Коллекторгъа ахчаны берирге ашыкъмагъыз

Коллекторла бла адам кесин къалай жюрютюрге керекди, аладан къоркъуп, ахчасындан къуру къалмазча не этерге тийишлиди, аны юсюнден бизге юрист Азамат Тохов айтханды.

Коллектор организацияла Россейде ишлеп башлагъанлы алай кёп болмагъанды, бу сынам бизге кюнбатыш къыралладан келгенди. Коллектор, бизни тилге кёчюргенде, борчланы жыйыучуду. Бу усталыкъ жылдан-жылгъа бегирек изленеди, нек дегенде кредит алгъанланы, аны бир тюрлю сылтау бла тёлемей къойгъанланы да саны ёсе барады.

  Алай бла коллекторла сёлешип башлагъан эселе, бу жорукълагъа эс бурургъа тийишлиди. Алгъа ала кече да сёлеширге эркин болгъандыла, алай бусагъатдагъы законодательствогъа кёре, ала ишчи кюнледе  08.00 - 22.00 сагъатлада эм солуу бла байрам кюнледе 09.00-20.00 сагъатлада сёлешаллыкъдыла. Бюгюнлюкде законда алагъа кюннге ненча кере сёлеширге жарагъанына чек салынмайды, алай Къырал Дума жангы законопроектге къарай турады. Ол къабыл кёрюлсе, ала кюннге – бир, ыйыкъгъа – юч эмда айгъа он кереден кёп сёлешаллыкъ тюйюлдюле. Законну проектине тийишлиликде алагъа сабийден ауурлукълары болгъан тиширыулагъа,   1,5 жыллары толмагъан сабийлеге къарагъан аналагъа, 70 жылдан абадан адамлагъа, больницада саулукъларын бакъдыргъанлагъа, 1-чи къауумдагъы сакъатлагъа да сёлеширге жарарыкъ тюйюлдю.

Коллекторла быллай кезиуледе сагъайтыргъа боладыла: сизни кесигизни кредитигиз тёленмей къалгъан эсе, биреуню кредитине поручитель болгъан эсегиз, жууугъугъуз борч алып, банкда сизни телефон номеригизни къойгъан эсе. Алай бир-бирде ала сиз арталлыда билмеген соруу бла тынчлыгъыгъызны алыргъа да боллукъдула.

Коллектор сёлешген эсе, бек биринчи, ишлеген организациясыны, кесини атын бла тукъумун айтдырыгъыз эм жазып къоюгъуз. Айтмай эсе, андан ары сёлеширге унамагъыз. Ол банк бла къалай байламлы болгъанын сюрюшдюрюгюз - банк алагъа борчугъузну сатханмы этгенди, огъесе ол кеси банкгамы ишлейди. Закон кредит организациялагъа борчланы коллекторлагъа сатаргъа эркин этеди. Алай болгъан эсе, банкдан да, коллекторладан да борч алагъа кёчгенини юснден документлени (выписка) излегиз. Шагъатлыкъ алгъынчыгъа дери, бир капек да тёлемегиз, ахчагъыз бошуна кетерге боллукъду. Коллекторла болмагъанча уллу процентле салыучудула, берген ахчагъыз борчну угъай, аланы тёлеуге жоюлур деген къоркъуу чыгъады. Телефон бла ушагъыгъызны диктофоннга жаздырыргъа да боллукъду.

  Сёлешген бла къалмай, ала юйюгюзге келип, эшигигизни кюч бла ачаргъа кюреше эселе, мычымай, полицияны чакъырыгъыз. Документлеригизни копияларын,  жууукъларыгъызны данныйлерин, бусагъатда къайда ишлегенигизни юсюнден къагъытланы берирге ашыкъмагъыз.

Коллекторлагъа соруула беригиз, ахчаны ала айтхан ёлчеми кёп неда терс саналгъанча кёрюне эсе, ачыуланмай-къычырмай, бир зат да тёлемезлигигизни билдиригиз эм ишни сюдге берирлерин айтыгъыз. Ала сизге мюлкюгюзню сыйырлыкъбыз, тюрмеге олтуртурукъбуз дегенча затла айтып къоркъутургъа кюрешселе, право сакълаучу органлагъа барыгъыз. Аман сёзле жазылгъан неда къоркъутабыз деген смс-лени телефондан къырмагъыз, иш сюдге неда полициягъа жетсе, ала керек боллукъдула.

Коллекторла сёлешгенлей алагъа ахчаны чапдырып элтмегиз, кёп сёлешип турмагъыз, офислерине ушакъ этерге бармагъыз, документлеге къол салмагъыз, башда сагъыннганыбызча алада процентле кёбейтилирге боллукъдула, мухуругъузну къойсагъыз а, тёлерге да тюшер.

Коллеторла ишни сюдге берирге сюймеучюдюле. Анга эки сылтау барды: биринчиси – тёлеу этилмегенли юч жыл озгъан эсе, аны болжалы тауусулады, экинчиси – агентство борчну ёлчемин мардасыз уллу этеди. Биринчисинде ала сизге бир кесегин, он мингин окъуна тёлесегиз, борчну толусунлай кечерикбиз дерге боллукъдула. Аланы айтханларын этерге ашыкъмагъыз – бир сом окъуна телегенлей, иск болжал жангыдан ачылып, борчугъуз жангыртылып къаллыкъды эм аны сизге бир организация да «кечерик» тюйюлдю. Эм игиси иш сюдге берилседи – ол кезиуден башлап анга тазир (пеня) келмейди. Андан сора ишигиз бла сюд приставла кюреширикдиле, ала уа законнга коллекторладан эсе бек сыйынадыла.

Кульчаланы Зульфия.
Поделиться: