«Дерслерими бюгюн да тюшюмде кёреме»

Шабатукъланы Нальдюз, Къужонланы Алихажини къызы, быйыл Устазланы кюнюнде кесини профессионал байрамы бла бирге туугъан кюнюн белгилегенди. Андан сора да, биринчи кере школда ишине ол бешинчи октябрьде чыкъгъанды, директор да ол кюн болгъан эди.  

Бу затланы Бабугентни орта школуну ол кезиуде окъугъан жашлары бла къызлары бек иги биледиле. Аны себепли бюгюнлюкде Нальдюз Алихажиевнаны алгъышлагъанла кёпдюле. Отуз жылын билим бериуге жоралагъан тиширыу окъуучуларыны хар бирин эсинде тутады, тансыкълайды. Мектеп къагъытлары бла бирге кёп тюрлю грамоталары, ол санда Жарыкъландырыу министерствону атындан да, «Билим бериуню отличниги» деген белгиси да сакъланадыла.

- Бюгюнлюкде ол школда ишлемей эсе да, аны къыйынын эллиле биледиле. Малкъар халкъ кёчгюнчюлюкден артха къайтхан заманда ол баш иеси Шабатукъланы Мухаммат бла бирге Бабугентде тохташады. Тогъуз классны Къазахстанда бошап келгени себепли экстерн амал бла бу элде онунчу классны да тауусады. Юйюрлю болгъанына да къарамай, окъууун андан ары бардырыргъа кёлленеди.

Къазах школгъа жюрюгенинде окъуна ангылагъан эди онг болгъан къадарда устазлыкъ иш бла кюреширигин. Анасы Келимат да, не омакъ къумач мажарса да: «Аны сен устаз болгъунчу сакъларыкъма», - деп, къызы ол жолну сайларына ыразылыгъын билдирип тургъанды.

1958 жылда Нальчикде педагогика училищеде малкъар школланы устазларына деп тёртайлыкъ курсла ачылгъан эдиле. Аны билген заманда, энди кеч болгъанына да къарамай, Нальдюз ишни къолгъа алыргъа таукел болады. Ол кезиудеги жарыкъландырыу министр Чеченланы Шамиль болушлукъ этип, курсланы тауусады. Аны Къара-Суу элге ишлерге жиберирге дейдиле. Къолунда сабийи болгъаны себепли Бабугентде къалады эм мында школда лаборант болады.

Алай алыкъа мураты толмайды. Ол сабийлеге дерсле берирге сюеди. 1962 жылда университетге окъургъа киреди. Ол кезиуде уа аны кесини юч сабийи бар эди. Алгъа тамата класслада устаз, ызы бла литературадан окъутады. Къуру дерсле бергени бла чекленип къалмай, жамауат ишге да тири къатышады. Алай бла аны школну завучу да этедиле. Тынгылы профессионал, ахшы къураучу ышанлары болгъаны себепли ол Бабугентни орта школуна директорлукъ да этип башлайды.

- Нальдюз Алихажиевна, бюгюнлюкде директор тиширыу болгъаны бла кишини да сейирсиндираллыкъ тюйюлбюз. Ол заманда уа бизге, сизни окъуучуларыгъызгъа, аллай ишни эр киши бардырса тюзча кёрюне эди, - дейме ушакъ нёгериме. Ол а, жумушакъ ышара: «Тиширыуну юйюрюнде тутхан ишин ангыласала, анга таянчакълыкъ этселе, не уллу жумушну да тындыраллыкъды, бийик жетишимлеге да жетерикди.

Школда ишлеп башлагъанымдан сора бир кюн тынчлыгъым болмагъанды. Юйде да тёрт сабий ёсдюргенбиз. Хар къайда да жетиширге кюрешгенме. Ол замандагъы устазла, сабийле бла да ишлеген къыйын тюйюл эди. Окъутуу-юйретиу процессде да быллай уллу тюрлениуле жокъ эдиле», - дейди.

Алай айтханлыкъгъа, ол низамны къаты сурагъанды. Оздуруп омакъ кийинип келгенни, боялгъанны, сыргъа-жюзюк жюрютгенни унамагъанды. Аны жаланда бир эди мураты – узакъ тау элде билим бериуню качествосун игилендириу эм ол затха деп онгла къурау. Мен директорма деп, кабинетинде бугъуп турмагъанды. Эрттенликде эшик аллында хар окъуучугъа жумушакъ ауазы бла ариу айта, дерсге ашыргъанды. Андан сора да, эл Советни председателини орунбасары, жер-жерли самоуправленияны депутаты да болгъанды, дагъыда башха жамауат ишлеге къатышыргъа жетишгенди.

Нальдюз Алихажиевна директорлукъ этген кезиуде школгъа кёп къонакъла да келип тургъандыла. Бу окъуу юй бийик даражада болгъанын РСФСР-ни Жарыкъландырыу министрини орунбасары Георгий Веселов, бирсиле да белгилеген эдиле. Онюч жылны ичинде ол мекямгъа классла къошдургъанды, устазланы отоуун, эркин, жарыкъ спортзалны ишлетгенди. Тизгиннге уллу эс бургъанды. Школну арбазына, тийресине асфальт салдыргъанды, терекле орнатдыргъанды.

Жарсыугъа, анга сюйген ишинден эртте кетерге тюшгенди. Баш иеси къыйын ауругъаны себепли анга къарамай болмай эди.

Жашауда, кертиси бла да, кёп зат тюрлене барады. Къыралыбыз, билим бериу эм башха сферала да алай. Болсада бардыла тюрленмезлик затла. Аладан бири адамлыкъды. Ол ышанын тас этмеген а, баям, не махтаугъа да тийишлиди. Нальдюз Алихажиевна уа аллай адамды.

Жылла оза баргъанлыкъгъа, школгъа барып, бир дерс берирге термилгенин а букъдурмагъанды, аны тюшюнде кёргенин да. Баям, сабийлеге юйреннген адам аланы излегенлей тура болур.

Мокъаланы Зухура.
Поделиться: