Жамауат

Барыбыз да билгенден, Къабарты-Малкъар къыш кезиуде туристле бла альпинистле аслам келирге сюйген регионладан бириди. Бюгюнлюкде мында алты категориягъа юлешиннген 57 турист маршрутла бардыла. Аланы барысыны да узунлукълары 1,4 минг километр чакълы боладыла. Элбрус излеу-къутхарыу бёлюм саулай республиканы жеринде къуллугъун бардырады. Мында Россейдеги 8 бешминглик тауладан жетиси орналадыла.

Лашкутачыла Акъайланы Къубадийни къызы Фатима бла баш иеси Къаракъызланы Мусса  беш сабий ёсдюредиле. Баш иеси Къаракъызланы Ахматны жашы Мусса бла ала бир юйюр къурап жашагъанлы 24 жыл болады. Фатима юйюрде жангыз сабий болуп ёсгенликге, Муссаны уа 13 эгечи бла къарындашы бар эди. Аланы асламы бюгюнлюкде да Къыргъызда жашайдыла. Мусса бла эки къарындашы бери келип юйюрленнгендиле. Фатима бла уа аны 90-чы жылланы ахырында Лашкутада жашагъан жууукълары танышдыргъан эдиле.

Белгили алим, жолоучу  Александр Соборнов онтогъузунчу ёмюрню ахырында Кавказда болады. Ол Нальчикге келеди эм андан Кёнделеннге ётеди. Тау элде эки ай чакълы тургъанды. Кёргенин, къартладан эшитгенин жазып алгъанды. 1898 жылда чыкъгъан «Всемирный путешественник» деген китапда «У Эльбруса» деген очерки басмаланнганды.

Шаптал жер юсюнде бек эрттеден ёседи. Адамла, башха кёгетленича, аны да бахчаларында орнатып хайырланадыла. Шимал Кавказда шапталны 44 тюрлюсю ёседи. Аланы бирлери эртте бишедиле, бирлери уа жайны ортасына дери турадыла. Шаптал терекни бийиклиги асламында 8 метрге жетеди, бирлери уа андан бийик да боладыла. Ол жылы жерледе 100 жылгъа дери жууукъ заманны ёседи. Бастыргъандан сора, юч, бирде уа беш жылдан сора кёгет берип башлайды. Тамырлары жерге терен кетгенлери ючюн, къургъакъ жайны да къыйналмай кётюреди.

Кёп болмай  Россей Федерацияны эл мюлк министри Дмитрий Патрушев бардырып  оператив штабны кенгеши болгъанды. Анда кюзлюкледе болумну, жаз башы кезиулю сабан ишлени эм башха  сорууланы юсюнден айтхандыла. Анга    Кърым Республиканы, Ростов,  Волгоград областьланы, Краснодар крайны келечилери да къатышхандыла. Къабарты-Малкъарны ведомствосуну атындан эл мюлк министрни орунбасары  Мачраил Шетов сёлешгенди.   

Биттууланы Илияс Къазахстанда атасы Къаншау бла анасы Элбайланы Хаждаутну къызы Радимханны уллу юйюрюнде туугъанды. Бюгюнлюкде он юч сабийден туугъанланы, туудукъланы да бирге алсанг, Биттууланы юйюр  малкъар халкъда эм уллугъа саналады.

Ахыр заманда социальный сетьледе адамны саулугъу осал болгъаны, анга багъаргъа ахча керек болгъаныны юсюнден билдириулеге терк-терк тюберге тюшеди. РФ-ни Следствие комитетини КъМР-де следствие управлениясыны къуллукъчулары жалгъан жандаруурлукъ организациялагъа   алданмауну амалларына  юйретедиле.

Барыбыз да билгенден,Россейни Президенти Владимир Путинни башламчылыгъы бла 2023 жыл Устазны бла насийхатчыны жылыча белгиленеди. Ол да бошдан тюйюлдю. Хар адамны да къадарында устаз энчи магъананы тутады. Билимни дуниясына эшиклени ачхан биринчи устаз а – бютюнда. Аны бла байламлы биринчи устазыгъыз жюрегигизде не ыз къойгъанды, деген сорууну къауум адамгъа бергенбиз, аланы жууаплары бла сизни да шагъырей этерге сюебиз.

Хачаланы Светлананы биринчи кере Нальчикни 9-чу номерли  гимназиясында «Жылны устазы - 2019» конкурсда кёргенме. Ол 10-чу класслада  дерсле  бардыргъанды. Андан сора  школчула  аланы Светлана Эльдаровна 
окъутса сюйгенлерин айтхандыла. Конкурс ишинде  жангы амалланы не къадар толу хайырланыргъа кюрешгенди.  Шёндюгю жаш адамлагъа уа ол бютюн бек керекди эмда сейирди. 

Алгъаракълада  Нальчикде  КъМР-де  Адамны эркинликлери жаны бла уполномоченныйини эксперт советини  жыйылыуу ётгенди. Ол правону къоруулау жаны бла институт къуралгъанлы онбеш жыл толгъанына жораланнганды. Аны ишине  РФ-де  Адамны эркинликлери жаны бла уполномоченный   секретариатыны башчысы Александр Козловну башчылыгъында бу институтну къауум келечиси, дагъыда КъМР-ни Правительствосуну Председатели Мусукланы Алий, республиканы  Башчысыны Администрациясыны таматасы  Мухамед Кодзоков, КъМР-де баш федерал  инспектор Тимур Макоев да къатышхандыла.