Аш-азыкъ бла къоркъуусузлукъну жалчытыу соруулагъа къарагъандыла

КъМР-ни Башчысы Казбек Коков республиканы предпринимательлери бла аш-азыкъ жаны бла къоркъуусузлукъну жалчытыу сорууланы сюзгенди. Алагъа Къабарты-Малкъар Республикада экономика эм социал тенгликни сакълаугъа деп къуралгъан координация штабны жыйылыуунда къарагъандыла.

Жыйылыугъа КъМР-ни Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий, башда сагъынылгъан жумушха жууаплы министрле, банкланы таматалары, гитче ом орта бизнес бла кюрешгенле эм жамауатны келечилери къатышхандыла.

Тюбешиуню ача, Казбек Коков былай айтханды: «Бизни бери Донецк эм Луганск республикалада бола тургъан ишле эм Россейге къажау кийирилген санкцияла бла байламлы болум жыйгъанды. Мен бюгюн геополитика эм аскер-политика сорууланы юсюнден айта турлукъ тюйюлме,  ала шёндюгю болумла бла байламлыдыла.  Бизни къыралыбызны башчысы тюз оноу этгенди, кючлю аскерибиз барды, ол керек заманда ата журтубузну къорууларыкъды. Шёндю власть органланы баш борчлары-жамауат -политика болумну тынчлыгъын сакълауду, социал -экономика жаны бла айнытыуну жалчытыуду. Аны бла байламлы бизни къыралны экономикасына, инсанлагъа салыннган санкциялагъа  тийишлисича мадарла этерге деп федерал арада комиссияла эм оператив штабла  ишлейдиле.

Анга кёре, биз кесибизде тийишли комиссия эм координация штаб да къурагъанбыз.  Ары бизнесни келечилерин чакъыргъанбыз, нек дегенде, ала республикада  экономиканы айнытыугъа уллу къошумчулукъ этедиле..

Багъала ёсюп баргъан кезиуде бек баш борчларыбыздан бири, адамланы аш -азыкъ бла, бек керекли товарла бла жалчытыугъа аслам эс бурургъа, ол сорууланы тамамлаугъа тийишли оноула да этерге керекди.  Аны бла байламы республикагъа продуктланы аслам халда келтирген эм уллу тюкенледе сатыу-алыу этгенлени чакъыргъанбыз.  Андан сора былайгъа эл мюлк продукция чыгъарып эм жарашдырып  кюрешгенле  келгендиле. Биз сизни бла  шёндюгю болумгъа кёре, тийишлисича оноулашыр умутдабыз.

Жууаплы министрле  сёлешген да этерикдиле, алай мен сизге алгъаракъдан  къараллыкъ сорууланы ачыкълайым, андан сора сюзюулеге кёчербиз.  Бек алгъа финанс -кредит системабызда болумну юсюнден айтыргъа сюеме.  Бир-эки кюнню ичинде адамла адыргыгъа къалып, банклада болгъан ахчаларын, жюз миллионла бла сомланы алгъандыла. Ол кюнледе Миллет банк эм башха финанс учрежденияла тийишлисича ишлегендиле,  болумну тюзетирге уллу къыйын салгъандыла. Ол шарт нени кёргюзтеди, бизде ырысхы барды, адамла сюйген затларын сатып алыргъа боллукъдула, ол санда бир къауумла валютаны да мажаргъандыла.     

Аны бла байламлы жамауатаха айтырыгъым олду: «Ашыгъып банкда болгъан ахчаларыгъызны алмагъыз, шёндю ала вкладла бла байламлы процентлени иги да кётюргендиле, ахчагъызны валютагъа кёчюрмегиз.  Кертиди, кредитлени процентлери  кётюрюлгендиле, ма аны бла байламлы   соруулагъа къарарыкъбыз, орта эм гитче бизнесге къалай бла болушлукъ этерге амалланы излерикбиз. 

Сатыу-алыу да болум бла багъалагъа кюн сайын  мониторинг этилинеди. Жамауатха айтырыгъым олду, багъаланы ёсюп баргъанларын эсге алып,  бал тузну,  унну, тюрлю-тюрлю крупаланы базарлагъа эм уллу тюкенлеге келтиргенлени таматаларын чакъырып сёлешгенме. Бир кезиуде да февраль,  март айлада балтузгъа эм башха продуктлагъа аллай бир сурам болмагъанды. Къысхасы, бир-бир продуктлагъа, ол санда балтузгъа сурам алты  кереге ёсгенди. Саулай къыралда окъуна аш -азыкъ асламды. Аны бла байламлы жамауатха аш -азыкъны аллай бир къыстырыкъгъа сатып алырча,  къайгъы этерча бир къайгъы жокъду. Сатыу-алыу этген уллу тюкенлеге, базарлада сюелгенлеге товарлагъа багъаланы аллай бир кётюрмегиз, деп чакъырама. Биз сизни бла байламлыкъны жюрютюрге, ишигизге себеплик этерге хазырбыз.  Керек болса, къайсы предпринимательда, Координация штабда къуралгъан ишчи къауумны «къызыу ызына» сёлеширге боллукъду».  

Андан сора санкцияла кийирлгени бла байламлы республикада аш-азыкъ жаны бла къоркъуусузлукъну жалчытыу соруу сюзюлгенди. Предпринимательле тюрлю-тюрлю башламчылыкъланы ол санда республикада жашагъанланы  сейирлерин къорууларгъа биригип ишлейик деген оюмну айтхандыла. Тыш къыралладан келтирилген товарланы орнуна кесибизде болгъан онгланы хайырлана аллай продукция чыгъарыргъа  боллугъун билдиргендиле.  

КъМР-ни Башчысы республиканы правительствосуна айтылгъан предложениялагъа эс бурургъа, гитче эм орта бизнес бла кюрешгенле бла тийишли министерствола байламлыкъны кючлерге кереклисин чертгенди.

Къысха заманда бёлюмледе ишчи къауумла къураллыкъдыла, аланы борчларына сатыу-алыу этген жерледе шёндюгю болум бла байламлы мониторинг  этилликди, аш-азыкъ бла жалчытыугъа аслам эс буруллукъду,     тюрлю-тюрлю тыйгъычла чыкъсала, аланы тамамлар ючюн предпринимательле бла къаты байламлыкъ жюрютюллюкдю.  

Тюбешиуню ахырында Казбек Коков былай айтханды: «Биз норматив къагъытланы хазырлагъандан тебиреп, финанслагъа дери болушлукъ этерге хазырбыз».

Дагъыда КъМР-ни Башчысы биригип ишлеуден магъана чыгъарыгъын, ала экономика санкцияланы артыкъ уллу сездирмезге себеплик этеригин  чертгенди, деп билдиреди республиканы оноучусуну пресс-службасы.

Бизни корр.