Суратларында – миллетни энчилиги

Аналаны Мурат Къабарты-Малкъарда, Россейде да белгили жаш суратчыларыбыздан бириди. Ол 1991 жылда Нальчик шахарда туугъанды, Хасанияда ёсгенди. 2013 жылда Дондагъы Ростовда М.Б. Грекова атлы художестволу училищени бошап, Москвада В.И. Суриков атлы къырал  институтха кирип, экинчи бийик билим алгъанды.  Тыш къыраллада бардырылгъан даражалы кёрмючлеге къатышып  келеди. Шёндю  Москвада Аскер суратчыланы студиясында ишлейди. Андан башха да быллай тюрлю фахму алыргъа сюйген жаш тёлюге да дерсле береди. 

Суратчы  чыгъармаларында  туугъан жерини тарыхына, табийгъатына  энчи эс бурады.  Тауларыбызны суратларгъа бек сюеди. Аны хар иши да жарыкъ, бай эм кёп тюрсюнлюдю. 

Декабрь айда Черкесск шахарда ётген кёрмючге да Мурат нарт эпосубузну темасына  юч сурат жарашдырып жиберген эди. Аланы къатларында ары келгенле аслам тохтай эдиле. Алада жашны фахмулулугъу болмагъанча аламат ачыкъланыпды. 
Муратны хунери сабийлигинде окъуна ачыкъланнган эди.  Сурат ишлеу бла кюреширге таулу жашчыкъ неден да бек сюйгенди. Бюгюннге дери къаллай бир жарыкъ сурат жазгъаныны саны окъуна жокъду. Мындан ары да  бизни кесини чыгъармалары бла къууандыргъанлай, миллетибизни да атын айтдыргъанлай турлугъуна ийнанама. Бюгюн а сизни фахмулу суратчыбыз бла къаршыракъ танышдырыргъа сюеме. 

-Мурат, сурат ишлеп не заманда башлагъанса? 

- Сабийлигимден бери карандаш къолумдан кетмегенди. Къаллай бир жылым болгъаны эсимде тюйюлдю биринчи суратла ишлерге кюрешип тебирегенимде, алай жашаууму бу иш бла байларыкъ эдим деген сагъышла уа  11-чи  классда келген эдиле. 

-Школдан сора Дондагъы Ростовда окъууунгу уа къалай бла сайлагъанса? 

-Энчи орта билимсиз бийик билим берген окъуу юйге кирир онг жокъ эди. Аны себепли  училищеге  кирирге тюшеди. Ростовну уа кеси республикабыздан артыкъ узакъ болмагъаны ючюн сайлагъан эдим. 

-  Суратларынгда  сени жюрегингде энчи жерни къайсы алады? 

- Жаратхан эм жюрегиме жылыу берген «Кийизди». Анда тиширыуларыбыз, ынналарыбыз ёмюрледен эте келген миллет жумушну суратлагъанма. Андан жылыу урады десем, ётюрюк айтмам. Сагъышларымдача этерге кюрешгенме. Мени оюмума кёре, бек иги ишлеримден бириди. 

- Бир сурат  къаллай бир заманынгы алады? 

- Хар сурат да кесича энчиди.  Бирлерин бек терк ишлейсе  (бир айгъа дери),  экинчилери бла уа жылдан артыкъ кюрешгеним да болады. 

- Суратлагъан жигитинге  ушаргъа кюрешемисе огъесе кёргенингчамы ишлейсе?

-  Ишлеген жигитлерими кесим къураргъа кюрешеме. Манга аланы  сыфатларын къурагъан  къыйын тюйюлдю. Ызы бла уа аланы алай суратлайма. 

- Сурат бла энди кюрешип башлагъанлагъа не айталлыкъса? 

- Алгъа  эскизле этерге керекди. Менде ол жумушха кёп заман кетеди, бирде уа суратны ишлеген замандан да кёп кюрешеме аны бла. Ал кезиуню тынгылы этмесенг, сурат да сюйгенингча болмайды. Ишни ашыкъмай башларгъа керекди. Сора сюжетлени, сыфатланы суратладан алып ишлеп турмагъанлай, керти адамланы суратларгъа керекди.  

- Бери, юйге, келгенингде,  солуймуса ишден? 

- Суратчылыкъ жашаууму магъанасыды. Ишлемей кёп туралмайма. Алай бла юйге келсем, юйюрюмю къатында солуп, бираздан а башыма жангы оюмла  келип, жангы къарыу бла ишлеп тебирейме.