Дарманланы хакъсыз кимге бередиле?

Бу жаны бла эки льгота барды: дарманланы хакъсыз бериу эмда эки кереге учуз этип сатыу. Аланы хакъ тёлемей кимле алыргъа боллукъларыны юсюнден (толу тизмеси) РФ-ни Правительствосуну 1994 жылда 30 июльдан 890 номерли бегиминде жазылады. Анда тюрлю-тюрлю жашау болумлагъа тюшгенлени эмда бир-бир аурууладан къыйналгъанланы юслеринден айтылады. Дагъыда аланы къуру дарманла бла угъай, реабилитациягъа керек затла, протезле эмда башха материалла бла жалчытыргъа боллукъдула.

Льготагъа тийишли къауумланы саны кёпдю, аладан бирлери быладыла:

- юч жыллары толмагъан къагъанакъла эмда кёп сабийли юйюрледе ёсген, кеслерини да алты жыллары толмагъан сабийле;

- биринчи къауумну сакъатлары, экинчи къауумну (ишлемеген) сакъатлары, 18 жыллары толмагъан сакъат сабийле;

- Чернобыльде аварияда радиацияны сынагъан инсанла;

- Къыйыр Шималда эл тийреледе жашагъан шимал (аз санлы) хакъла;

- Граждан эмда Уллу Ата журт урушха къатышханла:

- Ленинградда блокаданы кезиуюнде предприятиялада, учреждениялада эмда

  организациялада уруна, кеслери да «Ленинградны къоруулау ючюн» майдал

  бла саугъаланнганла, «Блокада Ленинградда жашагъаннга» деген   

  белги бла саугъаланнганла.

 - Совет Союзну Жигитлери, Россей Федерацияны Жигитлери, Махтауну

   орденини толу кавалерлери;

 - концлагерьледе, геттолада эмда алгъа ушашлы жерледе алгъын заманлада,

   кеслери да акъылбалыкъ болмай тутулуп тургъанла.

Дарманланы быллай ауруулада бередиле хакъсыз: сабий церебральный паралич, СПИД, лепра, туберкулёз, бронха астма, ревматизм эмда ревматоидный артрит, диабет, глаукома, катаракта, шизофрения, эпилепсия, инфаркт, сифилис, дагъыда психика, гематология, лучевой, урология эмда Бехтерева ауруула.

Ол бегимни экинчи кесегинде уа дарманланы багъаларын эки кереге учуз этип кимге сатаргъа боллукъларыны юсюнден жазылады. Ол къауумгъа была киредиле:

- пенсиячыла;

- Чернобыльде авария салгъан хатаны кетериуге (1988-1990 жыллада) къатышханла;

- Политика репрессияланы сынагъанла;

- экинчи къауум (уруннган) сакъатлары, ючюнчю къауум (ишсиз тургъан) сакъатлары;

- 1941 жылда 22 июньдан башлап 1945 жылда 3 сентябрьге дери кезиуде аскерде къуллукъ этгенле.

- Уллу Ата журт урушну кезиуюнде бир-бир жерледе (объектлени тизмеси бегимде барды) уруннганла;

- 1941 жылда 22 июньдан башлап 1945 жылда 9 майгъа дери тылда эм азындан алты ай уруннганла.

Ол бары да федерал даражалы льготаладыла, алагъа, жашагъан жерлери къайда да болсун, сагъынылгъан къауумлагъа кирген инсанланы бары да тийишлидиле. Дагъыда регионла кеслери кийирген льготала болуучудула.

Бу магъаналыды! Быллай адамлагъа дарманланы хакъсыз неда багъасын эки кереге аз этип, жаланда врачдан рецепт болса бередиле неда сатадыла.

Мынга да эс буругъуз! Федерал льгота программа бла дарманланы битеу тюрлюлерин берип къоймайдыла. Аны себепли регион программагъа да кёз жетдиригиз – сагъынылгъан бегимге тюшмеген препаратла анда болургъа боллукъдула.

Жашарча керекли дарманла

Препарат ол программалагъа тюшмей, алай кеси уа саусузну жашаууна бек керекли эсе, аны хакъ тёлемей алып кёрюрге боллукъду. Аны ючюн врачланы комиссиясы жыйылып, энчи ол адамны жумушу бла байламлы оноу этеди.

Льгота рецептни алыу

Аны ючюн къырал неда иели поликлиникагъа барыргъа керекди. Экинчиси ОМС программа бла медицина жумушла бергенледен толургъа тийишлиди.

Биринчиден саусузну хакъсыз дарманла аллыкъланы тизмесине къошадыла, ызы бла рецепт жазадыла. Бу документ бла социал аптекада дарманланы (ала анда бар эселе) алыргъа боллукъду. Ол кезиуде дарман жокъ эсе, алай келгенлей адамгъа билдирликдиле. Поликлиниканы кесинде уа препаратланы бериу тёре хазна жокъду.

Адам льготагъа ыразы тюйюл эсе уа?

Бирде саусузлагъа льгота дарманларын бермей неда башхаларын берген шартла да болургъа боллукъдула. Врач рецепт жазмайды деп тарыкъгъанла да бардыла. Ол затлагъа тюбеген адам не зат этсин?

Тамата врачха, страховой компаниягъа, Саулукъ сакълау министерствогъа неда прокуратурагъа тарыгъыргъа керекди.

Адам рецепти болмай, дарманны кесини ахчасына алса, къоратханын артха къайтарыргъа боллукъду. Аны этерча Саулукъ сакълау министерствогъа неда Социал фондха (ол пенсиячы неда сакъат эсе) барып айтыргъа эмда чекни кёргюзтюрге керекди. Аны бла ахчаны къайтарыргъа керекдиле, алай кёбюсюнде тюзлюкню сюдде излерге тюшеди.

Ахыры! Бу къырал программаны хайырындан саусузла дарманланы кёп тюрлюлерин алай неда жарым багъасына алаллыкъдыла. Ол къагъытла бек сыйдам жазылады, женгилди, алай жашауда чурумлагъа тюбетирге боллукъду; рецептни жазмай, керек дарманны орунуна башхасын берип, диагноза салыргъа сюймей къыйнаргъа боллукъдула. Аллай затлагъа тюбегенде, башындагъы инстанциялагъа арсарсыз атланыргъа керекди. Федерал эмда регион документлени да жик жиги бла окъургъа тийишлиди.