Сейирсиндирме сёзлюк(баргъаны) П Пай - ашыкъ не башха оюн ойнагъанда, къытхан алыучу ёч. Педагы - тауусулгъан сабан агъачны жамауу. Покун - жугъутур улакъ. Пулгу - тирменде тирменликни тарта туруп, унну гулланы тёгерек- къыйыр мюйюшлерине акъгъан букъусу, ууагъы. Пулгура - мал, адам да къыйналып кирген къая ыранлада битген узун сабакълы ханс. Пысыл - ийнени кёзюнде къалгъан халы къыйырчыкъ. Раппана (арап.- Раббана) - жаш адамланы бир тюрлю бир окъуугъа, философиягъа, ызгъа салгъан адам, акъылман. Аллахны атларындан бири. Рахбар - алдабар, жол башчы, оноучу. Рахим - Аллахны кечими, халаллыгъы. Рахму - жандауурлукъ, кечимлик. Руника - ташда, агъачда, къаялада бурундан жазылып къалып табылгъан жазыула. Рух - адамны ич ниети, сыры, адамлыкъ къолайы. Аллахдан келген нюр юлюшю. С Саба - жюн тюйген таякъ; тиширыула кийизлик жюнню хазырлагъанда, жюнню жеген юсюне тёбе этедиле да, эки къолларына эки саба алып, тюедиле. Сабан аякь - бурун заманлада элде мюлкю, берекети болгъан юйде жюрюген уллу агъач аякъ. Сабаннга чыкъгъанда, урлукъну ол аякъгьа къуюп элтгендиле; аны юсюнден алып сепгендиле. Сагюнжю - юй харекет. Асламысында жатар жер, кийим. Садаф - сюекден не тенгиз чокъуракъдан ишленнген сыйлы тюйме. Садыр - чирикле, жипи. Саз - желим топуракъ. Глина. Сайнат - кырдыкны уллу жауундан сора жерге жатханы, аны кибик, ырхы барып, биченликни таланнганы. Сакъау - тикирал сёлешалмагъан, (косноязычный). Салакъай - ишсиз-кючсюз бошуна къаукъалакъ этап, сандырап айланнган адам. Салах салыу - элде адам ёлгенини юсюнден къычырып билдириу. Салма жол - ууакъ аякълы малла жюрюп этген жол. Самыр - къарачай-малкъар мифледе айны сакълагъан къанатлы ит. Сарыкъулакъ, бештырнакъ бахсан парийге да айтхандыла алай Санат, санагъат - халкъны ниет къолайын, маданият къулталыгъын къурагъан хунер. Искусство. Сандыкъ - кюбюр. Сандыракъ - чам, оюн, масхара жыр. Сансау - санлы, саулукълу адам. Аллай адам жолда жюрюшлю болур; ишде арый-тала билмез. Кесине да базыныучу болур. Сапал - эр киши кёнчекни бутлукъ тюплерине салыныучу бау, балакъ тутхуч. Сарасан - малны бек семизи, этлиси, санлысы. Сардар - тайпа тамата; жол башчы. Сарх - Меккагъа барып, хаж къылгъан муслийманла, эфендиле башларына кийиучю акъ бокка, бир-бирде башларына чулгъап къоюучу акъ быстыр. Дин иеликни, хажиликни белгиси. Сарын - ёлгенни ызындан, аны асыулу ишлерин айтып, тарыгъып, жырча этилген жиляу. Сатыран - тютюн. Чапыракълай къурутуп, ийисгерге тутадыла. Саубитген - мазаллы токъ, бир жеринде чуруму болмагъан, хар саны бирча толу келишген, кючю да ташыгъан, саулукълу эр киши. Сауда - сатыу-алыу иш; базар. Саулукъчу - саулукъ маллагъа къарагъан малчы. Саулю - кюнню къууаты, жарыгъы. Кюн таякъладан чачырагъан жылыу, нюр. Сафар - муслийман орузламаны экинчи айы; узакъ, къыйын жолоучулукъ. Сафыра - уучула, нартла, жортууул жигитлери жюрютген, жолда, ууда, согъушда керек боллукъ затла тагъылгъан, юсюнде темир ыргъакълары не къайиш баулары болгъан жез не тери тил. Саяу - иничке къынгыр мюйюз. Сегей - эчкини боюнтюп сакъалы. Къабанны жалкъасы. Сейит - тукъум башчы. Оноучу. Сеймен - къалауур. Эгет аскерчи. Селпи - бал четенде биринчи чыкъгъан чибин тёлю. Рой. Селтен - хансладан этилген жау; кёгетден сыгъылгъан сылты. Семен - басхынчы, башха миллетни жерин уруш этап, хорлап, бойсундуруп не уа миллетни кесин жокъ этип алгъан душман. Сескек - Тынгысыз болуу. Бир зат боллукъду деп, къоркъа, элгене турмакълыкъ. Сечия - къангадан ишленнген алаша кенг кётюртме Сёнгек - чорбатладан энишге акъгъан элхууур агъымланы бузлагъан бузлары. Силекей, силеген - шыты, аууз суу. Адамны ауузундан шытыларын келтирген, бурун суу этдирген ауруу. Силпибаш - башлары къалын чырпылы, чагъыулу болуучу агъачла. Силти - лыбыта кюл. Букъу, крахмал. Сипи - тюз, къаты, иничке субай ёсген сыйдам агъач. Согъанчакъ - табан бла инчикни арасы. Асламысында атны, эшекни бут сингирлери; туякъ бла бутну иликлерин бирикдирген кючлю сингир. Сонала - чегемлиле сванлылагъа алай айтхандыла. Сорушма - бозаны сюзгенден сора аны табышмагъа (къайнаргъа) къойгъан заман. Союл - къаты агъачдан учу жютюлене, сыйдам тюз жонулгъан узун къазыкъ. Ат сермешледе сауут-саба къадарында жюрютюлгенди. Сулх - мамырлыкъ. Хорлагъан аскерге дау этмей бойсунуу. Баш ийиу. Сулхургъан - сан ауруу. Андан ауругъан адамны санлары тутмай къаладыла. Полиомиелит. Супху - гыбытны бухчагъына бегитиучю чюй. Сур - къаугъагъа, къуугъуннга согъулгъан, ауур, къайгъылы тауушлу, мюйюзден этилген, музыка адыр. Суубургъуч - сууну башха ызгъа - суу илипинлеге неда тирмен къырыкълагъа бургъанда ичлери ташдан толгъан тёгерек чалыла. Сууэрдинле - суу жинле. Сыбапха - тикгичлик тери хазырлагъан, ол териден тикгич ийген агъач. Сыбыртхы - узун къамичи. Мал сюргенде жюрютюледи. Сызгъа - тюбюнде суу баргъан, эки жаны тар, терен къолчукъ. Сызлама - ынчхауукъ адам. Сыйкъырчы - перс тилден, амалчы. Къуртхалыгъы болгъан. Сыйым - орунну ичине кирирге боллукъ ёлчем. Сыйыртмакъ - тынч тешилирча, тартханлай ычхынып кетерча учхалауукъ илинмек. Петля. Сыныф - тукъум даража, айырма. Иерархия. Сырлаш - акъыллашырча, ниет нёгер. Сырыу - омакъ тигиу. Къол усталыкъ. Сытылыу - жюреги къыйналып, мудахлыкъ келип, бир тюрлю амал кёрмей, ичинден кюймеклик. Сюйсюннген - этилген ишге, айтылгьан хапаргъа, кёрюннген кёрмюшге адамны ниети, кесаматы. Сюйюннген - къууаннган, ыразы болгъан, зауукъ этген, тансыкълыгъын билдирген, сезим. Сюлен - бозагьа биширилген как. Сюлпюк - къарачай-малкъар мифледе, жомакълада, дин таурухлада айтылгъан къылкъыяр жютю, къынгыр къылыч. Сюпю - тынгылауукъ, кючбюсюреу, ич гурмуклукъ. Сюргюн - туугъан жеринден, ата журтундан зор бла къысталыу, узакъгъа айдалыу. Кёчгюнчюлюк. Сюрем - бир жерни - сыртны, тюзню, тенгизни - аякъ табасы, аны чегине жете кетген жери. Бир жолгъа, бир кереге, бир тюрсге деген магъанада да айтылады.
Поделиться:
Читать также:
02.05.2024 - 09:05 →
Жашауну жукъасы, къалыны да
26.04.2024 - 16:40 →
Элни жашаууна къууат берген
19.04.2024 - 12:45 →
Огъурлулукъгъа ийнаныуну тас этмей
17.04.2024 - 14:39 →
Ара межгит – ариу жерлерибизден бири
16.04.2024 - 09:26 →
«Ишим халкъгъа хайыр келтирсе сюеме»
|