Альпинизм - ниетлери, къарыулары да кючлюлени сайлаулары

Альпинизм спортну эм къоркъуулу тюрлюлеринден бирине саналады. Аны ниетлери кючлю, къарыулу, чыныкъгъан, жангы бийикликлеге ёрлер ючюн, жанларын аямазлыкъ адамла сайлайдыла.

Документлеге кёре, альпинизм Россейде 1900 жылда Орус тау общество къуралгъаны бла айнып башлагъанды. Совет альпинизмни «туугъан кюню» уа 1923 жылны 28 августуду – ол кюн Тбилисиден студентлени эм илму ишчилени къаууму Казбекге ёрлеген эдиле. 1949 жылда уа Союзда къаялагъа ёрлеуден биринчи эришиуле бардырылгъандыла. Ол кезиуде къаялагъа миниу альпинизмни бёлюмлеринден бири болгъанды, бюгюнлюкде туризмни энчи тюрлюсюдю. Профессионал спортчула, таулагъа ёрлеучюле, къаяланы сюйгенле бла бирге Альпинизмни халкъла аралы кюнюн промышленный альпинистле – къурулушда, къутхарыу операциялада бийикликледе ишлегенле, монтажникле эм башхала – белгилейдиле.

Минги тау туризмни бла альпинизмни араларындан бириди. Алай андан сора да, бизде кёп бийик таула бардыла - Дыхтау (5203 м.), Ушба (4697 м.), Тонгуз-Орун-Башы (4454 м.), Адыр-Суу-Башы (4370 м.), Шхельда (4368 м.), Уллукара (4302 м.), Ирикчат (4050 м.), Килар (4013 м.),  Джан-Туган (4012 м.). Приэльбрусьеде таула ёрлеуге къыйынлыкълары бла талай къауумгъа юлешинедиле, аны хайырындан мында альпинизм бла энди кюрешип башлагъанлагъа, усталагъа да жарауларын бардырыргъа онгла бардыла. Андан тышында, сюйгенле таулагъа кёпкюнлюк жолоучулукълагъа чыгъаргъа да боллукъдула. Аллай тау маршрутланы кёпле жаратханларына уа Элбрусда бийик тау излеу-къутхарыу отрядыны эсеплери шагъатлыкъ этедиле. Алагъа кёре, былтыр таулагъа 1900 къауум – 12 мингден аслам адам – баргъандыла, тыш къыралдан къонакъла 3 мингден аслам эдиле. Ол да эсепге тюшмегенлени санамай.

Тырныауузну тийресинде таулагъа ёрлеуден эришиуле дайым  къураладыла. Бусагъатда Приэльбрусьеде альпинист сезон къыстау барады. Кюнню халыны кёре, Баш Кавказ хребетге бла Минги таугъа  чыкъгъанла да бек кёпдюле.