Хунерли аскерчи, иги нёгер, намыслы улан

Тамата прапорщик Татталаны Элдарны жашы Зауурну аты Сирия Республикада шахарладан биринде орамгъа аталгъанды, анда эсгериу къанга да орнатылгъанды. Екатеринбургда таулу жаш къуллукъ этген аскер бёлюмде баннерде сураты тагъылгъанды, аны хурметине туугъан эли Кёнделенде эсгертме салыннганды, школда юнармиячыланы къауумуна да аны аты берилгенди.

Жигит, сынамлы аскерчини, миллетни намыслы, адепли уланыны, тукъумну эсли, хурметли жашыны аты ёмюрлюк болгъанды. Зауур Ата журтубузну къоруулаучусуну антына кертичиликни юлгюсюн кёргюзтюп, аскерчи борчун толтура, 2020 жылда Сирия Республикада жанын бергенди. Ол «За боевые отличия» майдалгъа тийишли болгъанды. Дагъыда Мужества орден бла саугъаланнганды – ауушхандан сора.

Сабийликни мураты

Зауур сабийликден да аскерчи болургъа сюйгенди, дейди жашны анасы Марина бизни бла ушакъда. «Атасы да аскерчиди, андан юлгю алып, бек термилгенди бу усталыкъгъа», - дейди ол.

Зауур Санкт-Петербургда генерал Хрулев атлы ырысхы-техника бла жалчытыу аскерчи академияны тауусхандан сора, Екатеринбургга Ара аскер округга ашырылгъанды. Билим бериуню россейли академиясыны Смольный институтуна да киргенди жаш сынамын андан ары игилендирир мурат бла.

Ол билимде алчы болгъаны бла бирге спорт бла кюрешгенди. Сёзге, аскерчи бёлюмню биринчилигинде 100 метрни 10,9 секундха чабып, биринчи жерни диплому бла саугъаланнганды. Эришиуле уа, не сейир, Сирияда болгъандыла. Неда институтну ачыкъ биринчилигинде къол тутушдан экинчи жерге чыкъгъанды. Нёгерлери бла бирге аркъан тартып, Урал федерал округну эришиулеринде – ючюнчю.

Аллай энтта кёп дипломла бла саугъала, майдалла бла командирледен ыразылыкъла. Жаш адам къысха ёмюрюнде быллай бир жумушну толтурургъа да къалай жетишди, деп сейир этерчады.

Дагъыда Уллу Хорламны байрамында къыралыбызны арасында – Къызыл майданда парадха къатышханды эки кере. Ол да жашны аскерчи хунерин, аны усталыгъына сюймекликни шагъатлары тюйюлмюдюле?

Хазырлыгъы бийик даражалыды…

- Бир жол сёлешеди да, аны Сириягъа ашыргъанларын билдиреди. Биринчи артыкъ ангылагъан да этмегенме къаллай къыйын жумушха тюшгенин. Анга жаланда 20 жыл толгъан эди ол кезиуде. Жарсымагъыз, игиме, деп тургъанды, бизге жукъ да билдирмей. Артда ангылагъанма ол къазауатны бек къыйын кезиуюне тюшгенин. Анда беш ай къуллукъ этип, сау-саламат къайтханына Аллахха шукурла салып тургъанма, - дейди ана андан ары бизге.

Зауур жууукъларын жарсытыргъа сюймегенди, къазауатны къыйынлыкъларыны юсюнден хапарланы букъдургъанды. Болсада анда «За боевые заслуги» майдал бла саугъаланнганы аны аскерчи хунерине, усталыгъына, билимине шагъатлыкъ этеди. Быллай саугъа хар кимге да берилип къалмайды.

«…Татталаны Заур Эльдарович Россей аскерлени бёлюмюнде энчи борчланы толтура, …кесин иги жанындан кёргюзтгенди. Профессионал хазырлыгъы бийик даражалыды… Энчи борчланы толтургъан кезиуде, бёлюмню штабына кирген аскерчилени бла сириялы инсанланы тинтиуге жууаплы болгъанды. Аны сакълыгъыны, ишин не жанындан да билгенини хайырындан штабха сауутланы, окъланы, жюрютюрге эркин этилмеген затланы кийирирге умут этгенле кёп кере тыйылгъандыла. Аны хайырындан терактланы болдурмазгъа, аскерчи бёлюмню штабында къоркъуусузлукъну жалчытыргъа онг болгъанды.

Жашаууна, саулугъуна къоркъуулу ишлеге къатышханды, ол кезиуледе анга салыннган энчи борчланы тамамлагъанда, аскер хазырлыкъны, болумдан тюз оюмла этип, тийишли жумушла толтура билгенин кёргюзтгенди. Командованияны буйрукъларын толтура, машинаны таматасыча, аскерчилени, авиация кереклени, сауутланы, отлукъну эм башха аскер мюлкню ташыгъан колоннаны ашыргъанды», - деп жазады ротаны командири капитан С. Харченко Зауурну саугъалаугъа кёргюзтген аскерчи характеристикасында.

- Манга сабий кёрюннгенликге, ол эр кишини ишин этгенди. Командирлери аны асырагъан кюн, келип, кёп ариу сёзле айтхан эдиле, сау болсунла, - дейди Марина.

Эрттенликде аскерчи буйрукъну толтуруп къайтхан эди Зауур 2020 жылда февральны кюнлеринден биринде. Документлени берип, анасына сёлешип, аны да къууандыргъанды. «Тогъузну жарымына дери сёлешген болур эдик, андан сора уа байламлыкъгъа чыкъмай къалады. Онбирни жарымында жан бергенди. Чачдырыучу затны сыныгъы темирге тийип, андан чартлап, жашны аркъасына жарала этгенди. Андан башха ачыгъан жери да болмагъанды», - деп эсгереди Марина.

Иги нёгер, намыслы бала

Атагъа, анагъа бек сакъ болгъанды Зауур. «Байрамда эсимде да болмай тургъанлай сёлешир эди, мама, чыкъчы къабакъла аллына деп. Барсам – гюл къысым. Жаны-тини – розала. Баргъан жеринден жаулукъ, минчакъ, алача бир башха саугъа алмай бир кере да къайтмагъанды», - деп эсгереди жигитни анасы.

Ишчи нёгерлерине да сакъ болгъанды Зауур. Жашладан бири юйюрю бла келишалмай, уртларгъа ёч болгъанды. Юйюнден да кетип, бузулуп башлагъанды. Аны тюзетиуню уа командирле Зауургъа ышаннгандыла. Тёрт айны биргесине жашатып, ишге жюрютгенди, тюзелгинчи къарап тургъанды. «Ол жаш Екатеринбургдан келген эди басдырыргъа. Мени жашаугъа къайтарып, кеси уа къалай болду деп, бек жарсыгъанын айтханды. Сау болсун, къыйынын тергегени ючюн. Окъугъан жеринде, аскерде нёгерлери жазда къонакъгъа келедиле, къабырына да къайтадыла, унутмайдыла», - дейди Марина.

Ананы жюреги

Аскерчилени анасыны къадары къыйынды. Болсада Марина бюгюн жашларын энчи аскер операциягъа ашыргъан аналагъа сабырлыкъны сёзлерин айтады. «Аланы жюреклеринде болгъанны бек иги ангылайма, аланы барысын да кесим да сезгенме. Къыйын жумушду. Алай сабийинг усталыкъны сюйюп сайласа, анга угъай дерге жарамайды. Къыралны къорууларгъа сюеме, ол мени эр киши борчумду деп сюелген эсе, анга ыразы болургъа, кёллендирирге керекди. Жашларын аскерге ашыргъан аналагъа тёзюмлюк, сабырлыкъ тилейме, сабийлери сау-саламат къайтсынла», - дейди ол.

Зауурну кичи къарындашы Замир да аскерчини усталыгъын айыргъанды. Ол Санкт-Петербургда Киров атлы аскер-медицина академияны сайлагъанды. Болсада ол да аскерчи сынауну алгъанды – Украинада энчи аскер операциягъа къатышып, жаралылагъа медицина болушлукъ бергенди. Фронтда баш айны туруп, женгил жаралы болгъанды. Кёргюзтген батырлыгъы ючюн Жуков атлы, «За спасение погибших» майдаллагъа тийишли кёрюлгенди. «Андан къайтхандан сора, атасына, папа, мени къаты юйретгенинг ючюн сау бол, ол манга анда бек болушханды, деген эди», - дейди Марина.

Татталаны Элдар бла Марина жигит уланны ёсдюргенлери ючюн «Ата журт къоруулаучусуну юйюрюне» белги, кёп ыразылыкъ письмола бла белгиленнгендиле.