсытханды.

Таулу болуп ким эшитмегенди «Эрирей» жыр къауумуну жюреклени къозгъатхан сейирлик жырларын. Сюймекликни юсюнден неда чам жырларын айтып тебиреселе, адамла шумсуз тынгылайдыла. Къайсы жырны айтсала да, терен магъаналы сёзлери, алагъа келишген ариу макъамлары эм жырчыланы сейирлик ауазларын кимни да эсин кеслерине бурмай къоймагъандыла.

  Малкъар халкъ туугъан жеринден зор бла кёчюрюлгенли – 75 жыл
 Асанов атлыколхозну жылкъы фермасыны таматасы Оракъланы Хамит къыркъ тёртюнчю жылда жетинчи мартда Хаймашадан юйге бир ненча кюннге солургъа келген эди. Бешжыллыкъ къызчыгъы Зоя, арбазгъа кирген атасын кёрюп, аллына чапды.

Милицияны подполковниги Глашланы Идрисни жашы Ахмат  ич ишле органлада   25 жыл къуллукъ этгенди.  Ол къыйын ауруудан сора ауушханды, ол дуниясы жарыкъ болсун. Алай сынамлы право низамны сакълаучуну, огъурлу атаны, намыслы бир эллини  бюгюн да ариу сёзле бла эсгередиле. 

 
Жашауну къыйынлыгъын сынамагъан, аны тынчлыгъын не хазна багъаласын. Бу мен юсюнден жазаргъа кезлеген адам – Трамланы Ахматны жашы Тахир (суратда  экинчи тизгинде сол жанындан бринчи) – кесини 75-жыллыкъ ёмюрюнде, талкъыгъа терича, ийленнгенди, жашлай кёп сынаудан ётгенди. Алай жашауну ариулугъун, деменгилигин хар заманда сезгенди, таукеллик анга кюч-къарыу бергенди.