«Адам иги кёрмей башлагъанлай, мычымай врачха жетерге тийишлиди»

  

Катаракта (кёзлеге ау тюшген ) жайылгъан аурууду, аны багъыуну  алчы амалын республикалы больницаны офтальмология бёлюмюнде хайырланадыла. Биз аны башчысы Марат Афаунов бла, ушакъ бардыргъанбыз.

- Бу ауруу къалай башланады эм анга къажау къалай кюреширге керекди?

- Катаракта - кёз аурууду. Аны гинжисине ау тюшюп, адам аллын кёрмей башлайды, андан сора уа сокъур болуп къалады.

Эрттегили грек тилде «катаракта» деген сёзню магъанасы суу чучхур деп ангылашынады. Кёзлерине ау чтюшген  адам аллын суу чучхурну юсю бла къарап кёргенча болуп къалады.

Бюгюнлюкде уллайгъан адамланы кёзлери осал кёргенлери ауруу бла байламлыды. Жер башында жыл санлары 65-ден атлагъанланы жарымы чакълысы андан ауруйду. Алай айтханлыгъыбызгъа, жашланы арасында да аз тюйюлдюле кёзлеринден алай  къыйналгъанла. Ол угъай, къагъанакъ жылларында окъуна тюбейдиле аллайла.

Катарактаны чыгъарына кюн таякъла, экологияны бузулгъаны, адамны чархына къыяу тюшюу дегенча затла себеп болуп да къаладыла. Бу кюйсюз аурууну башланырына бир-бир дарманланы кёп заманны ичинде хайырланыу, ич органлары ауругъанлары, бек алгъа уа диабет, эндокрин ауруула, дагъыда ашны мардасыз кёп ашау окъуна сылтау болуп къалады.

- Катарактаны юсюнден эшитгенлей окъуна, кёпле кеслерин  сокъур болуп къаллыкъ сунадыла. Ол алаймыды?

- Бу кёз ауруугъа къажау кюреш жетишимли болуруна шёндюгю медицинаны къолундан келеди деп айталлыкъбыз. Аурууну уа бир ненча тюрлюсю барды. Биринде кёзле терк окъуна осал кёрюп башласала, алагъа багъыуну къолгъа терк алыргъа керекди. Экинчисинде кёз гинжилеге акъыртын  халда ау тюшеди. Ол заманда саусузгъа кёзлюклени линзаларын терк-терк алышындырыргъа тийишлиди.

Алай ол амал да кёпге барлыкъ тюйюлдю.  Кёзле осалгъа кетип къалыргъа боллукъдула. Аны себепли бек ышаннгылы амал  операцияды. Аны ючюндю офтальмологияда аны алай терк-терк бардырылгъаны. Алай саусузлагъа быллай бир, аллай бир замандан операция этерге керекди деп айтылмайды, аны ол саулугъу бла жашар, ишлер онгу болса.

Дагъыда хар адамны кесини чархыны энчилиги болады, бу ауруу да анга кёреди. Къалай-алай болса да, операция не къадар терк этилсе игиди. Адам аллын иги кёрмей башлагъанлай окулистге барып, саулугъуна къаратыргъа тийишлиди.

- Кёзге операция этип бакъгъан кезиуде бек иги амалгъа не зат саналады?

- Бюгюнлюкде къыяулу кёзню ауун кетерип, жалгъан линза салыу кенг хайырланылады. Ол къыйын операция тюйюлдю, бек ачытып, амалсыз этмейди. Медицина учреждениялада, ол санда бизде да, аланы жетишимли бардырадыла. Быллай операцияла хар кимни анатомия энчиликлери эсге алынып этиледиле.

 

Байсыланы Марзият.
Поделиться: