Аны баш ышанлары – къайгъырыулукъ эмда тынгысызлыкъ

Иги танышынг ёлсе, къаршы  жууугъунгдан айырылгъанча жарсыйса. Алай не медет, ол жашауну жоругъуду. Бюгюн  мен хапарын айтырыкъ адам да аллай танышларымдан бири эди.

Мисирланы Абдулланы жашы Жамал бла Коммунист партияны республикалы бёлюмю къурап бардыргъан  бир жумушну кезиуюнде танышхан эдим. Жашауу келген арыкъсуу киши тирилиги бла аны кёргенлени барысын да сейирсиндиргенди. Бирде плакат, байракъ тагъаргъа кюреше, бирде мороженое, илляула юлеше, бир кесекден а аны футбол ойнагъанлагъа къарагъанланы  араларында кёрюрге боллукъ эди. Къабакъ эшикге топ урулса  уа, аны, сабийча, къууаннганына къарап, ышармай къаллыкъ тюйюл эдинг.

Андан сора да биз тюбеше тургъанбыз: Ленинни туугъан кюнюнде, мектепчиле  пионерге алыннган заманда да. Жамалны  жууугъуракъ таныгъанымдан сора, анга алтмыш жети жыл толгъанын, ол уллу юйюрню атасы болгъанын да билген эдим. Юй бийчеси Рая бла юч жаш бла бир къыз ёсдюргендиле. Аланы барына да бийик билим алдыргъандыла, юйдегили, юйюрлю этгендиле. Ала да ата-аналары ёхтемленирча жашла, къызла болуп ёсгендиле. Ибрагим МЧС-де, Элдар а УФСИН-де майор чында къуллукъ этедиле.  Сагит партияны рескомунда ишлейди. Фатимат сюд-медицина экспертизада бёлюмню таматасыды.

Жамал бла Рая бирге элли жылгъа жууукъ жашагъандыла, алай аланы таныгъанла айтханнга кёре, бир бирлерин, биринчи кюнлериндеча, татлы кёргендиле, сый-намыс бергендиле. «Алайсыз да жарамайды, эр кишини намысы бийикде болур ючюн,  тиширыуну сыйын кётюрюрге керекди»,–дей эди Жамал. – Хау, жашауда хар зат да ариу жомакъдача болуп къалмайды. Къууанч, къыйын кюнле да кёпдюле. Бизни  юйюрню да болгъандыла аллай заманлары, болсада биз ол сынауладан бет жарыкълы къутулалгъанбыз»,–деген эди  ушакъларыбыздан бирнинде Жамал.

Хасанияны 16-чы номерли мектебинде биринчи пионер организация аны хайырындан къуралгъанын  белгилерге сюеме. Ол бусагъатда республикада бек уллуладан бириди. Сёзсюз, окъуу юйню ол замандагъы директору Къайгъырмазланы Сулейман, организацияны таматасы Улбашланы Жамиля да ол ишге къыйын салгъандыла. Жамал а мектепде кабинет да жарашдырыргъа, аны терезелерине жалюзиле салыргъа, къызыл галстукла да сатып алыргъа болушхан эди. Жыл сайын бешинчи классны окъуучуларын пионерге алыргъа да  келмей къалмагъанды.

Ахшы кишини иги жумушлары дагъыда кёп эдиле. Жаш заманында окъуна ол иш кёллюлюгю, тынгысыз  жюреклилиги, хунерлиги бла да айырмалы болгъанды. Аскерден кёп саугъала, грамотала бла, командованияны ыспас, ыразылыкъ къагъытлары бла да къайтханды. Туугъан эли Огъары Малкъарда жаш тёлю анга аны ючюн  ышаннганды, комсомол организацияны таматасына айыргъанды.

Ол элли жашланы, тёгерегине жыйып, ишге тизе билгенди. Аны этимлилигин, къураучу хунерлигин таматала кёрмей  къоймагъандыла. Алай бла ол комсомолну Совет район комитетине инструкторгъа да салыннган эди. 1986 жылда уа юйюрю бла Нальчикге кёчгенди. Ишден къоркъа билмеген Жамал мында да къолларын къучакълап турмагъанды. Шахарны жолларына ремонт этген къурулуш организациягъа киргенди.

Анга дагъыда кёп жууаплы къуллукълада урунургъа тюшгенди. Ол Нальчикде сют заводда бёлюмге башчылыкъ этгенди, 5-чи номерли  мектепде директорну мюлк жаны бла болушлукъчусу болгъанды. Сёзсюз, аны жыл санында болгъан кёплеча, Жамал да юйюнде тынч олтуруп, туудукълары бла ойнай-кюле жашаргъа боллукъ эди, алай  ачыкъ жюрекли, тынгысыз адамны тынчайып турур  амалы жокъду. Пенсиягъа чыкъгъандан сора,   партияны шахар комитетинде жамауат ишге тири къатышады. Аны экинчи секретарына айырадыла.

Тау  эллеге терк-терк барып тургъанды, бошуна айланнган жаш адамланы кёрсе, жюреги къыйналгъанды, сора аны къайгъысын кёргенди. Аны башламчылыгъы бла Коммунист партияны регион бёлюмюнде футбол  команда къуралгъан эди да, ол Огъары Малкъарны жашларын да тартханды бу оюннга. Алагъа тынгылы футбол майдан салыуну къайгъысын да этгенди.

Аны тирилиги бла партия кёп тюрлю жандауурлукъ акцияла бардыргъанды. Сёз ючюн, Нартанда  интернатда   ёксюз сабийлени терк-терк жокълап тургъандыла, къыяулулагъа уа бютюнда  сакъ болгъандыла.

Аны бла ушакъ этгенимде, ол манга тамамланылыргъа керек болгъан дагъыда кёп жумушланы юслеринден билдирген эди. Хапар айта келгенде, аны кёзлери бирде жарый, бирде мудахлана эдиле. Анга  къарап, жыл саны келгенликге, бу огъурлу адамны къолундан алыкъа кёп зат келлигине ийнаннганма. Миллетине, элине, ёсюп келген тёлюге Жамалча  къайгъыргъанла  кёбюрек болсала, жашауубуз,  сёзсюз, бютюн иги, ырахат болур эди, деп келе эди кёлюме. Не медет, къадар башха тюрлю оноу этгенди.