Жаз башы ауруула

Хауа болумланы хыны тюрлениулери эм иммунитетни къарыусузлугъу саусузланы санларына  бютюн бек къадаладыла. Жауунну тюбюнде салкъынлыкъсыз айлансагъыз, аякъларыгъызны жибитсегиз, автобусну сакълап, сууукъ шинтикде 10 минут олтурсагъыз, сёзсюз, сизге жаз башы ауруула терк окъуна жабышырыкъдыла.

Биз сизге жылны бу кезиуюнде тийиучю аурууладан бешисини юслеринден айтыргъа сюебиз.

Кесекле

Температураны кётюрюлюую, сууукъсурау, баш ауруу, къарыусузлукъ къысыу, ашдан  къачыу эм шаугютлени ауругъанлары бла башланады сууукъ тийгенден чыкъгъан ауруу. Къошакъ белгиле – кёзлени къызарыулары (коньюктивит), лимфа узеллени уллайыулары.

Температураны чёкдюрюрге ашыкъмагъыз. Врачла оюм этгенлеринден, бир белгили чекге жетгинчи, температура хайырлы  окъунады – адамны чархыны ауруугъа къажау кюрешине  болушлукъ этеди. Ол себепден а чархыгъызда иссилик 38 градусдан кёп болмай эсе, анга артыкъ бек къыйналмай чыдай эсегиз, аны чёкдюрюр ючюн, дарман ичмесегиз игиди. Саусуз С витаминлери болгъан жылы суусапны кёп ичерге керекди. Алай бла уа къарыуугъуз таркъаймай сакъланырыкъды, аденовирусла къуралгъан заманда кёп жайылыучу  уула  чархыгъыздан, жууулуп, терк кетерикдиле. Температурагъыз  кётюрюле барса уа, врачха барыргъа, тийишли дарманла ичерге керекди.

Тамакъ

Ауруу тамакъны  сагъакъларында микробла жайылгъанларыны хатасындан чыгъады. Иммунитет къарыусуз бола башласа, микробла терк кёбейедиле, температура кётюрюледи, тамагъыгъыз ауруйду, жиклеригиз адыргы этдиредиле, тамакъ сагъакъла уллаядыла, аланы юслери акъсыл бетли боладыла.

Иммунный системагъызны кючлендирирге кюрешигиз. Халкъ дарманланы – лёкъуну, къызгъылдым родиоланы, къара дугъумну, эхинацеяны хайырланыгъыз. Андан сора да, ауругъан адамлагъа жылы (исси угъай!) затланы ичиригиз, сёз ючюн, бал неда наныкъ варенье къошулгъан жашил чайны. Ауруу селеймей  эсе, врачла антибиотик дарманланы берип багъарыкъдыла.

Бюйрекле

Бек сууукъ болсагъыз (неда цистит ауруу кетерилмеген эсе), бюйреклеригиз аурурукъдула. Аллай кезиуде сизни халыгъыз къаты респиратор аурууну кезиуюндегине ушарыкъды: сууукъсурарыкъсыз, температурагъыз 38 градусдан кёп боллукъду, къусарыгъыгъыз келирге, башыгъыз бек аурургъа да боллукъдула. Аны бла бирге уа быллай къошакъ белгилени да эслерге тюшерикди – сыртыгъызны тёбен жаны аурургъа, ол сезим а къарыныгъызны баш жанына, быгъыныгъызгъа, жан сюеклеригизге, базыкъ бутларыгъызгъа да кёчерге   боллукъду.

Бу ауруудан жаланда врачны болушлугъу бла багъылыргъа боллукъду. Аны бла тюбешиуню арт болжалгъа салыргъа жарамайды. Ауруу эскирсе, бютюн бек къыйнарыкъды. Эски пиелонефрит бек  къыйнамаса да, аллай инфекция бюйрекледен кетерилмесе, бу орган бузуллукъду, осал ишлеп башларыкъды, сизни дайым къыйнап турлукъду.

Къууукъ

Къууукъ  ауруу адамгъа сууукъ ётсе тиеди. Ауруу оздурулса, адамны бек къыйнайды.

Ауругъан кезиуюгюзде чибижили, мыстылы ашарыкъланы хайырланмагъыз, алкогольну, газировкаланы, кофени да ичмегиз. Болсада суулу затланы уа, жылытып, кёп ичерге керекди – къууукъда уулу затла  терк кетер ючюн.

Былайда уа быллай затла иги болушурукъдула: жилек морс, кисельле, щёлочь суула, сокла, къалын болмагъан чай,  жылы ваннала. Дарман хансладан жарашдырылгъан суусун дарманла, грелка да ахшы болушлукъ этерикдиле. Врачха терк кёрюнюрге онгугъуз  жокъ эсе, дачада эсегиз, поликлиникадан узакъ жерде эсегиз, аурууугъузну селирек этерге фурадонин  да болушурукъду.

Санлагъа къатылыу

Ангина (неда башха инфекция)  къозгъалып,  3-4 ыйыкъдан сора, адам кесин сау болгъаннга санаса  окъуна,саглары ауруп  башлайдыла. Температура иги да кётюрюледи, тобукъла адыргы этдиредиле, бутла кёпчюйдюле. Тёреде болуучусуча, тобукъланы, инчиклени, жингириклени, андан сора уа инбашланы, жан сюеклени базыкъ жиклери  ауруйдула. Ала кёпчюйдюле, къызарадыла, къол бла тийсегиз, къызаракъ болуп тургъанларын сезериксиз.

Бу ауруудан медикле-профессионалла багъаргъа керекдиле. Ала болушмасала, аурууну бек къыйын тюрлюсю  чыгъып къалыргъа боллукъду. Ревматизм къатылгъан  заманлада жюрекни ишлеген хали  бузулады (ревмокардит чыгъады). Ауруу кюч ала баргъаны бла   жюрек ауруула къозгъаладыла.

Холамханланы Алима.
Поделиться: