Бай тирлик алыр ючюн

Къабарты-Малкъарда арт жыллада битимчилик айный барады. Аны бла бирге тирликлик да ёсюп келгени кёрюнеди. Сабанланы ёлчеми хазна тюрленмегенин эсге алсакъ, биринчисине экинчиси себеплик этеди дерге боллукъду.

Ахыр беш жылны ичинде мында кёрюмдюле дайым къошуп барадыла. Сёз ючюн, былтыр бир гектардан 62,5 центнер мирзеу эмда къудору жыйылгъанды, 2019 жыл бла тенглешдиргенде ол 12,2 процентге асламыракъ болгъанды. Дагъыда нартюхден 78,5 (+13,1%), жау сыгъаргъа жараулу битимледен 19,4 (+12,8%), чеплеуден 22,8 (+23,9%) центнер ёсдюрюрге къолдан келгенди. Эм уллу ёсюм а жемишле эмда наныкъла бла байламлыды: быллай продукциядан бир гектардан 42,7 процентге кёп, неда 355,3 центнер чыкъгъанды.

Алай бла озгъан жылда Къабарты-Малкъарда 1421,1 тонна мирзеу, 80 минг тонна жаулу битимле, 470,1 минг тонна тахта кёгетле, 785,8 минг тонна жемишле ёсдюрюлгендиле. Къуру нартюхню юсюнден айтханда, аны жыйыу бла республика саулай СКФО-да биринчи жерни алады, башхалары бла да алчыланы санындады.

Кёрюмдюле иги болуруна кёп зат себеплик этеди, ол санда  сугъарыу, семиртгичле, къырал берген болушлукъ да.

2019 жылдан башлап, республикада хайырланыугъа энтта да 30,5 минг гектар сугъарылгъан жерле берилгендиле, ол санда 6,4 минг гектары былтыр къошулгъанды. Бу кезиуде сабанлада суу салгъан тёрт жюзге жууукъ машина орнатылгъанды.

Тирликликни семиртгичлени мардасы бла хайырланыу ёсдюреди. Былтыр республикада гектар сайын аладан 155,4 килограммын салгъандыла. Сёз ючюн, 2019 жылда ол 119 килограммдан аз кёбюрек эди. Бу жаны бла Къабарты-Малкъар саулай къыралда бешинчи болгъанлыкъгъа, орта кёрюмдюню (65 кг/га) эки кереге озады. Быйыл эллиле 47,2 минг тонна семиртгич сатып алыргъа умутлудула, 2030 жылгъа уа аны 49 минг тоннагъа жетдирирге таукелдиле. Кеслери да ол кезиуде бир гектаргъа бу затладан 162 килограмм салып башларыкъдыла. Ол да хайырлы мадар боллугъу баямды.