Жигитлерибизни атлары унутулмазча этгендиле

 КъМР-ни Башчысы Казбек Коков  телеграм-каналында Уллу Ата журт урушну фронтларында сермешген аппаларыны аскер жолларыны юслеринден  билдиргенди. Анга жазылгъанла аны хапарына уллу эс бургъандыла. Республиканы оноучусу жерлешлерин «Память народа» сайтха кирирге чакъыргъанды. Анда Россейни Къорууланыу министерствосуну архив документлери басмаланыпдыла.

 Кесини публикациясында Казбек Коков былай жазгъанды: «Россейни Къоруулау министерствосуну «Память народа» къырал информация системасына къарай кетип, кесими аппаларымы - Коков Мухамед Камботовични бла Ашноков Тауби Пититовични -   юслеринден архив документле тапханма. Ала Къызыл Аскерни тизгинлеринде немис-фашист ууучлаучулагъа къажау сермешгендиле, Ата журтубузну къоруулагъандыла. Аланы эсеп-къуллукъ картотекаларындагъы шартла хар бирини уруш жолларыны юслеринден хапар билдиредиле.

Коков Мухамед Камботович, интендант службаны тамата лейтенанты. Аскерге 1940 жылда февральда чакъырылгъанды.  115-чи атлы дивизияны 16-чы мараучу корпусунда къуллукъ этгенди. Смоленск, Воронеж, Кавказ ючюн сермешлеге къатышханды. Жаралы болгъанды. Документле РФ-ни Къоруулау министерствосуну ара архивинде сакъланадыла.  «1941–1945 жыллада Уллу Ата журт урушда  Германияны хорлагъаны ючюн» майдал бла саугъаланнганды.

Ашноков Тауби Пититович, тамата лейтенант. Аскерге 1941 жылда декабрьде кетгенди. Дебальцеволу Къызыл байракълы  дивизияны 346-чы Къызыл байракълы мараучу полкуну 1168-чи батареясыны взводуну командири болгъанды. Ата журт урушну биринчи даражалы орденине тийишли кёрюлгенди, СССР-ни Баш Советини оноуу бла Къызыл Жулдузну ордени бла саугъаланнганды.

Саугъалаугъа кёргюзтюлген къагъытында былай жазылыпды: «Ата журт урушну Запад, Юг-Запад, 4-чю Украин фронтларында 1942 жылны 15 майындан бери сермешеди. Ауур жаралы болгъанды. Жолдаш Ашноков Т.П. 1944 жылны 8 майында Сапун-гораны тийресинде баргъан къызыу сермешледе жигитлигин кёргюзтгенди. Миномётдан от ачып, 4 пулемёт точканы бла душманны  сау взводун къыргъанды. Алай бла  жаяу аскерибизге алгъа терк сыпдырылыргъа эмда душманны индеклеринде орналыргъа  онг чыкъгъанды. 1944 жылны 9 майында жолдаш Ашноков Севастополь ючюн къазауатны кезиуюнде  миномёт от жаудуруп, 2 пулемёт точканы бла душманны 20 солдатын гунч этгенди. Сермешледе кишилигин бла батырлыгъын кёргюзтеди. Аны ючюн ротаны башчылары аны правительстволу саугъагъа – Ата журт урушну биринчи даражалы орденине – тийишли кёргендиле. 1168-чи полкну командири подполковник Серин. 1944 ж.14 май.».

Бу  архив документ РФ-ни Къоруулау министерствосуну «Къызыл Аскерни бла Аскер-Тенгиз флотну  1941-1945 жыллада Уллу Ата журт урушну кезиуюню архив документлерин туура этиуню юсюнден» 2007 жылда 8 майда чыгъарылгъан 181-чи номерли буйругъу бла ачыкъ этилгенди. Ол дагъыда  «1941–1945 жыллада Уллу Ата журт урушда  Германияны хорлагъаны ючюн» майдал бла саугъаланнганды.

«Мен жигитлерибизни атлары унутулмазча этгенлеге, «Память народа» къырал информация системаны къурагъанлагъа, бизни барыбызгъа да бек керекли эм магъаналы да жумушну тындыргъанланы барысына да жюрегими теренинден ыспас этеме. 2015 жылдан бери жыйышдырылгъан шартланы, документлени, аскерчилени юслеринден хапарланы ёлчеми сейирге къалдырады. Мында урушда жоюлгъан солдатланы бла офицерлени атлары, аскер къабырланы 79 мингден аслам паспорту, архив документлени 109 миллиондан артыкъ бети, аскерчилени къадарларыны юслеринден (ёлгенлени, жаралы болгъанланы, пленнге тюшгенлени неда белгисиз тас болгъанланы юслеринден) 16 миллиондан аслам жазыу, Уллу Ата журт урушда 227 бек уллу сермешни юслеринден хапарла басмаланадыла», - деп айтылады республиканы Башчысыны билдириуюнде.

Эсигизге салайыкъ: 9 майда Къабарты-Малкъар Республиканы ара шахары Нальчикде «Ёлюмсюз полк» ётерикди, анга Казбек Коков да къатышырыкъды.

                                        

 

Юсюпланы Галина хазырлагъанды.
Поделиться: