Картофну тирликлилигини хатасы жокъду

Бизни къыралда, бегирек да ара эмда къыбыла регионлада картоф жыйыу башланнганды. Шёндю аны терк жетген сортларыны заманыды, аз кечирек а элчиле бар тюрлюлерин жыйып тебирерикдиле.

«Картофну тирликлилигини хатасы жокъду, бир гектардан былтырдан эсе аз асламыракъ чыгъады. Алай кюнню халы быйыл артыкъ доюн тюйюлдю; жаз башы кёп жерледе жауунлу, сууукъ да болгъанды, жай а, кесигиз кёргенигизча, иссилик бла жунчутады», - дегенди РФ-де Картоф союзну башчысы Алексей Красильников. Аны Россейни Эл мюлк министерствосунда да белгилейдиле, тирлик озгъан жылдан (8,6 миллион тонна) азыракъ болурун (7,2 миллион тонна) сакълайдыла.

Алай а шёндюге дери картоф 21 минг гектарда къазылгъанды, ол кеси да планны жети проценти болады. Былтыр бу кезиуден эсе 80 минг тоннагъа кёп (606 минг тонна) тирлик жыйылгъанды. Союзну башчысы айтханнга кёре, бу иш бла кюрешгенлеге быйыл иссиликден хата жетгени баямды. «Картофха 22-24 градус жылыу болса игиди. Жер +28 градусха жетсе, бютюнда андан озса, картоф «жукъугъа» кетип, ёсмей тохтайды. Андан да иссиде уа, алгъаракъда Ростов эмда Астрахань областьлада жер +50 градусха жетгенича, ол бишген маталлы болады, сатаргъа, бютюнда сакъланыргъа жарамайды. Аны къыш къатыкъгъа тутханны юсюнден сёз да жокъду», - деп чертгенди эксперт.

Иссилик ючюн бахчалагъа суу салыргъа тюшеди – ол да къоранчлагъа келтиреди. Бир-бир мюлкледе уа тирликни кюндюз угъай, кече жыядыла; аны ючюн а ишчилеге кёбюрек тёлерге тюшеди.

«Регионланы бир-бирлеринде кюнню халы мюлклеге башха тюрлю жетгенин эслегенбиз. Сёз ючюн, Москва областьда Коломенск эмда Луховицк районлада предприятияла танг жетген картофну жыйып башлагъандыла, Дмитровск районда уа, жауунланы хатасындан, аладан кеч къаладыла. Мелиорацияны эки тюрлюсю да (суу салыу эмда жерни мылылыгъын азайтыу) болмагъан мюлкле уа бютюнда къыйналадыла», - дегенди Алексей Красильников.

Картофну багъасы дегенде, быйыл ол бийигирек боллукъ сунадыла союзда. Красильников оюм этгеннге кёре, шёндю бир-бир жерледе алыучула тири болгъанлары, багъала да аз кётюрюлгени эсленеди. Алай сентябрьде бла октябрьде уа болум тюрленирге боллукъду. Аны себепли тирликни толусунлай жыйып бошагъандан сора айтыргъа жарарыкъды багъала къайсы жанына буруллукъларыны юсюнден.

Тахта кёгетлени юсюнден айтханда, бу айны аллында саулай къыралда 600 мингден артыкъ тонна жыйылгъан эди. 2023 жылны ол кюнлеге кёрюмдюсю бла тенглешдиргенде ёсюм бешден биринден атлагъанды, деп билдиргендиле РФ-ни Эл мюлк министерствосундан. Бу жаны бла алчы регионлагъа Астрахань эм Волгоград областьла, Краснодар край, Къабарты-Малкъар Республика эм Дагъыстан саналадыла.

Улбашланы Мурат хазырлагъанды.
Поделиться: