Финик бла ауузлан, анда берекет барды

Арап къыраллада финикге къум жерни ётмеги дейдиле. Андан  араплыла бек аздан 100 тюрлю ашарыкъ хазырлайдыла. Бу татыулу кёгетни адамны саулугъуна магъанасыны юсюнден илму ишле жазылгъандыла. Аны къурамына кёп санда углеводла, 23 тюрлю аминокислота, тюрлю-тюрлю витаминле  киредиле, Дмитрий Менделеевни химиялы затланы тизмесини жартысын да бу сейир кёгетде табаргъа боллукъду. Бир башха битим быллай бай къурамы бла «махтаналлыкъ» тюйюлдю.

Алимле тохташдыргъанларыча, адам жаланда финикле ашап, суу ичип турса окъуна, бир ненча жыл жашаяллыкъды. Ол иммунитетни кючлейди, аурууладан къорууланыргъа болушады. 

Аны къурамында болгъан магний къан тамырла-жюрек аурууланы, артритни, Альцгеймерни аурууун къорууларгъа болушады. Минералла уа сюеклени къатдырадыла, ол а остеопороз ауруудан сакъланыргъа себеп болады. Селен, марганец, магний, багъыр адамны санларына, бютюнда  тамата тёлюге, артыкъда керекли затладыла. Фтор бла цинк а тишлени, тиш этни халларын тапландырадыла.

Онтёрт жылны ичинде бардырылгъан тинтиуле уа магнийден бай  ашарыкъла   инсультну 9 процентге азайтханларын ачыкълагъандыла. Бу химиялы затны адамны саулугъуна керек болгъан ёлчемини жартысы уа финикни 100 граммында барды. А, В1, В2 витаминле, кальций адамны терисин ариу этеди, замандан алгъа къартайгъандан сакълайды.  

 Кесигиз да кёресиз, финик адамны саулугъуна къаллай хайырлы болгъанын. Алимле аны шёндю тохташдыргъан эселе, кёгетни адамгъа магъанасы 1400 жыл мындан алгъа белгили этилгенди. 

«Арагъызда оразаны ачхан бар эсе,   финик бла ауузлансын, анда берекет барды. Ол жокъ эсе уа, суу ичсин, ол да тазалагъан этеди»,-деп айтылады Мухаммад файгъамбарны, Аллахны саламы анга болсун, хадисинде (Ат-Тирмизи, ан-Насаи, Ахмад, Абу-Давуд). Бу хадисден белгили болгъаныча, файгъамбар оразасын финик бла ачханды.

Эм хайырлыгъа  энди битген финик саналады, аны ызындан  къургъакъсытылгъан кёгет келеди. Оразада сау кюнню   ач болуп, ингирде финик эм  суу бла ауузланыуну  магъанасы артыкъда уллуду. Финик кёгетди, алай аны бла бирге ол кеси энчи ашды. Ма аны  ючюн  бу кёгет бла ауузланнганда тойгъаныбызны сезебиз.

Тикаланы Фатима хазырлагъанды.     

Поделиться: