Терек бла Чыпчыкъ

 Сабий жомакъ

Эртте-эртте агъач къыйырында Терек жашагъанды. Ол кюн туушда жылынып, бирси нёгерлеринден кенгирекде сюелгенди. Алай жангызлыгъ а аны хорламагъанды. Да къалай жангыз болсун ол?! Тёгерек-баш кюнден, ариу гюлледен, чыпчыкъ жырладан толупду.

Жазгъы кюнледен биринде чагъып тургъан Терекни башына Чыпчыкъ учуп келип къонду. Аны бутагъында тап орналып, жырларын башлады. Терек эрттен кюнню таякъларына тёппесин жылытып, аязып,  къонагъына къарап,  былай сорду:

- Сен кимсе?

-Мен Чыпчыкъма, жылы жерледен келгенме, жарыкъды кёлюм, ариуду муратларым!

Алай бла ала татлы шуёхла болдула. Кюнлени биринде къанатлы аны эм къарыулу бутагъында уя ишледи, бир кесекден а алайда чюйюлдеген тауушла да эшитиле башладыла.

Хар эрттен, ингир сайын тёгерек ариу жырладан толады. Терек бегирек эрттен жырланы сюйючюдю, алада тангны тазалыгъы, жарый тургъан кюнню ышаныулугъу эшитилгенча кёрюннгенди анга.

Жауун, жел болса уа, ол, чапыракъларын кенг жайып, уяны тамычыладан сакълайды. Андагъы балачыкъланы Терек бек сюеди, ала да аны ангылагъанча, жютю бурунчукълары бла чапыракълагъа хычыуун тийип кёредиле, аланы ичинде бугъаргъа кюрешедиле. Ала къанат къатдырып, хауа кенгликге чыкъгъан кюн а Чыпчыкъгъа, Терекге да бек къууанчлы сагъат эди.

Алай эте,  кюз да жетди, сууукъла билине башладыла. Чыпчыкъ юйюрюн жолгъа хазырлайды, Терек да чапыракъларын агъыза башлады. Алайды табийгъат жорукъ – кюз келсе, тёгерек мутхузланады.

- Биз учаргъа керекбиз. Сау бол! Сау къал! – деди Чыпчыкъ.

- Мен сакълап турлукъма. Тюшледе сени жырынгы эшитирикме. Алада жел узакъ тийреледен алып келип жерге тюшген урлукъчукъладан деменгили терекни ёсюуюню тарыхы да барды.

- Билеме, аны мен санга жоралап айтыучума. Узакъ жерледе да эшитдирликме аны.

Къыш! Къар хапула тёгерекни агъартхандыла, ала хар затха бёлляу айта, ырахатландырып турадыла. Заман а барады, сагъат да такъыйкъаланы шош санай тургъанлай кёкден бир сейир ариулукъ къуюлду, жерде жанкъозла да къардан башларын къаратдыла. Жаз! Биягъы жаз! Терек да тирилди. Ол кеси кесине келгинчи, бутагъына Чыпчыкъ къонду, жангыз кеси угъай, тёрт уллайгъан къанатлычыкълары бла.

Ала хар бири, Терекге кезиу-кезиу салам  берип, жырлап башладыла. Сора болжалгъа сала турмай, бутакълада уяла ишлеп тебиредиле. «Насыплыма, биягъы насыплыма!» – деди Терек кеси-кесине шош.  Къайтып келип тургъан насып! Андан сора бир жукъ да керекмейди бу дунияда жаны болгъан затха.