Интернетде сакъ болугъуз!

РФ-ни СК-сыны КъМР-де следствие управлениясы сабийлеге интернетде къоркъуусузлукъну жорукъларын эсгертеди.

Интернетде, жашаудача,  адамны сыйын, намысын тюшюрюрге жарамайды. Башха адамны чыгъармасын (макъамланы, жырланы, программаланы, дагъыда алача башхаланы) законсуз хайырланыу автор эркинликлерин бузады. Аны ючюн жууаплылыкъ болгъанын  билирге керекди.

Интернетде басмаланнган хар затха да ийнаныргъа жарамайды. Билдириу керти болгъанына ишеклик туугъан эсе, таматаладан болушлукъ излерге керекди. Энтта бир магъаналы жорукъ – кесигизни юсюгюзден шартланы бир адамгъа да айтмагъыз, бир тюрлю тарихлени билдирмегиз – жашагъан жеригизни, телефон номеригизни, къайда окъугъаныгъызны эм башхаланы. Ала бла къалай хайырланырыкълары белгисизди.

Интернетде сизни бла нёгерлик излеген кесини юсюнден ётюрюклени билдирирге боллукъду. Аны себепли аллай танышларыгъыз бла жашауда тюбешмегиз. Танымагъан адам сизге  сурат  неда документ ашыргъан эсе, аны ачаргъа жарамайды – алада вирус  неда ушагъысыз затла болургъа къоркъуулуду. Интернетде басмаланнган ишле, жумушла ишеклик туудурсала, аны юсюнден таматалагъа билдирирге керекди.

Билмеген, танымагъан   адам суратынгы жибер,  деп тилесе, бир  тюрлю сылтау бла да ашырма. Аны бла тапсыз хайырланыргъа боллукъдула.

Интернетде башхала бла сёлешгенде, ушагъысыз, хыны сёзле жазмагъыз. Алай бла башханы ачытыргъа неда ачыуландырыргъа боллукъсуз. Сизге керексиз, тапсыз сёзле жазгъан эселе уа, аны юсюнден атагъызгъа, анагъызгъа айтыгъыз. Ала андан ары не этерге кереклисине юйретирикдиле. Къысхасы, интернетде кесинги жашаудача низамлы, сакъ жюрютген тюздю.

Тикаланы Фатима хазырлагъанды.
Поделиться: