Тёрели жорукъланы унутмай, заман бла бирге атлагъанла

Тырныуузну 5-чи  номерли школу биринчи окъуучуларына эшиклерин ачханлы 40 жылдан атлагъанды. Бюгюнлюкде ол гимназия деген атны жюрютеди эм республикабызны бек иги окъуу учрежденияларындан бирине саналады.

Айныу жолла

Гимназияны директору Моллаланы Фатима айтханнга кёре, гимназия  айныу жаны бла  бир ненча кезиуню ётгенди. Биринчи он жылны ичинде ол тёрели  орта школ эди. Алай 90-чы жылланы ахырында ол «Экология эм диалектика» деген битеуроссей сынаугъа  къатышыргъа таукел болуп, экологиялы гимназиягъа тюрлендириледи. Андан сора уа, заманны излемлерине кёре, окъуу учреждение сабийлени усталыкъла сайлауларына себеп этиуге айланнган болгъанды. Алай бла школ программадан сора да анда окъугъанлагъа къошакъа билим бериу кружоклада да сабийлени сейирлерине кёре билим  берип башлайдыла. Тогъузунчу классда анга энчи магъана бериледи. Андан ары окъуучула тинтиу ишле бла рефератла  хазырлайдыла эм эки окъуу предметден экзаменле бередиле. Сора аланы эсеплерине кёре  профиль класслагъа сайлау ётеди.

Жангы амалланы тохтаусуз хайырлана

Билим бериу учреждение къырал даражада чыкъгъан жангы билим бериу онгланы хайырланыудан артха турмайды. Алай бла гимназия башланнган класслада Федерал къырал билим бериу амалланы жетишимли хайырланнганды. Ызы бла аллай стандартла бешинчи класслада да сингдирилгендиле. Мында Илмуну кюнюн белгилеу эм гимназистлеге алыуну белгилиеу тёрели байрамлагъа айланнгандыла. Каникулланы кезиуюнде жай математика школ  ишин  бардыргъанлай турады. Окъуучула илму тинтиуле бардырадыла. Ол а, сёзсюз, аланы чыгъармачылыкъ ёсюулерине себеплик этеди.

Дагъыда гимназия «Доступная среда»  федерал целевой программаны жашауда бардырыугъа биринчиледен болуп къатышханды. Анда саулукълары бла байламлы тыйгъычлары болгъан сабийлеге деп комплексли ишле тамамланадыла. Аланы хайырындан сакъатлыкълары болгъан жашчыкълагъа бла къызчыкълагъа реабилитация этиледи. Андан сора да, алагъа къошакъ билим бериуге да аслам эс бёлюнеди. Ол кружоклада сабийлени не жаны бла да хунерлерин ачыкълар онглары барды.

Жетишимле

Гимназияны устазлары тутхан ишлеринде жылдан жылгъа ахшы кёрюмдюле болдурадыла. Районда къуралгъан тюрлю-тюрлю олимпиадалада аланы сохталары саугъалы жерлени асламысын аладыла. Андан сора да,  гимназиячыла битеуроссей, регион даражалы илму конференциялада, фестивальлада да алчылыкъны ычхындырмайдыла. Школчуланы араларында ётген район спартакиадалада да ала биринчиледиле. Ол жетишимледен саугъаланы стенди уа гимназияны фойесинде орналады.

Ол себепден билим бериу учреждение «Жылны школу», «Россейни 100 бек иги школу»   Битеуроссей конкурсланы лауреаты, «Знак качества образования»  эришиуню дипломанты болгъаны сейир тюйюлдю. Ана тиллеге юйретиуге да мында аслам эс бёлюнеди. Алай бла гимназиячыла «Родной язык-душа моя, мой мир!»  республикалы фестивальда хорлагъандыла. Андан тышында да «Бек иги школ ашхана» деген конкурсда да ала жетишимли болгъандыла.

Хар онунчу окъуучу – майдал бла

Къыркъдан аслам заманны ичинде бу окъуу юйден 2 мингден аслам окъуучу чыкъгъандыла. Аладан хар онунчусу гимназияны «алтыннга» бла «кюмюшге» тауусхандыла. Сабийлени 90 проценти къыралыбызны  даражалы вузларына кирип, билим аладыла. Ол а мында мюлк-техника базагъа аслам магъана берилгенини бла педагогикалы коллективни жетишимли ишини кёрюмдюсюдю. Гимназияны бошагъанланы араларында илмуну тюрлю-тюрлю областьларында кандидатла деген сыйлы атлагъа тийишли болуп, къыралны уллу предприятияларында уруннганла да аз тюйюлдюле.

Устазланы бийик билимлиликлери

Гимназияда къачан да педагогланы билимлиликлерин ёсдюрюуге энчи эс бёлюннгенлей турады. Аланы усталыкъларыны юсюнден кёп тюрлю конкурслада жетишимлиликлери айтады. Сёз ючюн, Татьяна Сидорова кеси заманында «Жылны устазы» деген конкурсну республикалы даражасында хорлап, Битеуроссей  эришиуню лауреаты болгъан эди. Бу конкурсда, озгъан жылны эсеплерине кёре устаз Фуад Буранов жетишимли болгъанды. Башха жыллада да атлары иги бла айтылгъанланы араларында Этезланы Фатима бла Жамиля, Бийчеккуланы Аэлита, Тебуланы Мариям, Османланы Олеся, Татьяна Гедгагова, Елена Барсукова, Нина Закожурникова, Светлана Бахтиева, Аминат Шамурзаева, Татьяна Могилевец бардыла.

«Билим бериу»  миллет проектни чеклеринде бардырылгъан «Бек иги устаз» деген эришиуню грантларын Ёзденланы Сюйдюмхан, Хаджиланы Халимат, Нина Югай, Лариса Криворотова, Светлана Бехтиева, Нина Закожурникова, Олеся Ашибокова эм Ольга Третьякова алгъандыла.

Коллективде ишлеген алтмышдан артыкъ устаздан ючден бири бу школну бошагъан жаш специалистледиле. Аланы бийик билим алгъандан сора бери къайтыргъа сюйгенлери уа гимназияда хал иги болгъанын кёргюзтеди.

Жангы жетишимлени жолунда

Билим бериу учрежденияны бюгюннгю кюнюню юсюнден айта, Моллаланы Фатима «Хар сабийни да жетишими» федерал проектни жашауда бардырыуну чеклеринде программированиядан, микроэлектроникадан эм схематехникадан лаборатория ишлегенлерин билдиргенди. Дагъыда школ жангы «Форд» автобус къоллу да болгъанды. Аслам эс мында окъуучулагъа тийишли билим бериу, адамлыкъны ышанларыны магъаналыгъын ангылатыу, чыгъармачылыкъ энчиликлени ачыкълаугъа  бёлюнеди.

Темирланы Анатолий.
Поделиться: