Спорт ара саулукъну кючлерге, жетишимле болдурургъа себеплик этеди

Къашхатауда физкультура-саулукъ кючлеу комплекс (ФОК) былтыр ачылгъанды. Андан бери кёп заман озмагъан эсе да, жетишимле уа бардыла. Аны эм башха затланы да юслеринденди бизни ФОК-ну директору Уяналаны Рамазанны жашы Азрет бла ушагъыбыз.

- Азрет, эм алгъа, комплекс къаллай программагъа кёре ишленнгенин, мында уруннган тренерлени юслеринден айтсанг эди.

- Аны къурулушу «Россейде физкультура бла спортну айнытыу» федерал программаны чегинде бардырылгъанды. Ахча бла районну бюджетинден жалчытылынады. 1-чи номерли спорт школубуз да комплексдеди, спорт школну тренерлери да мында ишлейдиле. Орунбасарым Улбашланы Тахир саулукъларын  кючлерге келгенле бла ишлейди. Аланы араларында уа медикле, устазла, башха учреждениялада уруннганла да бардыла. 

- Мында спортну оюн тюрлюлери бла кюреширча мадарла этилгенлерин да билебиз.

- Хау, волейбол, баскетбол ойнарча зал барды. Ары асламысында абаданла ингирде ишден сора келедиле, солуйдула. Мында инструктор Гажонланы Илиясды. Къышда неда кюнню халы аман болса, залда футболдан жараула ётдюрюледиле. Спортну бу тюрлюсю бла бизде профессионал даражада школчула кюрешедиле, аланы тренер Лукияланы Борис юйретеди. 

Гитче футболдан да «Къашхатау» деген командабыз барды, анга студентле, школубузну бошагъанла, абадан, жаш адамла да киредиле. Комплекс ачылгъанлы ала юйрениулерин мында бардырадыла, былтыр республиканы чемпионатында хорлагъандыла. Жарауларын а Токуйланы Равиль бардырады.

Теннис ойнарча эки столубуз барды, ала бош хазна болмаучудула. Фитнес, тренажер залла да битеу керекли оборудование бла жалчытылыннгандыла. Алада инструктор Альберт Къушхабиевди. Ол ауур атлетикадан спортну устасыды. 

Спортда жетишимле болдуруу, сёзсюз, ахшыды. Алай мен ойлагъандан, эм игиси - жаш адамларыбыз орамгъа жайылмай, бир тюрлю аман затлагъа алданмай, заманларын ма былай зауукълу, саулукъларына да хайыр келтире оздургъанларыды.

- Кесигизде уа эришиуле неда бир башха ишле къураймысыз? Сора умутландыргъан спортчуларыгъызны эсгерсегиз эди.

- Былтыр тутушууну грек-рим эм эркин тюрлюлеринден, ММА-дан республиканы биринчиликлерин, боксдан районну биринчилигин бардыргъанбыз. Алада кесибизни школдан Тюменланы Марат, Хасауланы Смайыл (ол артда Россейни бла Европаны биринчиликлеринде да хорлагъанды), Мецелланы Ибрагим эм башхала жетишимли болгъандыла. 

Герийланы Абдул-Керим бу кюнледе Калининградда «Янтарные перчатки» деген халкъла аралы эришиуде хорлагъанды. Занкишиланы Казбек Россейни жыйымдыкъ командасына киреди, Олимпиада циклгъа тюшюп, оюнлагъа къатышыргъа кюреширикди. Бёзюланы Харун боксда, Уяналаны Альберт эркин тутушууда атларын айтдыргъандыла. 

Жараулагъа белгили спортчула да келиучюдюле. Алгъаракълада къонакъда Тюменланы Бийберт болгъанды. Районда бокс иги айныпды, аны ючюн айгъа бир кере Бабугентден, Бызынгыдан, Къашхатаудан, Малкъардан боксчуланы жыйып, жараула бардырабыз. 

Сора, волейболдан спорт школну тиширыу командасы барды, аны тренер Макытланы Арсен хазырлайды. Районда ахшы ойнагъан спортчуладан жыйымдыкъ къауум къуралгъанды, ол, республикада хорлап, энди Россейни биринчилигинде эриширикди. 

- Жюзерге юйренирге сюйгенлеге уа не амал?

- Бассейнибиз уллуду, анга  жууукъдагъы элледен да келедиле. Анда сабийлени жюзерге Азамат Гобеев юйретеди. Ол пятиборьядан СССР-ни чемпионуду, отставкада полковникди, сынамлы спортчуду.

Алгъаракълада суу-спорт байрам къурагъан эдик да, сабийле анда жюзе, эрише, керти да зауукълукъ алгъандыла. Азамат Тохович а ветеран организациядан нёгерлери бла алагъа шоколаддан этилген майдалла, башха хычыуун саугъала хазырлагъан эди. 

- Бери саулукъларын кючлендирирге жюрюгенлени жыл санлары уа къалайды? Сора, ФОК-га къаллай борчла салынадыла?

- Комплексге келип жарау этерге сюйгенлеге жыл сан жаны бла чек салынмайды, сабийледен башлап 70-жыллыкъ абаданлагъа дери хар сюйген келип, заллада жарау этип, бассейнде жюзюп кеталлыкъды.  Борчубуз – арагъа не къадар кёп адам келирча этергеди. Бек алгъа, физкультура саулукъгъа керекди. 

- Бу сорууну биринчи берирге да керек болур эди, кесинги юсюнгден айтсанг эди. Спорт бла кюрешгенмисе, къаллай умутларынг бардыла?

- Профессионал халда ауур атлетика бла кюрешгенме, тренерлерим а Вячеслав Савельев бла Лев Кодзоков болгъандыла. Спорт бла алгъа кесибизде, Агромелиоративный институтха окъуугъа киргенимде уа Нальчикде кюрешгенме, анда Уяналаны Владимирде жарау этгенме. Спортну устасына нормативни толтургъанымдан сора, аскерде къуллукъ этерге кетгенме. 

Ауур атлетикада спортчуну саулугъуна чып тюшмей хазна къалмайды, аркъамы ачытханымдан сора профессионал спортну къойгъанма, алай жарауну уа бардырама, пауэрлифтинг бла кюрешеме. Москвада ветеран спортчуланы араларында эришиу боллукъду да, анга къатышыргъа деп турама, анда кесими сынаргъа, гитчелеге юлгю кёргюзтюрге сюеме. 

- Адамны жашауунда, саулугъун сакълауда спорт не магъананы тутады?

- Адамны жашауунда спортну магъанасы, керти да, уллуду. Алай инсан физкультура бла саулугъун сакълар ючюн кюреше эсе, спорт ол къыйын, хар кюнде да эс, кюч-къарыу излеген ишди. Профессионал спортну сайлагъан инсан кесине кёп жаны бла (солууда, сюйген азыгъын ашауда эм кёп башха жаны бла) чекле салыргъа керек боллугъун, жууаплылыгъын ангыларгъа тийишлиди. 

Халкъыбызны саны азды, адамларыбыз баргъан жерлеринде аны атын айтдырадыла. Санга жерлилеринг ышаннганларын, ийнаннганларын унутмазгъа тийишлиди, биз аны юсюнден спортчуларыбызгъа дайым айтабыз.

Кульчаланы Зульфия.
Поделиться: