Саулукълу узун жашауну ыйыгъы

Биринчи октябрьде белгиленнген Абадан адамны халкъла аралы кюнюне аталып Къабарты-Малкъарда Саулукълу узун жашауну ыйыгъы башланнганды. Аны чеклеринде уллайгъан адамлагъа деп  кёп тюбешиуле къураллыкъдыла.

Абаданланы кюню таматалагъа хурметни эм жюрек ыразылыкъны белгисиди, аны баш магъанасы жамауатны эсин абаданлагъа бурууду. Не зат этерге боллукъду, ала шёндюгю къыйын дунияда иги жашар ючюн? Ангыларгъа: адам сау къадарда не жыл санында да насыплы болургъа эркинди. Жарсыугъа, бир-бирле къартлыкъны жаланда аурууладан, къыйынлыкъладан толу сунадыла. Ол а алай тюйюлдю.

Республикалы сабий клиника кёп профильли араны (РДКМЦ) ишчилери саулукълу къартлыкъны юсюнден жамауат бла тюбешиуледе айтадыла. Аланы оюмларына кёре, кёп аурууладан сакъланыу профилактикады. «Узун, саулукълу ёмюрню биринчи сылтауу ашны тап къурауду. Абаданла аз-аз бир кюннге беш кере ашаргъа керекдиле. Тузлу, жаулу ашла хата болмаса, хайыр бермейдиле. Кёгетле, сютден этилген ашла уа таматаланы саулукъларын кючлендирирге себеплик этедиле. Кёп абадан адамла жукълаялмай къыйналадыла. Ала ингирде кофе, чай ичмезге керекдиле. Тюз жатардан алгъа тойгъунчу ашаргъа да жарамайды», - дегендиле араны специалистлери.

Дагъыда РДКМЦ-ны врачлары кюн сайын жаяу жюрюу, жюзюу саулукъгъа аламатдыла, дегендиле. Бир-бир уллайгъан адамла велосипедде учаргъа сюедиле, тюкеннге, базаргъа барсала да, анга минип барадыла. Ол а санны-чархны ишлеуюн игилендиреди.

РДКМЦ -ны врачлары энчи чертгендиле: абаданла спорт бла хар кюн кюреширге керекдиле, жаланда ол заманда билликдиле саулукълары кючленнгенин. Дагъыда низам магъаналыды: кюн сайын бир заманда турургъа, жукъларгъа керекди. Сегиз сагъатдан аз жукъларгъа жарамайды.

Дагъыда  мыйыны ишлетип турургъа: кюн сайын китапла окъургъа, кроссвордланы этерге, китапла окъургъа, туудукъла бла аланы дерслерин хазырларгъа.

Специалистлени оюмларына кёре, абадан юйден чыкъмай жашаса, ол аны саулугъун бузады, спектакльлеге, кёрмючлеге барыргъа керекди, ала саугъалагъан къууанч къарт болмазгъа болушады. Бир-бир уллайгъан адамла пенсиягъа чыкъгъандан сора жангы усталыкълагъа юйренедиле, ол да игиди.

Саулукъну бузгъан а жангызлыкъды, насыпха ийнанмауду. Жашау а шагъатлыкъ этеди: кёп абаданла къартлыкъларында насыплы боладыла, сюйген ишлери бла кюреширге заман чыгъады, сабийлеринден, туудукъларындан сора да, кеслерине эс буруп башлайдыла. Тарыхда кёп шагъатлыкъла бардыла, пенсиячыла жангы ишлеринде бийик жетишимлеге жетгенлерин кёргюзтген.