Чегемни жилтинлери

Бу кюнледе Къабарты-Малкъарны белгили суратчысы  Мухадин Кишевни арт-студиясында аны атын жюрютген «Чегем шауданчыкъ» деген чыгъармачылыкъ эришиу башланнганды.  Бу фестиваль 2016 жылдан бери бардырылгъанлай турады. Анча заманны ичинде ол кёп сабийни фахмуларын айнытыргъа иги себеплик этгенди.

Эришиуге республиканы  школларыны окъуучулары тири къатышадыла. Назмула окъугъан, жырлагъан, тепсеген усталыкълары бла къуундырадыла. Арт жыллада уа фестивальны юсюнден билип, Россейни башха регионларындан да келедиле. 

 Жыл сайын  сабийлени усталыкъларына къараргъа Испаниядан Мухадин Исмаилович бла юйдегиси Жаклин Диана Мосс да келгенлей тургъандыла. Быйыл саулугъу ючюн устаны  аллындан келир амалы болмагъанды, алай  телеграм-каналда сабийлени сахнада айтханларына къарап, ыразылыгъын билдирип, видео жибергенди.

- Багъалы сабийле, сизни хар биригизни да бир энчи хунеригиз барды. Аны себепли  бу эришиуле, фестивальла да  сизни  айнытыр, усталыгъыгъызны ёсдюрюр ючюн  къуралгъандыла.  Бизни респуликада анча фахмулу балачыкъ болгъанына уа мен  бек къууанама. Келирге амалым болмагъанлыкъгъа, мен сизни барыгъызны да назму, жыр айтханыгъызгъа къарагъанлай, къууаннганлай турама. Быллай эришиуле уа кёп сабийлеге  усталыкъларын ёсдюрюп, искусство жаны бла окъуулагъа да кирирге иги амал этедиле. Тюнгюлмегенлей,эринмегенлей хунеригизни ёсдюргенлей туругъуз,- дегенди Мухадин Кишев.

Эришиу эки ыйыкъны ичинде бардырыллыкъды. Ол жангыз да Нальчикде угъай, районлада да ётерикди.  Ол бир ненча бёлюмден къуралады: (мультфильмле, видеороликле, суратла, илму ишле, жыр айтыу, назмула окъугъан, тепсегенлени эришиулери). 

Биринчи кюн окъуна эришиуге, Нальчикден сора да, башха узакъ элледен кёп сабийле келип, усталыкъларын кёргюзтгендиле. Дагъыда   студияны къабыргъаларын  жасагъан суратчыны  аламат чыгъармаларын  да   жаратхандыла,  бирлери аны бла байламлы ишле да жазаргъа сюйгенлерин айтхандыла.

ЮНЕСКО-ну  келечиси Розетта Марышева  (ол жюриге киреди) уа келгенлеге Мухадин Исмаиловични  жашау жолуну, чыгъармачылыгъыны юсюнден да билдиргенди. Биринчи ноябрьде юйдегиси бла бери келликлерин да айтханды.  «Белгили суратчы сабийлени бек сюеди, манга сёлешип, гитчелени айнытырча амалла къурап турургъа керекди дегени бла, мен да ол оюмгъа ыразы болуп, бу проектни башлагъанбыз. Бу бёлюмде  хорлагъанланы уа финалгъа  чакъырып, байрам къурарыкъбыз»,- дегенди Розетта Каншумесовна.

Эришиуге келген сабийлени санында  Терек шахардан, Бызынгыдан, Кичибалыкъдан да болгъандыла.  Кичибалыкъны  школуну сегизинчи классыны окъуучусу Гогуйланы Фарида  Мечиланы Кязимни  къыркъ элли тизгинден къуралгъан «Ибрахим» назмусун кёлден билгенден сора да, хар  сёзюн  да  жюрекге  жетдирип, шатык айтханы  бла жюрини  сейир этдиргенди. Андан сора да,  Гогуйланы Саида, Гуртуланы Мёлек, Рахайланы Махмуд, Алтууланы Мустафа, Апполаны Ахмат бла Амина да закий Кязим туугъанлы  165- жыллыгъына жоралап аны назмуларын  окъугъандыла. Бызынгыдан   Ахкубекланы Алиханны уа миллет  кийимледе   чыкъгъанын назмуну   аламат окъугъанына да  бютюнда уллу эс бургъандыла,  финалгъа ётгенин да чертгендиле. Аушигерден  келген, юлгюлю юйюрню  да  хунерлиги да белгиленнгенди.  Башийланы Саида, Алия, Сулиман аналары Амина бла Зумакъулланы Танзиляны  анагъа аталагъан назмусун  сахна  оюнча кёргюзтюп, къараучуланы  кёллерин  алгъандыла.

Ол кюн анда аламат чыгъармалары бла жюрини къууандыргъан  сабийле дагъыда кёп  эдиле. Жюриге  кирген Алтууланы Халимат  хар  сабий да  бир  энчи  хазнады деп, аны  себепли   сайларгъа   тынч   болмагъанын  айтханды. Гитчелени хазырлап, эришиуге келтирген ата- аналагъа да ыспас этгенди. 

Ызы бла уа эришиуге къатышхан сабийлени майдалла, грамотала бла саугъалагъандыла. 
Эришиу 11 ноябрьге дери барлыкъды, фахмуларын кёргюзтюрге сюйген сабийлени барысын да сюйюп сакълайдыла.