Все статьи

Биологиялы сагъатланы барыуларын акъырын этерча

Бусагъатда «антиэйдж» (абаданлыкъгъа, жыл саннга къаршчылыкъ) деген ангылам модагъа киргенди. Ол жашлыкъны созууну, къартлыкъгъа жетмегенлей не къадар кёп мычыуну амалыды. Антиэйдж - кремле, витаминле, бетге бояу сюртюу... Антиэйдж азыкъ ашау система окъуна барды! Ол жашауну узунлугъуна себеплик этген менюду.

Энтта да мадар барды

Жазылыу - 2021

 Хурметли жамауат!

Бир тюрлю чурумла бла сиз «Заманнга» быйылны биринчи жарымына жазылалмай къалгъан эсегиз, халны тюзетирге онг барды. Февральны 20-сына дери бу жумушну къайгъысын кёрсегиз, ана тилибизде чыкъгъан газетни 1 мартдан алып, окъуп башларыкъсыз.

Жазылыуну тёрт айгъа багъасы – 486 сом 70 капек.

Бизни индексибиз – П 5893

Жюз гектарда теплица комплекс ишленирикди

Кёп болмай  Чегем муниципал районну администрациясыны башчысы Юра Борсов  «Овощи Ставрополья»  биригиуню таматасы   Дмитрий  Мугер бла тюбешгенди. Ала  быйыл Чегемде 100 гектарда «Дары Кавказа» деген жемиш эм наныкъ ёсдюрген  республикада эм уллу теплица комплексни   ишлерча планны сюзгендиле.  Аны юсюнден бизге жерли-жерли администрацияны пресс-службасындан билдиргендиле. 

Конференцияла, мастер-классла, ушакъла

РФ-ни Президенти Владимир Путинни буйругъу бла быйылгъы жыл Илмуну эмда технологияланы жылына саналады. Анга жораланнган тёрели «Илмуну ыйыгъы» бу кюнледе Къабарты-Малкъар къырал аграр университетде бардырылып бошалгъанды. Беш кюнню ичинде агровузда окъугъанла, преподавательле да алагъа къошулуп, жыйырмадан артыкъ конкурсла, тюрлю-тюрлю кёрмючле, мастер-классла эмда башха жумушла бардырылгъандыла.

Битимлени тауча атлары эм аланы хайырлылыкълары

«Заман» газетни баш редакторуну орунбасары Аппайланы Музафар бир къауум битимни тауча атларын эм аланы саулукъгъа хайырлылыкъларын ана тилибизге кёчюрген ишин андан ары басмалайбыз.

Битимлени тауча атлары эм аланы хайырлылыкълары

«Заман» газетни баш редакторуну орунбасары Аппайланы Музафар бир къауум битимни тауча атларын эм аланы саулукъгъа хайырлылыкъларын ана тилибизге кёчюрген ишин андан ары басмалайбыз.

Миллет аш-азыкъларыбыз – тин байлыгъыбызны бир магъаналы кесеги

Таулу ашланы кёп тюрлюсюню юслеринден Толгъурланы Бекмырзаны кеси заманында жазгъанларын басмалагъанлай турабыз. Ала бизни тин байлыгъыбызны бир магъаналы кесеги болгъанлары себепли, ол затланы унутмазгъа тийшлиди. Къатлап айтханда хата болмаз, жаланда хайыр эм юйретиу магъана уа сакъланыр дейбиз.  «Биз алай этмесек, баям, миллетде жюрюген алтын аш хазнабыз тас, гунч болуп кетерге къоркъуу барды», - деп тургъанды Бекмырза кеси да жазгъанларында. Ол оюм бла кёлленип, тамата бизге къойгъан къыйматлы материалланы хайырланып, аш-азыкъларыбызны бир тюрлюлерин бюгюн энтта да эсибизге тюшюрейик.

Таулулада къош къаймакъ ашарыкъдан сора да, энчи бир белгиге саналгъанды

Таулула не заманда да мал тутуп башларын алай кечиндиргендиле. Ашлары – суулары да аны бла байламлыды, сютден кёп тюрлю ашарыкъла этгендиле. Аладан бири – къош къаймакъды. Аны тиширыула юйде да жарашдыргъандыла. Алай асламысында къошда этип болгъандыла. Къош къаймакъ деп да аны ючюн аталгъанды. Биз бюгюн «Заман» газетге окъуучуларыбыз жазгъан къагъытларына кёре рецептин билдиребиз эм аны бла байламлы бир акъсакъалны хапарын басмалайбыз.

Чемпион атын юч кере къоруулагъан каратечи

Озгъан жыл Румынияда Брашов шахарда стилевой каратени ашихара тюрлюсюнден дунияны биринчилиги бла чемпионаты бардырылгъан эдиле. Алагъа жыйырма къыралдан юч жюзден аслам спортчу жаш тёлю, юниор эм абадан жыл сан категориялада хорлам ючюн кюрешгендиле. 

Промышленный производствода-ахшы жетишимле

Быйыл Къабарты-Малкъарда онбир айгъа промышленный  производствону индекси  111 процентге жетгенди, деп билдиредиле  Севкавстатны пресс-службасындан. Экономиканы бёлюмлерин  энчи алып айтханда, табийгъат байлыкъланы хайырланыу - 78,6 процентге, жарашдырыучу производство  -109,3 процентге, ток, газ эм пар, хауа бла жалчытыу - 123,5 процентге, суу бла жалчытыу, къалгъан-къулгъанланы кетериу  да 82,1 процентге ёсгенди.      

Кёз къарамланы кенгертген тюбешиуле

«Рус Гидро» компанияны Къабарты-Малкъарда бёлюмю  бу кюнледе Бахсан ГЭС-де  ачыкъ эшиклени кюнюн  бардыргъанды. Бу жолгъу акциягъа Атажукино элни орта школуну окъуучуларыны къаууму къатышханды.

Станцияны башчысы Аслан Бугов къонакълагъа ГЭС-ни юсюнден кёп сейир  хапар  айтханды, мекям, ток чыгъаргъан гидроагрегатла орналгъан уллу отоу, техниканы иши бла  байланнган ара пультну кёргюзтгенди. Сабийле станция саулай Россейде окъуна эм эрттегилиледен бири болгъанын, аны къурулушуна къыралны башха-башха жерлеринден аслам специалист къатышханын билгендиле.

Мамыр жашауну сакълагъан жигитле – хурмет, ёмюрлюк

1942 жылда  октябрьде гитлерчи аскерле Нальчикни  къолгъа этедиле. Шахар    1943 жылда 11 январьгъа дери фашистлени къолунда болгъанды. Аны эркин этиу сермешлени Закавказ фронтну Шимал аскер къауумуну 37-чи армиясы партизанла бла бирге бардыргъандыла. 

Уллу Ата журт урушну ал кюнлеринден окъуна Къабарты-Малкъарны промышленный предприятиялары аскер продукцияны чыгъарып башлайдыла. Заводлада, фабрикалада минала, гранатла, самолёт ишлегенде хайырланылгъан фанера, аскер кийимле эм кёп башха затла этедиле.

Жалгъан дарманланы чыгъаргъанланы – тюрмеге

 Жууукъ заманда Россейде жалгъан промышленный, аш-азыкъ продукцияны чыгъаргъанланы уголовный жууапха тартып тебирерикдиле. Аланы адамны саулугъуна заранлары болмаса да, производительлени  тюрмеге олтуртурукъдула неда уллу тазир тёлетирикдиле. 

Сютню производствосу ёсгенди

Былтыр Къабарты-Малкъарда  сют  малчылыкъ бёлюмде  къармашхан мюлклени барысы да  бирге   537,5 минг тонна сют сатхандыла. Буруннгу жыл бла тенглешдиргенде, ол 104,5 процентге кёпдю, деп билдиредиле Кавказстатдан.

Къызындырадыла эмда не затла сагъышландырадыла бюгюн кинематографмстлени?

Бу кюнледе республикада «Къабарты-Малкъар–100» деген  Битеуроссей кинофестиваль ётгенди. Аны чегинде тюрлю-тюрлю жанрлы фильмле  кёргюзтгендиле. Нени юсюнден эдиле ала? Не зат къайгъы этдиреди бюгюннгю кинематографияны?

Окъутуу иш – жашаугъа башха кёзден къараргъа себеплик

 Россейни Къабарты-Малкъарда  УФСИН-ни 1-чи, 3-чю  тюзетиучю колонияларыны  окъуу-консультатив пунктларында  билим алгъанла орус тилден  кёлденжазма (сочинение) жазгъандыла.   Ол  колонияны мектеплеринде окъугъанлагъа борчлу халда  берилген сынау ишди, анга кёре орта эмда битеулю билим алгъанларына аттестат бериледи.

Кёлден жазманы онжети адам жазгъанды. Окъуучула ол ишге керти да кёллери бла  хазырланнгандыла эмда салыннган борчну  бары да  жетишимли толтуралгъандыла.

Гитче эм орта бизнесге танг болушлукъ

Быйылгъы  жылны аллында белгиленнген эсеплеге кёре,   Россельхозбанкны Къабарты-Малкъарда бёлюмю (РСХБ)  гитче  эм орта  бизнесде къармашхан предпринимательлеге   766 миллион  сомдан аслам ёнкюч бергенди.   Аны юсюнден бизге  финанс  учреждение пресс-службасындан билдиргендиле.

Былтыр банк  инвестиция  проектлени, кезиулю ишлени бардырыргъа, техника алыргъа эм башха жумушланы тамамларгъа   гитче эм орта бизнесни келечилерине 677 миллион сом  эм микропредпринимательлеге да 99 миллион сом   бёлгенди.  

Къыйын табылгъан къууанч

 1943 жыл ноябрьде къарачай халкъ ёмюрледен бери жашагъан жерлеринден зор бла къыстала эди. Хар студебеккерге юч-тёрт юйюрню миндирип, къарачайлыланы алай элте эдиле шахарлада темир жол станциялагъа дери. 

Битимлени тауча атлары эм аланы хайырлылыкълары

Редакциягъа ол не да бу кырдыкны, хансны, терекни аты  тауча къалай боллукъду, аланы атларын ана тилибизде чыкъгъан газетни бетлеринде басмалай турсагъыз бек ахшы иш этерик эдигиз, деп сёлешедиле.  

Исламны мурдору - намазды

Намазны ууахтысында къылыргъа эм иги жумушладан бириди. Алай жашауда аз тюрлю болмайды, тийишли заманында онг чыкъмай, кечирек къалыргъа да тюшюучюдю. Бу болумда муслийманнга къаллай женгилликле этилгенлерин Аль-Азхар вузну бошагъан, «Ислам в Евразии» газетни баш редатору Аккайланы Хасим хажи ангылатады:

Страницы