Жамауат

Республикабыз Россейге, тыш къыраллагъа да, бек биринчи, кесини бийик таулары бла белгилиди.

КъМР-ни Регионнга оноу этген арасы (ЦУР) «Магъаналы соруула» деген рубрикада ишин тохтатмагъанлай бардырады. Аны чеклеринде министерстволаны, ведомстволаны оноучулары, республиканы районларыны жер-жерли администрацияларыны башчылары инсанладан келген соруулагъа жууапла бериучюдюле.

Харбызланы кезиую башланнганды. Аланы биринчи къаууму июльну ахырында сатылынып башлайдыла.  Жамауатда Астраханьны харбызлары эм игилеге саналадыла. Алай бизни тюкенлерибизде бла базарларыбызда Узбекистандан, Къытайдан, Тюркден келтирилгенле да тюбейдиле. Тергеулеге кёре, Тюркде бу кёгетден бир жылгъа беш миллион тоннагъа дери ёсдюредиле. Ма аланы кёребиз биз тюкенледе къыш окъуна. Бизни къыралда уа аладан жай кезиуде 200 минг тоннадан артыкъ сатылады.

Исси тауада къызгъан жау жанып тебиресе, кёзню къагъып ачхынчы ол олсагъат юйге от салыргъа боллукъду. Алай нек болуучусун, андан сакъланырча не этерге кереклисин КъМР-ни от тюшюуге къажау–къутхарыу службасыны Нальчик шахар округда профилактика жаны бла бёлюмюнден билдиргендиле.

Былтыр Къабарты-Малкъар къырал университетни медицина факультетини багъыу иш бёлюмюн къызыл дипломгъа тауусхан студентлени арасында таулу къыз Мустафаланы Фарида да болгъанды. Ол ариу тау элибизде – Тёбен Чегемде туугъанды. Школну да мында айырмалы, алтын майдал бла бошагъанды.

Белгили жырчы Фёдор Шаляпинни сейир ауазына, ёнюне, фахмулулугъуна жер башында асламла баш ургъандыла, ол ата журтлу, битеудуния маданиятда кесича энчи, айырмалы ыз къойгъанды. Аны юсюнден Владимир Кодзоковну «Певцы земли родной» деген китабында да бир бёлюм барды. Биз да бу материалны анга таянып хазырлагъанбыз.

Чегем ауузуну табийгъатыны ариулугъуну юсюнден кесини репортажында «Моя провинция» деген 23-чю Битеуроссей конкурсха къатышхан Гульнара Мурзина да жазгъанды. Ол «Пресса» деген номинацияда бек сыйлы саугъагъа тийишли болгъанды. Автор Белебей шахарданды. Биринчи жерге тийишли болгъан статьяны уа кесинде «Московская правда» газет басмалагъанды. 

Жыл санлары келген адамланы асламысы ишемия, гипертония, стенокардия, аритмия, жукъусузлукъ, мигрень, солуу жетишмей, астма эм башха ауруладан къыйналадыла. Сагъынылгъан ауруула  бла байламлы Нефрология илму араны профессору, медицина илмуланы доктору Марина Максимова шёндюгю болумлада не этерге боллугъун ангылатады.

Мени къарт анам Уяналаны Гокка айтханнга кёре: «Улбашлары акъ шинли болуучу эдиле, чачлары бал бетли. 

Зоя  Бызынгыда кёп жылланы жашагъанлыкъгъа,  таулада танг атханны бла кюн батханны ариулугъуна къарап тоялмагъанды. Къыргъызстанны узакъ Рыбачье шахарчыгъында туугъан къыргъызлы  къызны таулу жашха барып, Бызынгыгъа келип, жашау этерикди деп, эслеп эсинде да жокъ эди. Ол  заманда анга сабийлеринги, туудукъларынгы да ма  анда ёсдюрлюксе, аланы къууанчларын да ма анда этериксе деселе, ол анга ийнанырыкъ да тюйюл эди. Болсада къадар жашаугъа  кесини  тюзетиулерин кийире барады.