Маллагъа, адамлагъа да къоркъуулу бруцеллёз

Бруцеллёз деп - жукъгъан, малладан адамлагъа кёчген, кеси да кёпге созулгъан ауруугъа айтадыла. Ол Россейде бар регионлада табылады. Специалистле айтханнга кёре, маллагъа не бла аманды десегиз, ауруу асламысында кесин кёргюзтмейди, ол кезиуде уа башха маллагъа жугъады. Аны къаннга анализ этип алай ачыкълайдыла. Ишеклик болса, лабораторияда башха тинтиуле да бардырадыла.

Бу ауруудан сакъларча, тууар малланы эм биринчиден ветеринария учрежденияда эсепге салыргъа керекди. Малны сатып алгъанда, алыучу сатыучудан ветеринар документлени сураргъа борчлуду. Ызы бла малны отуз кюннге карантиннге ашырадыла. Ол заманны ичинде аны жаланда бруцеллёзгъа угъай, туберкулёз, лейкоз, хламидиоз дегенча, аллай ауруулагъа да тинтедиле.

Иели юйде бруцеллёзгъа жукъгъан мал табылса, анда карантин саладыла. Ауруулу малны он кюнню ичинде сояргъа керекди. Кесин да ветеринар кёре туруп алай. Ызы бла мал орунну, арбазны тынгылы тазалайдыла, дезинфекция этедиле. Анда башха малла бар эселе, аладан да къан алып, эки кере анализ этерге тийишлиди.

Аны барын да этип, башха малла жукъмагъаны да белгили болса, сюрюуню бруцеллёздан къутулгъаннга санаргъа боллукъду. Ауруулу малланы сютюн а къайнатып, абериге жаратыргъа жарайды. Алай эсигизде болсун: инфекциягъа къаймакъдан, сары жаудан, хуппегиден жугъаргъа боллукъду. Нек дегенде, ала сют къайнатылмай алай этиледиле.

Къабарты-Малкъарны Ветеринария управлениясыны специалистлери, сют продукцияны кимден болсада къолдан угъай, жаланда ветеринар-санитар экспертиза этилиучю жерледе сатып алыгъыз, дейдиле. Сатыучудан а сагъынылгъан документлерин сураргъа чакъырадыла. Продукцияны качествосуна эмда къоркъуусузлу болгъанына ма ала шагъатлыкъ этедиле.

Мал тутхан ким да болсун, мюлкню бармыды огъесе угъай – башхасы жокъду – ала бары да ишлерин ветеринар-санитар жорукълагъа тийишлиликде бардырыргъа борчлудула. Ол «Ветеринарияны юсюнден» 1993 жылда 14 майда чыкъгъан 4979-1 номерли федерал законда айтылады. Аны излемлерин, профилактика эмда саулукъландырыу жумушланы да сансыз этгенле, сора дагъыда аурууну жайылырына себеплик этген жумушла бла кюрешгенле тазир тёлерикдиле неда уголовный жууапха тартыллыкъдыла.  

 

 

Омарланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: