Ангылатыу эки жанына да хайырлыды

 Ишчи замандан кеч къалсанг, неда ахырда келмей къалсанг, урунуу низамгъа башха бузукълукъ этсенг, таматанг аны сылтауларын ангылатырынгы излерге боллукъду. Бу кезиуде уа документни тюз жазыу артыкъда магъаналыды. Бу къысха статьяда аны къалай къураргъа кереклисин ангылатыргъа сюебиз.

 Дисциплина жууапха тартыр ючюн,  бир ненча излем сакъланыргъа керекди. Биринчиден, чёпге тюшген инсаннга урунуу низамгъа этген бузукълукъну сылтауларын жазып ангылатыргъа тюшерикди. Анга эки кюн бериледи. Бу болжалны сакъламагъан кезиуде  иш бериучю ангылатыу болмагъаныны юсюнден акт хазырларгъа эркинди. Алай бла документни жазмай, дисциплина жууапдан къутулуп къалыргъа умут этгенле аллай онг болмагъанын ангыларгъа керекдиле.

Урунуу кодексде белгиленнгенича, дисциплина жууаплылыкъ юч тюрлюдю: эсгертиу  этилирге, выговор жазылыргъа, неда инсанны къуллугъундан эркин этерге да боллукъдула. Жылны ичинде ишчи бузукълукъ  къайтарылмаса, эскилери да кючлерин тас этедиле.

Законда урунуу низамны бузгъаннга тазир салыу дегенча жорукъ жокъду. Болсада иш бериучюле премия тёлемей къояргъа да боллукъдула. Бу кезиуде уа урунуу неда коллектив келишимде саугъалау ахча жаланда низамлы ишчилеге берилгени жазылыргъа керекди.

 Бузукълукъну сылтауларын ангылатхан документни (объяснительный) юридический кючю барды. Сёзге, иш сюдге жетсе, аны шагъатныча тинтирикдиле.

 Болумну юлгюде тинтейик. Сёзге, ишчи кюн Руслан чыкъмай къалгъанды. Экинчи кюн а жукъ да болмагъанча келгенди. Бу кезиуде иш бериучю (компанияны таматасы) Руслан урунуу низамгъа бузукълукъ этгенин эсепге алады, аны юсюнден акт хазырлайды. Анда   не зат болгъанын, бузукълукъ къачан, не заманда этилгенин, аны кимле кёргенлерин жазаргъа тийишлиди. Ызы бла ишчиге бузукълугъуну сылтауларын ангылатыргъа кереклисини юсюнден бегим чыгъарылады, инсан аны  окъуп, къол салады.

Эсигизни бурайыкъ, битеу бу жумушланы къагъытда жазаргъа тийишлиди, сёз бла айтып къояргъа, неда телефон бла сёлеширге, мессенджерге билдирирге жарамайды. Аланы юридический кючлери жокъду.

Башында белгилегенибизча, ангылатыуну жарашдырыугъа эки кюн барды.  Инсан излемни терслигин бла тюзлюгюн тохташдырыргъа, ёкюлден болушлукъ излерге эркинди. Ишчи урунуу солуугъа кетсе, неда саулугъуна бакъдырыргъа тюшсе, ангылатыуну  жазаргъа керекли болжал  созулгъанын айтырчады. 

 Алай берилген заманны ичинде документ хазырланмаса, иш бериучю аны юсюнден акт жазады. Бузукълукъну этген адамны аны бла шагъырей этедиле. Андан сора   дисциплина жууаплылыкъны юсюнден бегим чыгъарылады – айны ичинде.   Сёзге, бегимни жазгъандан сора бир жылдан адамны ишден къыстаргъа эркинлик жокъду. 

 Кесигиз да ангылайсыз, урунуу жорукълагъа бузукълукъ этген кезиуде, аны сылтауларын ангылатып жазгъан   хайырлыды, аны сансыз этип къойгъандан. Аны себепли документ къалай хазырланнганын ангылатыргъа сюебиз. Ол жаны бла шарт жорукъ жокъду. Аны къолдан жазаргъа, компьютерде басмаларгъа боллукъду. Бир-бир компаниялада уа хазыр бланкла бардыла.

 Ангылатыу къысха жазылады, керексиз сезимле, оюмла, масхарала къошмагъыз. Ала иш бериучюню жаланда ачыуландыргъан этерикдиле. Онг жанында башында компанияны аты, аны башчысыны аты, тукъуму жазыладыла. Ызы бла ишчини аты, тукъуму, къуллугъу белгиленеди.

Ангылатыуну текстинде урунуу низамгъа бузукълукъну сылтауу, ол келтирген хата, башха адамла чырмагъан эселе, аны юсюнден шартла ачыкъ этиледиле.  Аны бла бирге жууаплылыкъны жумушатыргъа боллукъ шартланы къошаргъа да жарайды. Сёзге, врачдан справка, жолда авариягъа тюшгенигизни юсюнден акт эм башхала.

 Ахырында белгилерге сюебиз. Хау, ангылатыуну жазмай къояргъа да боллукъду. Алай ол ишчини бла иш бериучюню араларында къаугъала къозгъарыкъды.  Дагъыда дисциплина жууаплылыкъ чыгъарылса, аны дауларгъа да къыйынды. Аны себепли урунуу низамгъа бузукълукъну ангылатхан документ эки жанына да хайырлыды, кереклиди.   

Иш бериучю, урунуу законлагъа бузукълукъ этип, сизни жууапха тартхан эсе уа, сюдге, урунуу инспекциягъа тарыгъыргъа онг барды.

Тикаланы Фатима хазырлагъанды.
Поделиться: