«Таулу хычинни жарашдырыуну рецептин бийчеме элтип барама»

Бир ненча жыл мындан алгъа  бизни республикада   «HALCHIK-2016» халкъла аралы  биринчи  кинофестиваль  бийик даражада  бардырылгъан эди. Киноискусствону сюйгенле беш кюнню ичинде  белгили артистле, режиссёрла, продюсерле бла да тюбешгендиле, ала алгъан эмда  ойнагъан  фильмлеге да  къараргъа онг тапхандыла.  

Къабарты-Малкъаргъа келген сыйлы къонакъланы араларында кёпле билген эм сюйген актёр, РФ-ни халкъ артисти  Лев Прыгунов да болгъанды. Ол заманда анга тюберге, ишини, жашаууну  юсюнден да ушакъ этерге мени насыбым тутханды.

-Лев Георгиевич, газет окъуучуланы тамата тёлюлери сизни артыкъда бек таныйдыла, сюедиле. Эсимдеди, актёрланы суратлары алгъын киосклада сатылыучулары. Биз а, аланы  алып, юйде, ишде да къабыргъалагъа тагъыучу эдик. Бирле  уа чемоданла бла жыя эдиле артистлени суратларын. Сёзсюз, сизни суратларыгъыз да болгъандыла кёпледе.

-Хау, биринчи ролюмдан сора окъуна  манга машокла бла письмола келип тургъандыла. Болсада ол артда болгъанды, алгъа уа,  анамча, атамча, устаз болур мурат бла педагогика институтха окъургъа кирген эдим. Алай бир кесекден ол мени ишим болмагъанын ангылайма.  Асламында таулада, агъачлада айланыргъа, кёрген затларымы  къагъытда суратларгъа  сюйгенме. Мен таныгъан белгили художникледен мастер-классла алгъанма. 

-Биринчи фильмге уа къалай бла тюшгенсиз?

-Александр Файнциммер  «Без права на ошибку» деген фильмине чакъырады. Анда мен  Селецкий деген бир антсызны ролюн ойнагъанма. Андан сора  режиссёр мени «Трактир на Пятницкой» деген фильмине чакъырады. Жетмишинчи жыллада уа «Битва за Москву», «Опасные друзья», «Люблю. Жду. Лена» деген киноленталада да  магъаналы рольланы ойнагъанма. Булат Мансуровну «Картинасында»  уа жаланда бир кере кёргюзтюлюп къалгъанма. Бир-бир уллу къуллукъчула бюсюремегенлери себепли фильм  къара чёпге тюшген эди.

-Мен билгенликден, сизни тыш къыраллагъа да чакъыргъан эдиле.

-Асламында Америкагъа - ингилиз тилни билгеним себепли.

-Бродский бла уллу шуёхла болгъаныгъыз да белгилиди. Ол сизни жашауугъузда къаллай ыз къойгъанды?

-Бек уллу. Мен аныча адамлагъа хазна тюбемегенме. Ол керти адам эди, кеси да бек фахмулу. Америкагъа  кетип, анда жашагъанында, мен кёп кере къонакъгъа баргъанма. Анда мен таныгъан дагъыда башхала да бар эдиле, алай Бродский бир да тюрленмеген жангыз инсан эди.

-Сиз, «Мосфильмден» кетип, кёп жылланы  кинода ойнамай тургъансыз.

-Алай да болгъанды. «Дети Дон Кихота» деген фильмден сора  ишсиз кёп тургъанма. Сабий театрда къуллукъ этгенме. Алай «Москваны» киностудиясына жыйырма беш жылдан сора кинодан бек узакъда болгъан биреу къайтартханды. Бюгюнлюкде аланы атларына «мафия» дейдиле.

Жашым Роман да  режиссёрду. Аны «Индиго» эмда  «ДухLess» фильмлеринде артыкъ уллу болмагъан рольланы да ойнагъанма.

-Келир заманнга планларыгъызны юсюнден да айтсагъыз эди.

-Актёрдан планларыны юсюнден сорур кереклиси жокъду, нек дегенде бизни ишибиз  биз сюйгенча, мурат этгенча  болмайды. Художникденча  сорсанг а, бек ыразы болуп айтырыкъма. Ол жаны бла бек кёп планларым бардыла, жарсыугъа, заманым жетишмейди. Бусагъатда  суратларым бла альбом чыгъарыргъа деп турама. Дагъыда Москвада энчи кёрмючюм ачыллыкъды, анга хазырланама.

-Нальчикге уа биринчи кереми келгенсиз, жаратханмысыз?

-Сёзсюз. Талай жыл мындан алгъа  Минги тауну тийресинде Чегетде фильм алына эди. Къыш кезиу эди. Таулада уа кюн терк-терк бузулады. Биз а суткада  он сагъатны ишлей эдик. Сууукъда, туманда не зат кёрлюксе. Арып, талып, къонакъ юйге келип, аууп, жукълап къалыучу эдик.

Бу жол келгеним а жайгъа тюшгени аламатды. Табийгъатыгъыз тауушлукъду. Чирик кёлню, Чегем чучхурланы,Элбрусну бир кёрген ёмюрде да унутурукъ тюйюлдю.

-Къонакъбайлыкъ бизни ариу адетлерибизден бириди, сиз да сыйланнган болурсуз?

-Хычинлени бек жаратханма. Аланы биринчи кере аллыбызгъа салгъанларында, шишле бла ашап башлайбыз, алай бизге аланы къол бла ашаргъа кереклисин  айтадыла да, алай этебиз. Бек аламат хантды. Аны  къалай этилгенин жазып берирлерин да тилегенме, юй бийчем Ольгагъа  этдирликме.

Айран а  къаллай кюч-къарыу береди адамгъа. Баям, мында жашагъанла аллай хантла татып, аны ючюн  узакъ ёмюрлюле болурла.

-Мында кёрген табийгъатыбызны ариулугъун  суратларыкъ болурсуз?

-Сёзсюз. Биз болгъан жерле  - бири биринден ариу, аламат, тауушлукъ. Сёз бла айтып ангылатыр онг жокъду,  суратда  кёргюзталыр эсем а. Бизни мында тургъан кюнлерибиз кёп жыллагъа эсибизде къаллыкъдыла.

-Заман табып, сорууларыма жууап бергенигиз ючюн сау болугъуз.

-Газет окъуучуларыгъызны араларында  кинону, театрны  сюйгенле да кёп болгъанларына ишегим жокъду.Аланы барына да жюрек ыразылыгъымы билдирирге сюеме. Сау болугъуз, дейме.