Тарыхдан дерслени саны кёбейирикди

2025  жылда  биринчи сентябрьден башлап РФ-ни Жарыкъландырыу  министерствосу орта билим берген школланы 6-8-чи классларыны окъутуу программаларындан обществознанияны  кетерирге.

Ведомство тарыхны дерслерине берилген сагъатланы уа  5-8-чи класслада экиден ючге дери кётюргенди.

Энди обществознанияны 9-10 - чу классдан башлап окъутурукъдула. Бир жылны программасында 34 сагъатны берирге деп буюрулады,  ыйыкъгъа бир кере. 11-чи классны окъуучуларыны программалары уа  тюрленмей, ыйыкъгъа эки сагъатлай къалгъанды.

Тарыхдан сагъатланы санын  340-дан 476 сагъатха кётюргендиле. 5-8-чи классланы окъуучуларына - юч сагъат, 9-чу классда уа - 2 сагъат ыйыкъгъа.

5-7-чи класслада уа «Туугъан жерибизни тарыхы» деген жангы модуль ачыллыкъды. Анга  бешинчи классда - 34 сагъат , алтынчы бла жетинчи класслада 17 сагъат бериледи. Сегизинчи классда битеулю тарыхдан дерсни  сагъатларын 23-ден 34-ге дери, Россейни тарыхы  предметни сагъатларын а  45-ден 68-ге дери кёбейтгендиле.

Бу болумну сылтаууну, аны окъуучулагъа магъаналылыгъыны  юсюнден кеси оюмларын Элбрус районну тарыхдан устазлары айтадыла:

Хутуйланы Любовь, Тырныауузну 3-чю номерли школуну таматасы, тарыхдан устаз:

- Мен аны  тюзге санайма.  Ол китаплада бек къыйын, сабийге  иги ангылашынмагъан тилде жазылгъан текстле кёпдюле. Окъугъанларыны магъанасын ангылаялмаса уа, ала  кеслерича  оюмлап башлайдыла. Мени оюмума кёре, кёп окъугъан, аны да магъанасына тюшюналгъан абаданыракъ классланы окъуучуларындан башланса, тюздю. Тогъузунчу классны окъуучуларына ол амал тап келишеди.

Къулчаланы Мариям, Огъары Басханны орта школуну тарыхдан устазы:

 -  Мен тарыхдан окъутхан  устаз болуп, ол жангычылыкъгъа бек къууаннганма. Нек дегенде, «Туугъан жерибизни тарыхы» деген дерсге сагъатла къошулгъаны  къууандыргъанды. Битеулю тарыхны, Россейни тарыхына да берилген сагъатланы «Туугъан жерибизни тарыхына» бералмай эдик. Алайсыз да къыйналып жетген сагъатлагъа тиалмагъанбыз. Бусагъатда уа эркин бералырча онгубуз боллукъду. Мен ангылагъандан, жыл санына кёре  сабийге дерслени алай берирге керекди. Туугъан жерин сюймеген, анга жюрегин ачалмагъан, тарыхын билмеген сабий,  абадан класслада тарыхны теренирек окъугъанда, ангылаяллыкъ тюйюлдю. Обществознанияны уа терминлери кёпдюле аны себепли аны абаданыракъ сабийледен башлап окъутса, тюзюрек болур.