Таматам

Автобус сакълагъан жерде танышым жыл саны эллиден атлагъан жарыкъ тиширыу бла саламлашды. Арада эки-юч такъыйкъа озгъан болур эди, бизни къатыбызгъа бир эр киши келди да, аны къолун тутуп, автобусха олтурду.

– Эки такъыйкъа алгъа жетсенг а былайгъа! – деди нёгерим, ызындан къарай.

– Нек айтаса алай?

– Ол биягъында бизни бла саламлашхан тиширыу муну сюйгени эди. Тюбемедиле деп жарсыйма. Бир тийреде ёсгенбиз да, кёп тасхасын билеме.

Ол сёзле жюрегиме тюйрелген кёре эдим. Ишими алышып, жангы жерге кёчгенимде, таматам биз ол кюн кёрген эркегырыу болуп чыкъды. Аламат адам, ёре къуллукъ излемеген, кимге да хурмет этген, ачы сёз бла кишини къыйнамагъан, къуллукъну келирин-кетерин да билген.

Бир кере, айырыула баргъанда, бизге тангнга дери бирге ишлерге тюшдю. Кече ортада ким - алайда, ким - былайда, чай иче, ушакъгъа болгъанда, аны жангыз жашындан хапар сордум. Бети жарыды, алай кёп хапар а айтмады. Юйдегисин сагъыннганымда уа, терезеге къарап кёп турду.

– Жаш заманымда, армиядан къайтханда, элимден бир къызны сюйген эдим. Кете туруп эсимде тюйюл эди, келсем а… Шахарда окъугъанымда, ол да кирген эди ары эки жылдан. Бир факультетде эдик да, тюз солур кезиу жетгенлей, тюбей эдик.

Ол библиотекада болса, ары бара эдим, бирде, фатарына келип, нёгерлеринден да уялмай, сакълай эдим. Къачан, ким бла келеди деп жюрегими тынчайталмай… Алай… буйрукъ болмаса, не да болсун.

Таматам, тютюн чыгъарып, аны узун бармакълары бла бир кесек ууду да, къабындырды:

– Биргеме окъугъан бир шахарчы къыз бир къауум нёгерибизни юйюне чакъыра, жубандыра, сыйлай турду. Аланы уллу библиотекалары бар эди да, мени китапладан айыргъан къыйын эди. Алагъа алдана, аны юйюне бара-кете турдум. Жашлыкъ не да этдиреди. Бютюнда терс ишле. «Сабийим боллукъду. Мени алмасанг, тутдурама, жойдурама», – деп тохтады ол адам.

Аны сюйгениме къалай айтыргъа билмей,кюйюп турдум. Айтама деп барсам, кёзюм къыймай, аны жарыкълыгъын ёчюлтюрге къоркъа.

Алай сёз жерни тюбю бла жюрюйдю. Мен былай эшитгенме деди бир тюбегенибизде кеси. «Ётюрюкдю», – дедим. Нек айтдым? Бюгюн да билмейме. Адамны ёлюр чагъы сегиз кере келеди дейдиле. Баям, ол кюн бир кере ёлген эдим мен кеси кесиме этген айыпдан.

Башына акъ ургъан киши жашлыгъында этген жангылычларындан, кёлсюзлюгюнден кюе эди. Аны не бла жапсарыргъа билмей, тынгылай эдим мен.

-Къарачы, ай, атылып къалгъан киштик бала кибик, мудахды, – деп къошду нек эсе да ол.

Сора биягъы тынгылады. «Мени айгъа къаратып, эс жыяргъа кюреше болур», – деп келди кёлюме.

– Артда уа тюбеялмай турдум… Тынчлыкълы тюйюлдю жашауум. Юйдегим да ётюрюкмю айтхан эди, керти да сабийими кетди, Аллах билсин. Айырыла-къошула турдукъ.

Аллай бир кезиуде, сюйгениме тюбеп, хар нени болушунлай айтдым, кёл алдым нени да тюрлендирирге. Алай… иймей эди мени юйдегим. Къайры кетсем да, не да этип, къайтара эди артха.

Таматамы юй бийчеси къаллай къаугъалы адам болгъанын айта эдиле ишимде.

– Сюйгеним башхагъа кетгенин билгенимде, къыяма айланырыкъ, жер теберик суннган эдим. Алай зат да болмады. Артда уа къызчыкъ тууду. Аны бир къарап кёрюр ючюн дуниямы берир эдим. Кюн сайын ол арбаз бла озуп турдум. Сюйгеними баш иеси, тюбеп къалып, юйюне чакъырды, сыйлады. Бешикде балачыгъын да кёргюзтдю.

-Бюгюн да сейир этеме ол адамны этгенине. Баям, мени тынчаймагъанымы билип, манга жаны ауруп чакъыргъан эди юйюне. Жатхан жери жумушакъ болсун, кёп бармай кетген эди дуниядан. Сюйгеним а… Эрттеден бери да кёрмегенме. Эслеген эдим бир кере нёгер къызы бла. Баш булгъап, саламлашып, озуп кетген эди жаным бла. Бир шахарда жашагъанлыкъгъа, жолукъгъан а этмейбиз…

Танг аз белги бере башлагъан эди. Терезени ары жанында сюелген акъчакъгъан терек, бизни хапарыбызгъа тынгылап тургъанча, акъырын, жарсыулу къагъа эди жашил чапыракълы, къудорулу бутакъларын.

-Энди кесинг да кёре болурса, мен ырыслагъа ийнаннган адам тюйюлме. Алай… Бир чеченли шуёхум айтхан эди, алада аллай ийнаныу барды: жууапсыз неда кеч, жарсыулу сюймеклик жюрегинги кюйдюрюп турса, сюйгенинги аякъ кийимин алып, андан суу ичсенг, сау боласа деп.

Алай айтып, ышарды таматам. Сора, жеринден женгил туруп, айырылыуланы юсюнден хапар алыргъа келген адамланы алларына чыкъды.

 

 

 

Бизни корр
Поделиться: