Полимерден композитлеге сурам ёсе барады

Къабарты-Малкъар къырал университетни алимлери медицина имплантатлагъа жараулу темирча  къаты биийк технологиялы полимерле жарашдырадыла. Ала  титандан эки кереге женгилдиле эм бек  иссилеге, сууукълагъа да иги тёзедиле. 

- Полимерле радио толкъунла  бла  рентген таякъланы  чырмаусуз ётдюредиле. Пластик импланты болгъан саусузгъа  компьютер эм магнит-резонанс томографияны ётерге да  жарайды. Тыш къыраллада быллай материалланы эрттеден бери  хайырланадыла. Бизге да тышындан  келтиргендиле. Болсада аланы бирин алырча  юч медицина страховка керекди. Бюгюнлюкде  кесибизде аллай материалланы жарашдырырча сертификацияны ётерге  мардала тийишли халда къуралмагъанлары  тыйгъыч саладыла,- дейди КъМКъУ-ну илму жаны бла  проректору, прогрессив материалла эм  аддитив технологияла араны таматасы Светлана Хаширова.

Нальчикде бийик технологиялы полимерле этгенлери бир-бирде адамланы  сейирге  къалдырады. Болсада  республикада 1960 жылда окъуна профессор Абдулах Микитаевни башчылыгъы бла полимер школ ишлегенди.  Ызы бла  2008 жылда ол университетде  бир оюмлу алимлени  бирикдирип,  араны айнытырча  уллу къыйын салгъанды.    Бусагъатда арада къыралны эм тюрлю-тюрлю органицияланы заказларын толтурадыла. Саулай алып атханда, бюгюнлюкде миллиард сом багъасына  проект толтурулгъанды.  Лабораторияда эки жыйырмадан аслам алим урунады. Аланы кёбюсю  35- жыллыкъ жаш адамладыла эм барысы да КъМКъУ-ну выпускниклеридиле. 

Мында асламысында полимерден  композитле жарашдырыу бла кюрешедиле. Ала медицина, космос, автомобиль производство дегенча бёлюмледе хайырланыргъа жараулудула.  Сынауланы кезиуюнде тюрлю-тюрлю борчлагъа кёре аланы къурамларын тюрлендирирча,   бирси материалла бла келишдирирча ишле бардырадыла.  Аллай амалла уа бу жаны бла  чексиздиле. 

Быйыл апрельде сууну тазалагъан, бактериала бла вирусланы, ол санда  COVID-19 аурууну, къурутхан полимерни къурарча  Россейни илму фонду арагъа грант бергенди.

Магометланы Сулейман.
Поделиться: