Все статьи

Ётмекни багъасына къошулмазча

РФ-ни Эл мюлк министерствосу бла регионлада власть органланы арасында келишимге кёре, производство бла байламлы къоранчланы бир кесегин къайтарырча ётмек эм булкала  биширген предприятиялагъа болушлукъ этилликди. Сёз ючюн,  бек  кёбюсю  беш кюн сакъларгъа жарагъан бир тонна продукциягъа- 2  минг сом.  Компенсацияны алгъан организация багъаланы да тохташдырыргъа тийишлиди.    

Хауле итлени кёплюгю къоркъуу чакъырады

Белгилисича, арт заманда Къабарты-Малкъарда хауле итле аслам жайылгъанлырыны хатасындан  социал сетьлде  жамауатдан терк-терк тарыгъыула эшитирге тюшеди.  Бютюнда ата–аналаны   аланы окъуу учрежденияланы, сатыу-алыу точкаланы  къатларында эм башха  халкъ кёп жыйылгъан  жерледе   басыннганлары жарсытады.  Кёп болмай а Нальчикде жашагъан тиширыуну итле таларгъа къойгъанлары  да  жазылгъанды. 

Сабийлени хар бирине энчи жашарча мадар этилмесе…

Юйюрде битеу сабийлени да журт бла жалчытыу тынч жумуш тюйюлдю. Ата – ана сау къадарда бу сеники, бу уа аныкъы деп оноуну шарт этерге керек болур, баям. Артда   сюдлеге жюрюп, бир бирден  тил тутуп турмазча. Тыш къыраллада  бир уллу юйде эки къарындаш жашай эсе, хар бирини  эшиги, аш эм башха отоулары, ахчалары – бохчалары энчиди. Бизде уа хар зат къатыш, арада уа жаланда гурушхалыкъ.

«Дууа такъгъан Аллахха нёгерле излейди (ширк)»

Арт заманда сабийлени, таматаланы да бууунларында бир къызыл баучукъну кёрюрге болады. Аланы артистле, жырчыла, футболчула да тагъып, орусча айтханда, реклама этгендиле. Алай къызыл бауну буууннга къысардан алгъа уа бу тёре къайдан келгенди, ол къаллай магъананы тутады, муслийманлагъа ол жараймыды, деп сагъыш этгенмисиз?

Ёзденланы Мадина – устазланы арасында биринчи

Кёп болмай Шимал Осетияда  «Биз башхалабыз, алай барыбыз да тенгбиз»  деген чакъырыу бла  ана тилледен устазланы арасында онунчу  регион аралы конкурс бардырылгъанды. Коронавирус жукъгъан ауруу жайылыргъа къоркъуулу кезиуде аны узакъдан бардырыргъа тюшгенди. Аны юсюнден  Шимал Осетия-Аланияны Жарыкъландырыу, илму эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосуну пресс-службасы билдиреди. 

Сейирлик эсгертмеле

Жер башында къайсы шахарны алып къарасанг да, алада эсгертмеле кёрмей къоймазса. Алгъаракъда бизни къыралда аланы Халкъ картасын жарашдыргъандыла. Анда эм азындан 53 минг скульптура, стела, башха затла да бардыла. Асламысы Уллу Ата журт урушха жораланадыла. Белгили адамлагъа: алимлеге, назмучулагъа, къырал оноучулагъа, аскерчилеге аталгъанланы саны да аз тюйюлдю. Алай бир-бир жерледе уа адамны кёзю илинирча аллай сейирлик эсгертмеле кёрюрге да боллукъду.

 

Экибетли киши

Бизни Шохай деп бир шагъырейибиз барды. Бизни десем да, аны кёпле таныйдыла. Алай аны керти сырын, къылыгъын а хазна адам билмейди. Ол сёзюнде турмагъан, экибетлиди. Мен сизни аны бла шагъырей этейим.

«Паллиатив жаланда дарманла бла багъыуну угъай, адамлыкъ ышанланы да излейди»

Улбашланы Лейля Нальчикде энчиленнген Сабий юйню жашагъан жерлерине барып (выездной) сабийлеге паллиатив болушлукъну тапдыргъан службасыны башчысыды, врачы-педиатрыды. Алыкъа жаш специалист эсе да, ол медицинада эндиге дери республикабызда угъай, къыралыбызда окъуна бюгюнлюкде аз-аздан белгили бола баргъан ызны (паллиатив службаны) бизде да къуралырына, къыйналып тургъан къызчыкъла-жашчыкъла, аланы юйюрлери да эс табарларына къайгъыргъанладан бириди. Биз аны бла ишини юсюнден ушакъ этгенбиз.

Азияны къуу тюзлеринде

Къуу, юзмезли тюзле бир кишини да къууандырлыкъ тюйюлдюле, кёлюн да кётюрлюк тюйюлдюле. Тереги, чырпысы болмагъан, кюн кюйдюрген, желле къурутхан ачы кырдыклы сары тюзледе жашау этерге бек къыйынды. Болсада аллай тюзледе да жашау этерге юйреннген адамла бардыла: ала малчыла эм уучуладыла. Череги, кёлю аз болгъан, жаз башында бла кюз артында болмаса жерге мылы тюшмеген бу саргъыл тюзледе да кёп тюрлю жаныуарла, кьанатлыла, жилянла, кеселкеле, гылыула бла чычханла, башха кемириучю жаныуарчыкъла, алагъа аш болгъан къурт-къумурсхала аз

«Атабыз болгъаны ючюн …»

Олтурады къайгъы сёзде адамла арасында жашауу алгъа атлагъан, алай а алыкъа къартлыкъ жокъламагъан тиширыу. Тёгерекге къарап, кёп сагъыш этеди ол. «Бусагъатда жиляп, кеслерин ёлтюргенле аздыла. Баям, Аллахны чамландырыргъа къоркъадыла – ол берген жанын артха алгъаны ючюн кимден эркинлик тилерге керекди? Жашап турсала, адамла жер юсюне да сыйынмаз эдиле…», – дейди ичинден.

