Къууандыргъан эсепле, умутландыргъан планла

Жыл бошала тебиресе, артха къарап, тамамланнган ишлени эсеплери чыгъарыладыла, келир заманнга борчла салынадыла. Бу жол билим бериуде халгъа къарайыкъ. Устазланы иш хакъларын кётюрюуге къыралны башчылары энчи эс бурадыла. Республикабызны оноучулары да ол  жаны бла мадарла излейдиле. КъМР-ни Башчысы бизни устазларыбызны айлыкъларын республикада орталыкъ иш хакъны ёлчеминден аз болмазгъа кереклисин айтып, аны Россейде айлыкъны орталыкъ ёлчемине жетдирирге деп, аллай борч салгъанды.

КъМР-ни жарыкъландырыу эмда илму министри Анзор Езаов билдиргенича, Къабарты-Малкъарда устазланы иш хакъларына,былтырча, биринчи  августдан башлап къошуллукъду. Аны бла да къалмай, иш хакъ тёлеуню бёлюм системасына кёчюу жаны бла мадарла да этилгендиле. Анга кёре, преподавательни окладыны бек аз ёлчемин 40 процентден асламгъа кётюрюрге белгиленеди.

«Билим бериу организацияланы  школгъа дери, башланнган битеулю, орта битеулю, къошакъ билим бериу программалагъа эмда баш профессионал билим бериу программалагъа кёре ишлеген устазларына, ала уа 13,5 минг чакълы боладыла, 1 ноябрьден ай сайын къошакъ халда 3 мингишер сом тёленеди. Анга деп республикалы бюджетден 2022 жылда 101,1 миллион сом, 2023 жылда – 606,8 миллион сом бёлюнеди», — деп билдиргенди Анзор Езаов.

Министр дагъыда элледе, шахар маталлы посёлкалада, халкъларыны саны 50 мингнге жетмеген шахарлада «Физика», «Химия», «Информатика» предметледен тышындан келип окъутхан устазланы хар бирини хакъларына 5 минг сом къошулгъанын да айырып айтханды.

Бу бёлюмде тюрлениулеге «Билим бериу» миллет проект иги себеплик этеди. Анга 5 федерал проект киреди. Ала билим бериуню  инфраструктурасын игилендириу, устазланы усталыкъларын кётюрюу, кадрла хазырлау, окъутууну магъанасын кенгертиу бла байламлыдыла. Эл школлагъа,алгъынча, уллу эс буруллукъду. «2022 жылда миллет проектлени толтуруугъа 3,6 миллиард сом бёлюннгенди», - деп билдиргенди жарыкъландырыу министр.

Анзор Езаов дагъыда быллай шартла келтиргенди: 12 спорт зал жангыртылгъанды, 4 майдан ишленнгенди, къошакъ билим бериуге 13 лаборатория алыннганды. Быйыл «Цифралы билим бериу» федерал проектни чеклеринде 54 школда компьютер техника алышындырылгъанды. Келир жыл  аллай мадарла 41 школда этилликдиле. Республиканы тёрт колледжинде  11  мастерской,  10 муниципал районда  37 «Точка роста» ачылгъандыла, усталыкъгъа хазырлауну арасы къуралгъанды.

Келир эки жылда «Точка» роста» араладан энтта да 60-сын ачаргъа белгиленеди. Нальчикни 11-чи номерли школунда «Кванториум» сабий  технопаркга келир жыл энтта экиси къошуллукъду. «Доброшкола» проектни чеклеринде Нальчикде 1-чи номерли интернат школну ырысхы-техника болуму игилендирилгенди. Прохладныйде, Нарткъалада бла Куба элде юч мектепни къурулушлары бошала турады.

«КъМР-де школда окъутууну игилендириу» регион проект да жашауда бардырылады. 2022 жылны эсеплерине кёре битеу да 59 мектеп сайланнганды. Быйыл программагъа 29-су тюшгенди. Келир жыл дагъыда 30-сунда тюрлениуле бардырыргъа белгиленеди. Бюгюнлюкде 17 школда тынгылы ремонт этилип бошалгъанды, дагъыда экисинде жангыртыу ишле ахырына жетдириле турадыла.

Келир жыл республиканы школларында энтта да 4539 окъуу жер къураргъа белгиленеди. Нальчикде (1500 жери бла), Басханда (1224 жери бла), Прохладныйде (560 жери бла), Красносельскийде (500 жери бла), Майскийде (330 жери бла), Сармаковода (275 жери бла)  эмда Псынабода (150 жери бла ) жангы школла ачыллыкъдыла.  2023-2025 жыллада да 5150 жери бла дагъыда 9 школ ишлерге белгиленеди.

 

Юсюпланы Галина хазырлагъанды.
Поделиться: