Тюрлене баргъан дунияда макъамны кючю бла адамлыкъны сакъларгъа

Саратовну Л.В. Собинов атлы консерваториясыны композиция бла музыка теория кафедрасыны выпускниги, жаш композитор Малкъандуланы Ахматны эм уллу ишлеринден бири «Откровение» деген альбомуду.
Автор «Откровенияларында» инсанны къадарында бек магъаналы зат – жашауун адамлыгъын тас этмей ётдюрюуню магъанасын ачыкълайды. Ол кеси аны юсюнден былай айтады: «Бу макъамла адамла шёндюгю  дунияда тюрленип баргъанларыны юсюнден хапарлайдыла. Ала сюймекликни, бир бирге сакълыкъны, бир бирни багъалауну унутханчадыла. Сюймеклиг а бизни тёгерегибиздеди, аны хар тылпыуу бизни насыпдан толтурады».

Былайда сёз жаланда эр кшини бла тиширыуну бир бирге сюймекликлерини юсюнден угъай, саулай да бу сезимни юсюнден барады. Адамлагъа къарай кетсенг, сейирге къаласа – ала къуруда къайры эсе да ашыгъадыла, уллу ахчала ишлерге кюсейдиле, къатындагъыланы болумларын ангыларгъа, алагъа эс тапдырыргъа уа итинмейдиле. Къалай ангыламайдыла ала, жашауларыны ахырында жюрек ырахатлыкъ, жылыу тапмай къаллыкъларын. Аны юсюндендиле «Откровенияларым» да, дейди Ахмат.   

Анга кёре уа макъамла бу халланы суратлар ючюн, бирде мудах боладыла, бирде уа, бийикге учундура, къанат кердиредиле. Композиция битеу да юч кесекден къуралады, кеси да ауазгъа, фортепианогъа, виолончельге, къобузгъа бла скрипкагъа жазылгъанды. Хар инструментни партиясы энчиди, алай ала, биригип, адамны сюймеклигин дуниягъа саугъаларгъа кереклисини юсюнден айтхандыла. Алай бла бёлюмле, башха-башха болгъанлыкъгъа, бир магъананы тутадыла. Биринчисинде биз асламысында женгил макъамладан толгъан скрипканы  бла фортепианону эшитебиз, аладан азыракъ согъулгъан виоленчель  а инсанны ич сагъышларын билдиреди. Аланы хайырлана, композитор дунияда кёп сейир зат болгъанын, алай аланы барысына да башчылыкг а сюймеклик этгенин кёргютеди.

Экинчи бёлюм  мудахды, жашауну магъанасыны юсюнден сагъышландырады. Аны бла автор тёгерегинде болгъан затланы, аны не зат  жарсытханыны туура этеди. Кеси сынагъан сезимлеге башхаланы былай тюшюндюре билгени жаш композиторну  энчилигиди, ол аны фахмусуну теренлигин ачыкълайды. 

Ючюнчюсю уа къарачай-малкъар жазыучу эм жырчы Къочхарланы Къаспотну «Айджаякъ» деген поэмасына кёре жазылгъанды. Анда бир бирлерин сюйген, алай мюлк тенгсизлик ючюн бирге болалмагъан жаш адамланы  ачыулу къадарларыны юсюнден айтылады. Автор тиширыуну кёз къаматхан ариулугъуну, аны жарсыуларыны, тансыкълыгъыны юсюнден билдиреди. Ахматны анга жазгъан макъамы уа ниет тазалыкъны, сюйгенине, тенгине сюймекликни бла кертиликни, адамлыкъны бютюн бийик даражагъа кётюреди.