Багъыу амалланы кёп тюрлюсюн хайырлана

Нальчикни Горный районуну тийресинде психомедицина-социал арагъа барып, анда къыяулу сабийле къалай тургъанлары бла шагъырейленнгенме. Аны  арбазына кире баргъанлай окъуна,  эслерге боллукъду ол медицина махкеме угъай, сабий садха ушагъанын.  Хар зат да гитчечиклени кёллери, кёзлери да къууанырчады. Эки къатлы юйню ичи жылыды, тазады, тюбю кюйюзле бла жасалыпды, къабыргъалада уа жарыкъ бетли бояула бла ишленнген суратла.  Къысхасы, бери жюрюгенле бир затдан да къыйналмазча жарашдырылгъанды хар зат да. Бек башы уа - мында сёлешмегенлени –сёлеширге, атламагъанланы – жюрюрге юйретедиле.

Дагъыда араны магъаналы борчларындан бири –психикаларында, айныуларында чыплары  болгъан сабийлени диагностикаларын тохташдырыу, юйретиу, окъутуу, психопрофилактика эм психокоррекция ишлени бардырыуду. Мында  «Ата-аналагъа болушлукъгъа балаларын  юйге  багъыуну  школу» да ишлейди.

Арада 127 сабий барды. Аланы бирлери къулакълары эшитмегенледиле неда осал эшитгенледиле, бутлары жюрюмегенледиле, психикаларында бузукълары болгъанладыла, бир затдан къоркъгъанладыла. Мында алагъа ол кемчиликлени кетерирге болушадыла. Къошакъ халда уа ойнатыу, тюрсюнлени айыра билирге  юйретиу жаны бла терапияны, хореографияны, къырдыкладан этилген чайны, видеотеканы, сурат ишлеуню, музыканы хайырланыу бла багъадыла.

Сабийлени араларында  конкурсла да къураладыла. Аллай  фестивальладан бири алгъаракъда «Мир равных шансов» деген ат бла бардырылгъанды. Ары 19-чу номерли орта мектепден 130–дан артыкъ сабий келгенди.  Ала мында  тургъанла бла ойнагъан, тепсеген, жырлагъан да этгендиле, суратчыкъла ишлегендиле.

Арагъа Фатимат Дикинова башчылыкъ этгенли уа анда  кёп зат иги да  тюрленнгенди. Къабыргъала ариу жомакълы  жигитлени суратлары бла  жасалыпдыла. Тёгерекде гюлле ёседиле. Сабийледен къуралгъан къауумла ойнагъан, солугъан отоулада илляула кёп, ундурукъларыны тизгинлери жыйылып. Айбатландырыу, тапландырыу жумушланы асламысын юйретиучюле кеси къоллары бла тамамлайдыла. Алагъа ата-анала да болушадыла.

Къызчыкълагъа бла жашчыкълагъа къарагъан специалистлени алтмыш процентини бийик  билимлери барды. Аланы араларында юйретиучю  Улбашланы Светлананы, устаз-психолог Насыплыланы Эльвираны, логопед   Ботталаны Земфираны, директорну орунбасары Виктория Кенетованы,  сурдопедагогла Галина  Калмыкованы бла Фатимат Тюбееваны,  педагогла Аппайланы Асиятны, Фатимат Ворокованы, дагъыда башхаланы айтыргъа тийишлиди. Ала анда  тургъанлагъа ёз балаларынача къарайдыла.

-Билимибиз  жетишеди деп къалмай, жылгъа эки-юч кере специалистле Москвагъа, Санкт-Петербургга, Дондагъы Ростовха, дагъыда башха шахарлагъа барып, сынау жыйышдыргъандыла. Бизге  да  Псковдан, бу айтылгьан жерледен да келедиле устазла, бизникиле аладан кёп затха юйренедиле, къонакъла да мында болгъан иги затланы билирге угъай демейдиле. Ара КъМР-ни Жарыкъландырыу,  илму  эмда жаш тёлюню ишлери жаны бла министерствосу, Нальчикде культура, социал билим бериу эм саулукъ сакълау учрежденияла, республикада «Халал жюреклиле», «Надежда» деген жамауат организацияла, Ставрополь крайда инвалидлени «Вольница», Ростов шахарда «Феникс» жамауат организациялары бла къаты байламлыкъда ишлейди.

Мында кечиннгенлеге  жарашдырылгъан кёп тюрлю проектле да бардыла.  Алагъа кёре ишлей, юйретиучюле сабийледен не жаны бла къолларындан келген болушлукъну аямайдыла. Аны ючюн ата-анала да алагъа  жюрек ыразылыкъларын билдиредиле.

Араны проблемалары да аз тюйюлдюле, аланы тамамлар ючюн, ахча изленеди. Бек башы уа - сабийле  туугъанлай окъуна саулукъларында  къыяулары болгъанын тохташдырырча диагностика этерге  кереклисиди,  алай, жарсыугъа, ол жокъду. «Ол болса эди,- дейди Фатимат Хусеновна, -кёп жарсыула тынч кетериллик эдиле. – Аны бла бирге уа республикада саусуз сабийле иги да аз боллукъ эдиле».