Уста сапёр

Акътопуракъчы Тохаланы Сулейни жашы Ануар Уллу Ата журт уруш башланырны тюз аллында – 4 июньда – чакъырылгъанды аскерге. Алай бла урушну ал кюнлеринден окъуна окъ, от ичине тюшгенди. Махтау къыгъытларында айтылгъаннга кёре, ол анда 129-чу инженер-сапёр батальонну 8-чи инженер-сапёр бригадасында уруш этгенди. Миналаны, башха снарядланы къоркъуусуз этген тынч болмагъанын ким да биледи. Ёлюм бла бетден бетге болуп турады дайым сапёр. Ма аллай къыйын ишни толтурургъа тюшгенди анга урушда.

Душман бла кюрешин Ануар Сталинград тийресинде башлагъанды. Анда уа метр жер да къалгъан болмаз эди фашистле мина, снаряд салмай. Ануар бла аны аскерчи тенглери совет солдатла барлыкъ жерлени ариулап, къалайда къоркъуусуз барыргъа боллугъуна белгиле салгъандыла. Бир кере бизникиле азатлагъан Калач атлы шахарны къатында алай кюреше тургъанда, мина атылып, Ануар ауур жаралы болгъанды.

Бир къауум айдан, госпитальдан чыкъгъанлай, биягъы ал тизгинлеге къайтып, ишин бардыргъанды. Сталинграддан сора, ол Украин фронтда Курск дугада, Харьков жанында да уруш этгенди. Днепрден ётгенлени араларында болуп, Берлиннге дери баргъанды. Ол ненча жерде ненча минаны, снарядны къоркъуусуз этгенин мингле бла санаргъа боллукъду.

Къырал Тохаланы Сулейни жашы Ануарны жигитликлери ючюн Ата журт урушну экинчи даражалы ордени, Къызыл Жулдузну, Аскер Къызыл Байракъны да орденлери бла эмда «Ётгюрлюгю ючюн», «Уруш жетишимлери ючюн», «Сталинградны къоруулагъаны ючюн», «Шимал Кавказны азатлагъаны ючюн» майдалла бла да саугъалагъанды.

Бир сейирим, аны 1944 жылда 3 сентябрьде махтаугъа кёргюзтюлген къагъытда юйюрюню  жашагъан жери деген тизмеде жукъ жазылмай турады. Ол къагъытда, майор Крипун къол салып, кёпюрлени немислиле атдырып кетип, адамланы Днестр суудан ётдюрюрге керек болгъанда, душман от, окъ жаудура тургъанлай, паром ишлегенлени араларында Ануар жигерлиги бла айырмалы болгъаны, бир кюннге жюзден артыкъ минаны къоркъуусуз этгени да айтылады.

Акътопуракъчы жаш Тохаланы Ануар, баям, 1945 жылда 9 майда, уруш бошалгъанлай, аскерден эркин этилирге керек болур эди, алай а аны жибермегендиле. Эки жылны ичинде ол урушда алгъан сынауун жаш аскерчилеге берип, аланы юйретип тургъанды. Артда уа ахлуларын  Къазахстанны Джамбул областында Меркеде табып, анда жашагъанды. Малкъар халкъ Ата журтха къайтханда, Акъ-Топуракъ эл жангырмагъаны бла байламлы Тохаланы Ануарны юйюрю Каменкада орналгъанды.