Вакцинала дунияны къалай тюрлендирилгендиле:18-чи ёмюрден башлап, бизни кезиулеге дери

Шёндюгю пандемия (Covid-19) адам улугъа жукъгъан ауруула нечик уллу хата салыргъа боллукъларын эсге салгъанды. Къоркъуусуз жашаугъа къайтыргъа жаланда вакцинала онг берликлерин да.

Бек эрттегили тарыхы болгъан журтубуз

Бахсан тау жамауат бир атлы сууну жагъасында орналгъанды, аны  къыбыладан къоншусу Сванетияды, шималдан – Къабарты, кюнбатышдан -  Чегем, кюнчыгъышдан – Къарачай.  Аны бек эрттегили тарыхы барды. Жазмада аны биринчи айтылгъан шартлары Минги тауну тийресинде аслам эллени бла къалаланы жокъ этип келген Тимур бла байламлыдыла.  Аны юсюнден материалны философия илмуланы кандидаты Жангуразланы Мухаммат жибергенди. Биз аны хазырлап газетде басмалайбыз.

Къыйын жюрек ауруудан къутулурча билирге тийишли затла

Замансыз жашаудан кетиуню сылтауларындан бирине  инфаркт саналады. Ол бек магъаналы бюгюннгю жарсыуладан бири болгъаны ючюн аны юсюнден билирге керек шартланы эсигизге салайыкъ. Материал «Аиф. Саулукъ» газетни алгъыннгы номерлеринде басмаланнган материаллагъа кёре жарашдырылгъанды.

 

Кесекледен сакълагъан аш-азыкъ

Ашагъан ашыбыз, татыулу болгъандан сора да, саулугъубузну къорууларгъа болушхан кёп тюрлю витаминледен толу болургъа керегин барыбыз да билебиз. Болсада къыш айлада кесибизни тюрлю-тюрлю жукъгъан аурууладан сакълар мадарланы, нек эсе да, эсибизге алмай, «кесекле» чархыбызгъа сингнгинчи турабыз. Бюгюн ючюнчю поликлиниканы врачы Рахайланы Аслижан иммунитетни къаллай ашла бла кючлендирирге боллугъуну юсюнден айтады. Ала, жашау сынаула кёргюзтгеннге кёре,  кёп аурууладан къутхармасала да, сууукъланы аллында вирус кесекледен сакъларыкълары ишексизди.

Бий-Мырзаны къаласы

Бюгюн биз сизни 1980 жылда белгили фольклорчу эм жазыучу Таумырзаланы Далхат Хозаланы Хусейден (1895 ж.т.) жазып алгъан эсгериулени бир кесеги  бла шагъырей этереге сюебиз.

Аграрчылагъа болушлукъгъа

Быйылны  ахырына  агропромышленный  комплекс бла байламлы объектлени къурулушларына   неда жангыртыугъа  этилген къоранчланы бир кесегин къайтарырча    Къабарты-Малкъаргъа  федерал бюджетден  463,3 миллион сом бёлюнюрюкдю.

Бизнесни башларгъа эм бардырыргъа юйретиу

 Кёп болмай «Хар кимге жангы амалла»  федерал эм «Билим бериу» миллет проектлени чеклеринде Къабарты-Малкъар къырал университетде  къошакъ халда усталыкъ алырча  эмда квалификацияларын ёсдюрюрча   курсла  бардырылып  башлагъанларын  билдиредиле  вузну пресс-службасындан.

Уллугъа-гитчеге да бирча, жюрек жылыуу бла къайгъыра

Бюгюн а биз огъурлу таулу аналарыбыздан бири Диналаны Рабийгъатны юсюнден хапар айтырыкъбыз. Ол Къазахстанда туугъан тёлюбюзденди. Журтубузгъа къайтыргъа эркинлик берилгенинде, аны атасы Улбашланы Ахмат бла анасы Чепкенчиланы Зухура къолларында тёрт сабийлери бла Жангы Малкъар элге келип, анда юй-журт къурагъандыла. Къудуретни ахшылыгъындан, артда бу юйюрге дагъыда эки жаш бла анча да къыз къошулгъандыла. 

Хар минутну, сагъатны да асыулу, хайырлы жумушла бла толтура

Окъуугъа талпынып, ол жаны бла жетишимли бола, халкъыбызны атын айтдыра, кеслерини хунерлиликлерин да ачыкълаялгъан къызларыбыз бла жашларыбыз не заманда да миллетибизде бола келгендиле. Ол, айхай да, барыбыз да къууанырча, не букъдурлугъу барды, ёхтемленирча да шартды. Бюгюнлюкде да кеслерини тириликлери, билим алыргъа итиниулюклери, республика, къырал даражада да бирсиледен артха къалмай, ал сатырда окъуна баралгъан жаш тёлюбюз тамблагъы кюннге ышаныуубуздула. 

Страницы