Къызыны жюрегинде жашайды

Уруш жылланы сабийлерини кёзлерине къарасанг, бюгюн да аланы  къазауатдан къайтмай къалгъан аталарына жюрек жарсыулары эсленип тургъанча  кёрюнеди. Алыкъа да, жетмиш  жылдан артыкъ заман озгъандан  сора да, уруш  салгъан жарала сау болгъан болмазла деп кёлюме алай келгенди, Османланы Абдулсаламны къызы Роза бла ушакъ этгенимде. Сабийликден, тап, анасыны  ёшюнюнден айырылгъынчы  окъуна,  атасын уруш сыйыргъан, аны таныгъан да этмеген, ёксюз ёсген сабийни къадарына къалай жарсымагъын! Роза да аллайладан бирид

Энди жыл саны келген тиширыу, кёз жашларын сюрте, былай айтады: «Мен атамы танымайма, анам айтханнга кёре, ол фронтха кетгенде манга жаланда бир жыл бола эди. Атам 24-жыллыгъында  онсегизжыллыкъ Нафий бла бир юйюрлю болгъандыла.  Аскерге тебирегенде, Абдулсалам Нафийге алтын бууун сагъат къойгъанды. Анам  сагъатны, таулуланы кёчюргенде, тас этгенди. Ёлюп  кетгинчи унутмагъанды аллай эссизлик этгенин, ёлюп кетгинчи баш иесин сакълагъанлай тургъанды. Эрлери фронтда ёлюп, жашлай къалгъан кёп таулу тиширыулача, мени анам да экинчи кере эрге бармагъанды. Жашаууну ахырына дери баш иесине кертичилей къалгъанды.

Къашхатаучу жаш Османланы Абдулсалам  урушха 1941 жылда кетген эди: 1944 жылда уа ол белгисиз тас болгъаныны юсюнден Нафийге  къагъыт келгенди. Атасыны уруш жолларыны юсюнден жукъ билмегенине Роза бек жарсыйды. Эсде тутууну Китабында «белгисиз тас болгъанды» дегенден башха абери  айтылмайды. Аны бла бирге фронтда болгъан Батчаланы Махти да дуниядан кетгенди. Абдулсалам жигит солдат болганыны юсюнден ол хапар айтыучу эди. Не медет, Хорламны жарыкъ кюнюн  кёрюрге аны насыбы тутмагъанды.  Жашауун  Туугъан журтубузну эркинлиги эм жалынчакъсызлыгъы ючюн бергенди. Аны  къарындашлары Мамай, Аскербий, Татыука да фронтну башха-башха  жерлеринде уруш этгендиле. Урушдан ала сау, алай жаралары бла  къайтхан эдиле. Кёп жашамай ёлгендиле.

Османланы юйюрлеринде тёрт къарындаш бла бир эгеч болгъандыла. Аталары, аналары эртте ёлюп, къарындашларына тамата эгечлери Зулийхан  къарагъанды. Ол эрге да бармай,  юйюр да  къурамай къалгъанды. Къарындашларын ёсдюргенди. Аллахдан  ала урушдан  сау къайтырларын тилеп тургъанды.

Уруш аллы жыллада Абдулсалам алгъа колхозда эсепчи болуп ишлеп  тургъанды. Артда,  курслада окъуп,  райпогъа башчылыкъ  этгенди, андан сора НКВД-гъа ишлерге алгъан эдиле. Аскерге да андан чакъырылгъанды. Жангыз къызчыгъы бла тюбеширге буюрмагъан эди  анга къадары.

Халкъгъа билим бериуню отличниги Османланы Роза Къашхатауну орта школунда Нальчикде педучилищени бошагъандан сора ишлеп башлагъан эди. Жашаууну къыркъ тёрт жылын ол ишге бергенди. Окъуучула эм устаз нёгерлери да анга хурмет этерден къалмагъандыла, аны ариу кёргендиле.

Роза кимге да намыс эте билген адам болгъанды, урушну ветеранларына уа жигитлегеча къарагъанды, алагъа, гитлерчи фашизмни  ууатханлагъа,  баш ура жашайды. Сёзсюз, бек алгъа уа кесини атасына да. Кюн сайын Абдулсаламны  къабыргъада тагъылгъан уллу суратына  кёз жетдирмей къоймайды. Ол энди жыл саны келген къызыны жюрегинде жашайды.

                                                      

 

Холаланы Марзият.
Поделиться: