Хар бири энчи ёмюр

 Бу суратда сиз кёрген адамларыбыз керти окъуна деменгили къауумдан эдиле. Жырчыла Отарланы Омар, Беппайланы Сергей, Гергъокъланы Тамара бла композитор Байчеккуланы Абидин бизни музыка искусствобузну айныуларына уллу къыйын салгъан адамладыла. Аланы хар бирини юсю бла малкъар музыканы тарыхын билирге боллукъду. Аланы радиону бла телевиденияны фондларында сакъланнган жырлары уа бюгюн да бизге хычыуун эшитиледиле, жюреклерибизде кёп тюрлю сезимле туудурадыла.

Къабарты-Малкъарны халкъ жырчысы Отарланы Омар халкъыбызны махтаулу тарыхын ачыкълагъан, аны багъалы хазнасы болгъан 400-ден аслам жырны сакълагъаны эмда халкъгъа туура этгени бла окъуна аты ёмюрлеге эсде  къалырча этгенди.  Аны хайырындан халкъ жырла миллетибизге туура болгъандыла.  Малкъарда, Къарачайда да аны билгендиле, сюйгендиле, уллу хурмет да этгендиле, «Бизни Омар» дегендиле. Аны къой,  Шимал Кавказда жашагъанланы асламысы аны таныгъандыла, фахмусу, жарыкълыгъы, огъурлулугъу ючюн да сюйгендиле, намыс-сый бергендиле. Алай болмай да амалы жокъ эди – кесини жырлары бла ол халкъны жюрек сезимин, аны къыйын да махтаулу да жашау ызын кёргюзтгенди.⠀

Быйыл майда Отарланы Магометни жашы Омаргъа 106 жыл толлукъ эди. КъМР-ни бла КъЧР-ни халкъ артисти жашагъан заманда окъуна, таурухлада айтылырча болгъанды, къарачай-малкъхар халкъ жырны белгиси эди. Анга назмула, жырла аталадыла, халкъ жырны жыл сайын Тырныауузда бардырылгъан конкурсу анга хурметге къуралгъанды.

    Беппайланы Сергей а! Биринчи малкъар эстрада жырчысы, республиканы Ленинчи комсомолуну саугъасыны биринчи лауреаты, КъМР-ни сыйлы артисти! Ол кёп заманны тюрлю-тюрлю сахналагъа къууат салып тургъанды. Малкъар халкъ туугъан жерине къайтхандан сора, Беппай улуну ауазы жангы жашауну отун тиргизген халкъны маданиятыны жангырыууну чигинжиси болгъанды. Аны чыгъармачылыкъ жолу сау ёмюрню тутады дерге боллукъду. Фахмулу жырчы 2012 жылда жашаудан кетгенди, алай аны ариу ауазы, кёлню жарытхан жырлары, кесине тартхан сыфаты да халкъны эсинде къаллыкъдыла.

КъМР-ни сыйлы артисткасы Гергъокъланы Тамара уа халкъыбызны профессионал жырчыларындан бири эди. Аны ариу ауазы кёп жылланы ичинде искусствону сюйгенлеге аламат саугъа болгъанлай тургъанды.

Гитчелигинден окъуна хунери, фахмусу болгъан, не тюрлю окъуу да тынч берилген таулу къыз 60-чы жыллада Ленинградны Н.А. Римский-Корсаков атлы Ленин орденли къырал консерваториясына кесини чёрчеклиги, фахмусу бла киргенди. Бир муратны тутуп, анга къалай жетерге кереклисине ол аламат юлгюдю.

Байчеккуланы Абидин а малкъар интеллигенцияны аламат келечилеринден бири эди. Ол литератураны, халкъ чыгъармачылыкъны иги билгенди, назмулагъа макъам салгъанды, кеси да жырлагъанды, фахмулу актёр да болгъанды. Къайда болса да, ол таныулу эди, адамла анга тартылгъандыла, ол да адамланы сюйгенди. Аны шуёхлары, тенглери да кёп эдиле.

Абидин театр училищени бошагъанды, алай музыкант, композитор болургъа итиниулюгюн къоймагъанды. Ол мураты аны Баку шахаргъа келтиргенди – ол Азербайджанны халкъ консерваториясына киргенди. 70-чи жыллада уа Малкъарда, Къарачайда да аны аты айтылып башланнганды.  1972 жылда  жырларыны биринчи жыйымдыгъы чыгъады.  1980 жылда аны экинчи китабы басмаланады, ол жыл Абидин Къулийланы Къайсынны  "Горская поэма о Ленине" поэмасына контатасын жазып бошайды. Дагъыда «Туугъан жеримде» деген симфония поэманы, «Къабарты-Малкъар» деген увертюраны да, талай фортепиано миниатюраланы да жазады.  Москваны композитору А. Двоскин бла бирге уа Зумакъулланы Танзиляны либреттосуна «Баксанская баллада» балетни да музыкасын къурашдырады.

Байчеккулланы Абидин кёп жырланы авторуду. Аны "Туугъан жерим – мени жырым» деген жырын Къулийланы Къайсын Малкъарны гимнине санагъанды.
Музыка культураны  айнытыугъа уллу къыйын салгъаны ючюн  Байчеккуланы Мустафаны жашы  Абидиннге "КъМАССР-ни искусстволарыны сыйлы къуллукъчусу» деген ат аталгъанды. 1985 жылда уа ол Литература эмда искусство жаны бла республикалы саугъаны лауреаты болгъанды.
Халкъ сюйген  малкъар композитор 1986 жылны 19 февралында ауушханды. Байчеккуланы Абидинни чыгъармалары къарачай-малкъар музыканы хазнасына киргендиле эмда халкъыбызны профессионал музыкасыны къуралыууну бла айныууну мурдору болгъандыла.